بزرگنمايي:

راه ترقی - اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
ارتش سوریه به پیشروی در استان «ادلب» (شمال غرب سوریه) و ترکیه به اعتراض‌هایش به روسیه و تهدید دمشق ادامه می‌دهند. آخرین سنگر شبه‌نظامیان تروریست که ترکیه آنها را معترضان تحت حمایت خود می‌داند به جبهه‌ای برای جدال میان ترکیه و همکارانش در روند آستانه تبدیل شده ‌است و در این جبهه هر یک دیگری را به نقض آتش‌بس متهم می‌کنند. ارتش سوریه از یک ‌ماه پیش در واکنش به آنچه عدم پایبندی عناصر تروریستی و ترکیه به آتش‌بس در «ادلب» می‌داند، عملیاتی را آغاز کرده و توانسته است، دومین شهر بزرگ این استان یعنی «معره النعمان» و شهرک «خان‌طومان» را به همراه 20 روستا و شهر دیگر در غرب استان حلب آزاد کند. در نتیجه همین پیشروی روز پنجشنبه بود که رسانه‌ها اعلام کردند نیروهای ارتش سوریه پس از ورود به شهر راهبردی «سراقب» پاکسازی آن را آغاز کردند. به گزارش خبرگزاری فارس، مرکز موسوم به «دیدبان حقوق بشر سوریه» -نزدیک به معارضان- گزارش داد که نیروها سوری برای نخستین بار از سال 2011 وارد سراقب شدند و توانستند به صورت کامل بر آن مسلط شوند. بر اساس این گزارش، تروریست‌ها از دو روز پیش در داخل سراقب محاصره بوده‌اند، ولی ارتش سوریه توانست کنترل محله‌های جنوبی، شرقی و غربی این شهر را به دست گیرد و در حال پاکسازی سایر مناطق این شهر است. دیدبان مدعی شده است که نیروهای سوری در جریان ورود به این شهر، هیچ درگیری با تروریست‌ها نداشتند و عناصر تروریستی، این شهر را تخلیه کرده بودند.
ماجراهای ادلب و روند آستانه
بازگشت ثبات و امنیت به «ادلب» هدفی است که هم روسیه، ایران، سوریه و هم ترکیه از آن سخن می‌گویند، اما به نظر می‌رسد که ماجرای ادلب پس از مدت‌ها هماهنگی میان ایران، روسیه و ترکیه در سوریه به سوژه‌ای برای تفرقه تبدیل شده‌ به گونه‌ای که رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه تحولات در آن را نشانه پایان «روند آستانه» می‌داند، هرچند که آنکارا در چند روز اخیر از این موضع تند و تیز عقب‌نشینی کرده و حتی زمانی احتمالی را برای برگزاری دور بعدی این نشست‌ها هم تعیین کرده‌ است. اصرار آنکارا بر توقف پیشروی ارتش سوریه (با چراغ سبز روسیه) منجر به وارد شدن تلفاتی به نیروهای نظامی ترکیه هم شده‌ است. دوشنبه هفته گذشته بود که وزارت دفاع ترکیه از کشته و زخمی شدن سیزده نظامی خود در پیشروی‌های ارتش سوریه علیه تروریست‌ها در منطقه کاهش تنش ادلب خبر داد. البته وزیر دفاع ترکیه ادعا می‌کند که انتقام این عملیات گرفته شده و توپخانه‌ها و جنگنده‌های ارتش ترکیه به حداقل 40 موضع از ارتش سوریه حمله کرده و حدود 30 سرباز سوری را از پای درآورده‌اند. در این میان روس‌ها نیز تلفات انسانی خود در ادلب را پنهان نکرده و وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرده که نظامیان روس به همراه تعدادی از نظامیان ترکی در استان ادلب، طی حادثه‌ای در اواسط ماه ژانویه کشته شدند. البته در این بیانیه به جزییات این حملات و تعداد تلفات اشاره نشده ‌است.
هر چند که ترکیه در چند مورد مشارکت با روسیه گشت‌زنی‌ها را متوقف کرده و مقام‌های متفاوت این کشور هم با تندی از مواضع روسیه درباره «ادلب» یاد می‌کنند، اما مسکو در موضع‌گیری محتاط‌تر و با آینده‌نگری بیشتری برخورد می‌کند. مهم‌ترین مصداق این امر هم بیانیه روز پنجشنبه وزارت خارجه روسیه است که در آن اعلام کرد همکاری‌های مسکو با طرف‌های ایرانی و ترکی برای دستیابی به ثبات و امنیت در ادلب ادامه دارد. وزارت خارجه روسیه در این بیانیه اوضاع ادلب را خطرناک توصیف کرد. «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه نیز اعلام کرد که مسکو به همکاری با ترکیه برای کاهش تنش‌ها در شمال سوریه بر اساس توافق آستانه ادامه می‌دهد. وی در این‌ باره‌ گفت: «مسکو درباره اوضاع ادلب با ترکیه در ارتباط بوده و نظامیان روس و ترکیه‌ای تلاش می‌کنند اوضاع در این استان را آرام کنند.»
مواضع تند وزیر خارجه ترکیه
هرچند که روسیه و ایران تلاش می‌کنند به همکاری با ترکیه در سوریه در قالب «روند آستانه» ادامه بدهند، اما لحن مقام‌های ترک هر روز تندتر از قبل می‌شود. «مولود چاووش اوغلو»، وزیر امور خارجه ترکیه روز (پنجشنبه) در «باکو» پایتخت آذربایجان با الفاظی شدیداللحن، دولت سوریه را تهدید کرد. بر اساس ترجمه خبرگزاری فارس، وزیر خارجه ترکیه با اشاره به عملیات دولت سوریه در «ادلب» گفت که اگر دمشق به اقدامات خصمانه علیه ترکیه ادامه دهد، ترکیه نیز پاسخ خواهد داد: «صبر ما نیز حدی دارد، اگر (دولت سوریه) از حد عبور کند، ما نیز ساکت نخواهیم ماند. ما از روسیه انتظار داریم که رژیم (سوریه) را متوقف کند. ما همچنین با روسیه وارد گفت‌وگو شدیم. جدیدترین مورد (ارتباط با روسیه) با رییس‌جمهور (ولادیمیر) پوتین بود که تصمیم به همکاری مشترک گرفته شد».
وزیر خارجه ترکیه درباره همکاری روسیه و ترکیه در خصوص سوریه گفت: «کمیته‌ای تشکیل شده و قرار است رهبران دو کشور با یکدیگر نشست برقرار کنند. هدف ما متوقف کردن درگیری‌ها در آنجا (ادلب) است. این روسیه نیست که به ما حمله می‌کند بلکه این رژیم (سوریه) است. این رژیم به مکان‌های تحت نظارت ما تعرض می‌کند. اگر به حملات (علیه ترکیه) ادامه دهد، ما نیز پاسخ خواهیم داد. «تماس تلفنی بین اردوغان (رییس‌جمهور ترکیه) و پوتین (رییس‌جمهور روسیه) صورت گرفته است و در حین این تماس تلفنی، تمامی موضوعات به صورت شفاف مورد بحث قرار گرفت. تصمیم به همکاری مشترک (در خصوص سوریه) اتخاذ شد. هم‌اکنون ما منتظر ورود هیاتی از روسیه هستیم و پس از آن در صورت لزوم، روسای جمهور دو کشور با یکدیگر دیدار خواهند کرد. هدف ما توقف حملات است».
«مولود چاووش‌اوغلو» روز جمعه نیز بار دیگر مخالفت‌ها با عملیات ارتش سوریه در استان ادلب را تکرار کرد. چاووش‌اوغلو در نشست خبری مشترک با وزیر خارجه اسلواکی گفت: «ما حملات [ارتش] سوریه [در ادلب] را متوقف می‌کنیم، نه به این دلیل که سربازان ما را هدف قرار دادند، بلکه به این دلیل که در حال تبدیل شدن به تهدید و خطر هستند.» وی با اشاره به سفر هیات روسی به ترکیه در روز شنبه گفت: مباحثات با این هیات روی متوقف کردن عملیات ارتش سوریه در ادلب و تسریع راهکار سیاسی در سوریه متمرکز است.
در حالی که رییس‌جمهور ترکیه پیش از این از پایان روند آستانه سخن گفته بود اما «ابراهیم کالین»، سخنگوی ریاست‌جمهوری ترکیه نیز روز پنجشنبه اعلام کرد که مذاکرات موسوم به «روند آستانه» ممکن است در ماه مارس (بین 11 اسفند تا 12 فروردین) برگزار شود.
در حالی که قرار است هیاتی از روسیه برای گفت‌وگو با مقام‌های دولت ترکیه امروز (شنبه) وارد ترکیه شوند، روز گذشته خبرگزاری آناتولی ترکیه گزارش داد که نیروهای ویژه ارتش ترکیه برای حفاظت از پست‌های دیدبانی این کشور در منطقه کاهش در ادلب، عازم سوریه شده‌اند. بر اساس این گزارش، کاروانی متشکل از 50 کامیون به همراه نیروهای ویژه، تجهیزات ارتش و مهمات روز جمعه وارد استان هاتای در جنوب ترکیه شده و به زودی از مرز سوریه عبور می‌کند تا به سمت ادلب بروند.
روانچی: ایران آماده کمک است
«مجید تخت‌روانچی»، سفیر و نماینده دایم ایران در سازمان ملل متحد در سخنرانی در نشست شامگاه پنجشنبه شورای امنیت سازمان ملل درباره وضعیت در ادلب سوریه گفت که وضعیت این منطقه وخیم بوده و باید تلاش کرد بحران از کنترل خارج نشود.
نماینده ایران اضافه کرد: «در حالی که مبارزه با تروریست‌ها باید ادامه یابد، این اقدام باید با بیشترین حفاظت از زندگی غیرنظامیان انجام شود، این چیزی است که همواره بر آن تاکید کرده‌ایم و در تمام اسناد نهایی روند آستانه نیز بر آنها تاکید شده است. ما باید اطمینان حاصل کنیم که این بحران از طریق سیاسی حل و فصل خواهد شد و در عین حال نباید اجازه داد تروریست‌ها از این وضعیت استفاده کرده و موقعیت‌شان را تحکیم و ادلب را به پناهگاهی امن برای خود تبدیل کنند و بتوانند غیرنظامیان بیشتری را کشته و تعداد زیادی از آنها را نیز کماکان در گروگان خود نگه دارند. ما باید کاملا هوشیار باشیم تا جای حفاظت از غیرنظامیان با حفاظت از تروریست‌ها عوض نشود.»
نماینده ایران در سازمان ملل با اشاره به آمادگی تهران برای استفاده از تلاش‌های خود برای کمک به حل و فصل سیاسی اختلافات کنونی بین ترکیه و سوریه در مورد وضعیت ادلب گفت: «اجلاس سران روند آستانه که در آینده نزدیک در تهران برگزار می‌شود، فرصت حیاتی برای بررسی جامع اوضاع در سوریه است.»
شائبه همکاری ترکیه با اسراییل
در میانه دعوا بر سر «ادلب» میان دولت سوریه و ترکیه، حمله موشکی رژیم اسراییل به نقاطی در جنوب سوریه و همزمانی آن با ورود یک کاروان نظامی ترکیه از منطقه اوگلنار به سوریه، تنش میان دمشق و آنکارا را وارد فاز جدیدی کرده به گونه‌ای که سوریه، ترکیه را به همکاری و هماهنگی با رژیم اسراییل متهم کرده ‌است. بر اساس گزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) صبح روز پنجشنبه تعدادی موشک اطراف دمشق و منطقه جنوبی را هدف گرفت که پدافند ارتش سوریه موفق شد بیشتر موشک‌ها را قبل از رسیدن به اهدافش، رهگیری و منهدم کند. ساعاتی بعد از این حمله، ارتش سوریه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که ساعت دو بامداد روز پنجشنبه یک کاروان نظامی ترکیه از منطقه اوگلنار وارد سوریه شده و این ورود با حمله موشکی رژیم صهیونیستی همزمان بوده‌ است. به گفته ارتش سوریه، این حمله موشکی برای کاروان ترکیه‌ای پوشش تشکیل داده و هدف این کاروان نیز ممانعت از پیشروی ارتش سوریه در مبارزه با تروریست‌ها در استان ادلب است.
در حالی که سوریه درباره جزییات این حملات اطلاعاتی منتشر نکرده، اما دیدبان حقوق بشر سوریه در گزارشی ادعا کرده که موشک‌های اسراییلی مناطق نظامی متعلق به سوریه و همچنین نیروهای حامی ایران در این کشور مستقر در نزدیکی دمشق را هدف قرار داده‌اند. این منابع ادعا کردند که در جریان این حملات حداقل 23 نفر کشته ‌شده‌اند. رقمی که دولت سوریه تا زمان تنظیم این گزارش آن را تایید یا تکذیب نکرده ‌است. دیدبان حقوق بشر ادعا کرده که 5 سوری و حداقل سه ایرانی در جریان این حملات موشکی جان خود را از دست داده‌اند. اسراییل تاکنون درباره این حملات اظهارنظری نکرده‌ که البته این مساله با رویه همیشگی آنها در تناقض نیست.
فرود اضطراری پرواز تهران-دمشق
روز گذشته (جمعه) وزارت دفاع روسیه از فرود اضطراری یک فروند هواپیمای مسافربری در پایگاه هوایی این کشور در «لاذقیه» خبر داد. بر اساس ترجمه خبرگزاری فارس از گزارش خبرگزاری «تاس»، در بیانیه وزارت دفاع روسیه ذکر شده که هواپیمای «ایرباس-320» با 172 سرنشین، بامداد پنجشنبه قصد فرود در فرودگاه دمشق را داشت که همزمان جنگنده‌های رژیم صهیونیستی نیز به اهدافی در این شهر حمله کردند.
«ایگور کناشنکوف»، سخنگوی وزارت دفاع روسیه در این باره گفت: به دلیل حمله و تجاوز نظامی جنگنده‌های رژیم صهیونیستی به دمشق و فعال شدن پدافند هوایی ارتش سوریه، این هواپیمای مسافربری که از مبدا تهران به مقصد دمشق پرواز کرده بود، چیزی با هدف قرار داده شدن فاصله نداشت.
کناشنکوف با بیان اینکه چهار فروند جنگنده «اف-16» رژیم صهیونیستی در ساعت 2 بامداد پنجشنبه (به وقت محلی) بدون وارد شدن به حریم هوایی سوریه، موشک‌هایی را به حومه دمشق شلیک کردند، گفت: پدافند هوایی سوریه نیز برای مقابله با این حملات فعال شد. وی اظهار داشت که به لطف هدایت عملیاتی فرودگاه دمشق و عملکرد سیستم کنترل هوایی روسیه بود که توانستند این هواپیمای ایرباس را از منطقه تبادل آتش خارج کرده و در پایگاه حمیمم فرود بیاورند.
به نوشته وبگاه شبکه «ریانووستی» سخنگوی وزارت دفاع روسیه همچنین افزود که این هواپیما هم‌اکنون به فرودگاه دمشق منتقل شده است. کناشنکوف به صورت تلویحی گفت که به‌‌رغم مشخص بودن مکان هواپیماهای مسافربری حین پرواز در سراسر جهان، اما جنگنده‌های رژیم صهیونیستی با علم به این موضوع، به دمشق حمله کردند. وی در این باره توضیح داد: «با این حال، استفاده ستاد کل ارتش اسراییل از هواپیماهای مسافربری برای پوشش عملیات‌های نظامی خود یا به عنوان مانع در برابر آتش پدافند هوایی سوریه در حال تبدیل شدن به ویژگی عادی نیروی هوایی اسراییل است». به نوشته وبگاه «راشاتودی» این اولین بار نیست که جنگنده‌های رژیم اسراییل از هواپیماهای مسافربری به عنوان پوشش عملیات‌های نظامی خود در سوریه استفاده می‌کنند.