بزرگنمايي:

راه ترقی - شهرنوشت: یک جامعه‌شناس، تغییر رویکرد دولت و شهرداری به پدیده دستفروشی و به رسمیت شناختن آنها، ایجاد فضا برای کسب و کار و تشکیل اتحادیه از سوی خود دستفروشان را سبب جلوگیری از بروز مشکلات معیشتی در شرایطی مانند شیوع ویروس کرونا می‌داند.

حسین ایمانی‌جاجرمی، در گفتگو با خبرنگار شهرنوشت بر لزوم پذیرش دستفروشی به عنوان شغل رسمی تاکید کرد، چرا که به گفته او؛ شناسنامه دار شدن و تشکیل اتحادیه از سوی دستفروشان، سبب می‌شود در مواقع ضروری مانند دروان شیوع ویروس کرونا اگر قرار است کمک به آنان شود، مشخص شود چه کسانی دستفروش واقعی هستند و کدام نیازمندترند.
او معتقد است: به دلیل اینکه همواره در ایران صورت مساله پاک شده، هم اکنون مشکلات بروز کرده و خود را نشان داده است. بنابراین باید رویکردها چه از سوی دولت و چه شهرداری نسبت به دستفروشی تغییر کند و به رسمیت شناخته شود. شهرداری هم باید فضای شهری مناسب برای دستفروشان مشخص کند.
حسین ایمانی‌جاجرمی به کمک مالی شهرداری تهران به دستفروشان هم اشاره کرد و گفت: دادن بسته‌های حمایتی در شرایط شیوع ویروس کرونا خوب اما مقطعی و برای دو، سه روز مناسب است، درواقع باید راهکار عملی برای گذاردن این دوران به دستفروشان ارایه شود. از طرف دیگر هم شهرداری به دلیل محدودیت منابع مالی به تنهایی نمی‌تواند بار ساماندهی و حمایت از این گروه را به دوش بکشد.
فضا؛ مشکل اصلی دستفروشی در تهران
عضو هیات علمی دانشگاه تهران، بر این باور است که شهرداری می‌تواند برای دستفروشان فضایی ایجاد کند، البته مشکلی اصلی این است که در شهر فضایی برای کار آنان پیش بینی نشده، این در شرایطی است که در کشورهای اروپایی دستفروشان فضاهای اشتراکی دارند و مثلا صبح‌ها غذا فروشان و بعد از ظهر ها لباس فروش‌ها در آن فضا کار می‌کنند.
این جامعه شناس با بیان اینکه در جامعه مدرن دولت باید با تشکل‌ها طرف باشد، گفت: کمک‌های شهرداری و ایجاد فضا برای دستفروشان به معنی سلب مسئولیت از این گروه نیست، بلکه خود آنان هم باید اتحادیه تشکیل دهند و باتوجه به نوع خدماتی که ارایه می‌کند با اصناف در ارتباط باشند. با این حال در کشور ما، همیشه خواسته شده این گروه از جامعه در حالت توده‌ای ،گمنام و بی نام نشان بمانند اما باید کمک کرد تا آنها سازماندهی شوند و این کار سبب مسئولیت پذیری‌شان هم می‌شود.
به گفته ایمانی‌جاجرمی؛ زمانی که دستفروشی به رسمیت شناخته شود، افراد باید نسبت به کار خود پاسخگو باشند؛ مانند پاسخگویی در برابر پرهیز از ریختن زباله یا برخی تجمعات. درواقع این افراد باید مسئولیت کارهایشان را قبول کنند.
وقتی شغل سیاه به رسمیت شناخته شد
عضو هیات علمی دانشگاه تهران، تجربه سازمان‌های بین‌المللی درباره چگونگی مواجهه با دستفروشان اشاره کرد و گفت: سازمان بین‌المللی کار و سازمان‌هایی که در حوزه توسعه کار فعالیت دارند، چند سال است که اقتصاد غیر رسمی را که در شهر بوده به رسمیت شناخته و سیاست‌های خود را تغییر دادند.
ایمانی‌جاجرمی با بیان اینکه در گذشته دستفروشی به عنوان مشاغل پارازیتی، انگلی و سیاه شناخته شد، توضیح داد: واقیعت این است که همه آنان را به عنوان حتی کارآفرین اجتماعی به رسمیت شناختند، چرا که به نوعی در حال ارایه خدمات هستند؛ اما شرایط اقتصادی آنها به گونه ای نیست که مغازه‌ای اجاره کنند و مالیات های سنگین بدهند.
این جامعه‌شناس معتقد است: متناسب با این تغییرات سیاست‌های مدیریت شهری باید تغییر کند یا حتی وزارت کار و سازمان تامین اجتماعی باید قبول کند که کارهایی مانند دستفروش به عنوان به مشاغل کم هزینه به رسمیت شناخته شود.
او در پاسخ به این پرسش که چه عاملی مانع از به رسمیت شناختن دستفروشان در ایران شده است، توضیح داد: به دلیل همان نگاه قدیم سیاست و رویکرد به دستفروشان، نگاه‌ها به روز نشده است و همچنان آنها به عنوان مشاغل مزاحم شناخته می‌شوند. البته به اندازه ای هم البته باید به شهرداری یا دولت حق داد اما؛ قبول این کار مزایای بسیار زیادی هم دارد.
بر اساس این گزارش پیشتر در اسفند سال 1398 و فروردین امسال، از سوی شهرداری تهران و بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، به بیش از 6 هزار دستفروش در تهران کمک مالی شد، اما تعداد زیادی از دستفروشان به دلیل شناسایی نشدن از سوی شهرداری، از این کمک محروم و نسبت به این موضوع معترض شدند.
خبرنگار: فریبا رحمانی