بزرگنمايي:

راه ترقی - شرق / متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
ماه‌های آغازین دهه جدید میلادی، میزبان اتفاقات عجیب و غریب بسیاری بوده است؛ همه‌گیری جهانی یک ویروس، رکود اقتصادی، میلیون‌ها انسان بی‌کار، آغاز دوباره اعتراضات در کشورهای مختلف و قتل دوباره یک سیاه‌پوست آمریکایی به دست پلیس این کشور حداقل وقایعی است که این روزها جهان تجربه می‌کند اما مهم‌ترین دغدغه رئیس‌جمهوری آمریکا طی چند روز اخیر که خیابان‌های لس‌آنجلس شبیه میدان جنگ شده و 103 هزار نفر هم در این کشور قربانی ویروس کرونا شده‌اند، این است که توییتر برای دو مورد از توییت‌هایش برچسب راستی‌آزمایی زده است. حالا او به جای آنکه برای بی‌کارها، بی‌پول‌ها و سیاه‌پوستان عاصی کاری کند، دستور اجرائی جدیدی صادر کرده تا غول‌های رسانه‌های اجتماعی جهان مشمول سانسور شوند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، تا سه‌شنبه هفته گذشته وقتش را در توییتر صرف تمسخر مرگ یکی از اعضای دفتر نماینده پیشین فلوریدا و منتقد پرسروصدای فعلی‌اش می‌کرد تا اینکه توییتر به دلیل انتشار اطلاعات گمراه‌کننده به دو مورد از توییت‌های او برچسب راستی‌آزمایی زد؛ توییت‌هایی که ترامپ در یکی از آنها بدون هیج توضیحی مدعی شده بود «امکان ندارد» انتخابات ایمیلی «چیزی جز کلاهبرداری اساسی» باشد. بعد از این بود که درهای جهنم به روی رسانه‌های اجتماعی باز شد و ترامپ تهدید کرد این پلتفرم‌ها را «قانونمند» می‌کند. او توییتر را به مداخله در انتخابات 2020 و تحدید آزادی بیان متهم کرده و حالا هم دستور داده است نهاد قانون‌گذاری مرتبط با رسانه‌های اجتماعی بزرگی مانند توییتر، یوتیوب و فیس‌بوک قوانین حمایتی از این رسانه‌ها را مورد بازنگری قرار دهند. بر اساس بند 230 قانون حمایت از ارتباطات آمریکا، رسانه‌های اجتماعی مسئول محتوایی که کاربران آنها منتشر می‌کنند، نیستند اما می‌توانند در چارچوب مشخص و با هدف «خیر» پست‌های حاوی محتوای موهن، آزاردهنده و خشونت‌آمیز را مسدود یا پاک کنند. در دستور اجرائی ترامپ ضمن اینکه از کنگره درخواست شده این بند قانونی حذف شده یا تغییر کند، آمده است چنین امنیت قانونی‌ای نباید شامل رسانه اجتماعی‌ای شود که محتوای کاربران خود را ویرایش می‌کند. در این میان برخی از این اقدام ترامپ حمایت کرده‌اند؛ مارکو روبیو، سناتور جمهوری‌خواه از جمله این افراد است که می‌گوید رسانه‌های اجتماعی زمانی که امکان راستی‌آزمایی را فراهم می‌کنند دیگر در حکم محلی برای اظهارنظر نیستند بلکه به محلی برای انتشار برخی رویکردها تبدیل می‌شوند. با صدور این دستور، ویلیام بار، دادستان کل آمریکا و وزارت دادگستری این کشور مسئول پیگیری مسائل حقوقی مربوط به اجرای آن و موظف به طرح شکایت علیه رسانه‌های اجتماعی شده‌اند چراکه «بند 230 قانون دیگر مسائلی فراتر از چیزهایی که باید را دربر گرفته است». جمهوری‌خواهان مدتی طولانی است که از بی‌طرف‌نبودن رسانه‌های اجتماعی شکایت می‌کنند.
ریاست‌جمهوری در خدمت ترامپ
این اولین باری نیست که ترامپ از قدرت اجرائی‌اش به عنوان رئیس‌جمهور یک کشور برای اهداف شخصی‌اش استفاده می‌کند. ترامپ بیشتر روزهای سال گذشته را درگیر همین مسئله (استفاده از قدرت اجرائی برای اهداف شخصی) بود و حتی تا آستانه استیضاح رفت. حالا این‌چنین به نظر می‌رسد تبرئه او در مجلس سنا فقط بیشتر تشویقش کرده تا از جایگاهش برای اهداف شخصی بیشتری استفاده کند؛ مسئله‌‌ای که بسیاری از تحلیلگران از جمله امیلی استوارت دیگر آن را الگوی رفتاری ترامپ توصیف می‌کنند. رسانه‌های اجتماعی هم به این اقدام ترامپ همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، واکنش نشان دادند. توییتر دستور اجرائی رئیس‌جمهوری آمریکا را «رویکردی مرتجع و سیاست‌زده به قانونی برجسته» توصیف و تأکید کرده است بند 230 قانون حمایت از ارتباطات «از خلاقیت آمریکایی و آزادی بیان حمایت می‌کند و ارزش‌های دموکراتیک پایه آن است». گوگل به عنوان مالک یوتیوب با انتشار بیانیه‌‌ای اعلام کرده است که «تغییر بند 230 به اقتصاد آمریکا و نقش رهبری جهانی آن در آزادی اینترنت ضربه وارد می‌کند».
دستوری نمایشی
درست است؛ اینکه رئیس‌جمهور کشوری مانند آمریکا چنین دستوری صادر کند مسئله‌‌ای است که در طولانی‌مدت به‌شدت می‌تواند بر آزادی بیان –ابتدا در فضای مجازی و بعدتر در جهان واقعی- تأثیر داشته باشد اما اگر بخواهیم صادق باشیم، باید بگوییم چنین دستوری بیشتر از آنکه اقدامی عملی باشد جنبه نمایشی دارد. پیش از اجرائی‌شدن چنین دستوری که مشخصا مسائل داخلی آمریکا را دربر می‌گیرد، روندی طولانی باید طی شود. در این مرحله قوانین فدرال باید توسط آژانس‌های دولتی مستقل بررسی شوند، آیین‌نامه‌های جدید منتشر کنند، آنها را به رأی بگذارند و به احتمال قریب به یقین از این قوانین جدید در دادگاه دفاع کنند. تا این روند به سرانجام برسد، انتخابات‌ ریاست‌جمهوری ماه نوامبر احتمالا برگزار شده است.
قربانیان کرونا را فراموش کنید
چهارشنبه بعد از ظهر مقامات آمریکایی از عبور تعداد قربانیان کرونا از مرز صد‌هزار نفر در این کشور خبر دادند. با این حال چهارشنبه و پنجشنبه ترامپ همچنان سرگرم دعوای توییتری‌اش در همین رسانه اجتماعی بود. در نشست مطبوعاتی پنجشنبه وقتی از سخنگوی کاخ سفید درباره زمان‌بندی صدور این دستور و اعلام آمار جدید قربانیان کرونا پرسیده شد، او جواب داد که رئیس‌جمهور روز گذشته دستور داده بود پرچم‌ها به دلیل این آمار نیمه‌افراشته شوند. به این ترتیب بسیاری از تحلیلگران آمریکایی و غیرآمریکایی معتقدند این رفتار ترامپ بیشتر از آنکه معنای ویژه‌‌ای داشته باشد تلاشی برای تمرکززدایی از کرونا، قربانیانش و ناتوانی دولت در مقابله با آن است. این را منطق استادان علوم سیاسی می‌گوید؛ اینکه علت رفتار ترامپ همین باشد یا ترس آدمی دروغ‌گو از قرارگرفتن در موضع خطر دیگر برمی‌گردد به تفکر آنهایی که قرار است به این ماجرا فکر کنند.