بزرگنمايي:

راه ترقی- حمیدرضا جلائی‌پور، جامعه شناس در یادداشتی نوشت: در کمک به اقشار ضعیف نقش دولت مهمتر از نهادهای مدنی است. مهمترین کار «چتری» ‌است که نداریم یعنی «چتر حمایتی هوشمند». متاسفانه بخش ضعیف‌تر اقشار محروم به حال خود رها شده اند و گویی کاری برای آنها نمی‌شود کرد. نظام تامین اجتماعی و حمایتی برای همین‌جاها است؛ یعنی آدمها از یک جایی به پایین تر سقوط نکنند.

الان دستفروش، پیک موتوری و کارگر ساختمانی که روز برای نان شب کار می‌کند و عملا پس انداز چندانی هم ندارند وضعیت‌شان اسف بار است. شاید تنها کاری که الان می‌توان کرد همین هست که در موضوع رفاه اجتماعی توجه دولت و جامعه مدنی را بیشتر جلب کرد. از یارانه غافل نشوید همین حقوق ثابت حداقلی اما عمومی خیلی وقت‌ها زندگی‌ها را نجات می‌دهد و در مبارزه با کرونا هم می‌تواند کمک کند. در ضمن نقش کمیته امداد مهمتر از بهزیستی است.

متاسفانه داده‌های دقیق از اوضاع مناطق مسکونی غیررسمی به راحتی در دسترس نیست، تا هرچه سریعتر اولویت مناطق جغرافیایی روشن شود. در این‌باره شهرداری‌ها و شوراهای شهر می‌توانند کمک کنند. چین در مبارزه‌اش نقاط ضعیف جمعیتی را مشخص کرده بود. در مناطق محروم‌تر کانکس‌ها یا چادرهایی راه‌اندازی کنند و کالاهای ضروری مثل مواد ضدوعفونی، دستکش و ماسک را توزیع کنند. مثلا محلاتی از کشور هنوز مردم موضوع رو جدی نگرفته‌اند. یعنی کسی که با ماسک و دستکش در خیابان راه می‌رود، به او چپ چپ نگاه می‌کنند! اگر این کانکس‌ها راه بیفتد، ساکنان این مناطق به‌تدریج  توجه می‌کنند که موضوع جدی است و ترغیب می‌شوند که بیشتر مواظب باشند. این شماره وزارت بهداشت (V.Behdasht ) هم که مردم با آن شوخی می‌کنند اقدام خوبی بود. اگر از همین کانال پیامک‌ها، اطلاعات دقیق‌تر را مخابره کنند خیلی می‌تواند موثر باشد. به‌خصوص که جمعیت روبرو با فقر این پیام‌ها را جدی‌ دنبال می‌کنند.

یکی از مهمترین کارهایی که دولت باید انجام دهد این است که مشاغلی که بیشترین آسیب از این بحران را متحمل می‌شوند، شناسایی کند و به‌صورت هدفمند از آنها حمایت کند. کارکنان بیشتر این مشاغل جزء اقشار فرودست هستند. مثلاً در خیلی از استان‌هایی که طی این چند سال، مشاغل وابسته به صنعت گردشگری رشد کرده بود، معیشت همه‌ی افراد شاغل در این حوزه‌ها به‌طور مستقیم تحت تأثیر قرار گرفته اند. احتمالا دولت توانایی شناسایی دقیق این افراد را ندارد. به‌جای آن میتواند به دهک‌های پایین جامعه (که از قبل شناسایی شدند) یارانه‌ی بیشتری پرداخت کند. بودجه‌ این کار را هم حسن روحانی می‌تواند با رهبری صحبت کند تا نهادهای حاکمیتیِ ثروتمند – مثل آستان قدس، ستاد فرمان اجرایی، بنیاد مستضعفان و ... – کمک کنند.

شناسایی «کسانی» که در محلات کرونا دارند و شبکه ارتباطات هر بیمار نکته اساسی است. اتفاقا مناطق فقیر همراهی می‌کنند. در این مورد نیروهای امنیتی باید در خدمت نیروهای بهداشتی باشند. متاسفانه دهه هشتاد در بعضی مناطق کشور مشکل احداث بیمارستان برای افراد HIV مثبت مطرح شد که در اجرا درگیری پیش آمد و پیگیری‌ها لغو شد.
تهیه محلول‌های آماده جهت ضدعفونی برای اقشار آسیب پذیر که ناتوان از ترکیب و ساخت خانگی محلول‌ها هستند. به طور مثال ترکیب مایع سفید کننده با آب با درصدهای مناسب جهت ضدعفونی سطوح و تصاویری که مواد جایگزین برای ضدعفونی خانگی رو شرح می‌دهند. (مایع ظرفشویی، سفیدکننده و ...).

هماهنگی با ساختار اداری (خانه‌های سلامت و سرای محلات از شهرداری تهران و خانه‌های بهداشت در وزارت بهداشت) در جهت تقسیم بندی نیروها برای ضدعفونی محلات محروم در قالب گروه های داوطلب (ضدعفونی خودپردازها، ایستگاه‌های اتوبوس و تاسیسات شهری)؛ تهیه لوازم یکبار مصرف و سطل‌های مرتبط با آن در کنار نانوایی‌ها، سوپر مارکت‌ها در محلات ضعیف (با هماهنگی با ریش‌سفیدان محل)؛ تهیه کاورهای پلاستیکی برای صندلی های اتوبوس، تاکسی و مترو به طوری که هرچند ساعت یکبار قابل تعویض باشند؛ تهیه تلویزیون ارزان برای خانواده‌هایی که فاقد آن هستند برای دیدن برنامه‌های بهداشتی و سرگرم کننده برای پر کردن اوقات فراغت کودکان و البته سالمندان در منزل و خرید نان با حمایت از کنشگران محلی برای خانوارهای خیلی ضعیف.

در پایان از توان خودمان و از انجام کارهای کوچک غافل نشویم. زیرا اقشار طبقه متوسط می‌توانند در شبکه ارتباطات روزانه‌ خود در محل کار با اقشار ضعیف‌تر، یک پیوند حمایتی برقرار کنند و از طریق آنها برای محلات فقیرتر مواد شوینده و ضدعفونی کننده ارسال کنند. تقویت  راهبرد «بهداشت» در مبارزه با کرونا با همین  کارهای کوچک نیز تقویت می‌شود.  همه در برابر هجوم ویروس به اقشار ضعیف در روزهای آینده مسئولیت داریم.