بزرگنمايي:
راه ترقی- خبرهای منتشر شده از اردوگاه اصولگرایان حکایت از آن دارد که طیف‌های
متنوع این جریان هر یک با دغدغه‌های خاص خود به شکل آرام تحرکات انتخاباتی
خود را آغاز کرده اند و به گفته «مهدی چمران» از فعالان این جناح و سخنگوی
جمنا (جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی) در این دوره برنامه‌ریزی به این
صورت است که اصولگرایان با نام شورای ائتلاف در انتخابات 1400 شرکت خواهند
کرد و جمنا هم یکی از تشکیل‌دهندگان شورای ائتلاف خواهد بود.
جریان پایداری این میان از دیگر طیف‌های اصولگرا فعال‌تر به نظر می‌رسد
در حالی که گروهی از اصولگرایان میان آمدن یا نیامدن حجت الاسلام «ابراهیم
رییسی» رییس قوه قضاییه ابهام دارند. موضوع نامزد نظامی هم از محورهای مهم
مطرح شده در گعده های سیاسی است که منتقدان و موافقان خود را دارد.
جبهه پایداری؛ انبوه نامزدها و شائبه بازگشت به بهار
سعید جلیلی، پرویز فتاح، علی نیکزاد یا مهرداد بذرپاش و علیرضا زاکانی و
امیرحسین قاضی زاده هاشمی؟ انتخاب برای جبهه پایداری با وجود این تعداد
نامزد بالقوه همفکر کار آسانی نخواهد بود؛ به ویژه آنکه سرانجام تعریف و
تبیین نامزد اصلح از سوی این طیف همچنان مبهم است. تصمیم گیری نهایی در
جبهه پایداری و تعیین معیارهای نامزد اصلح گرچه طی سال‌های گذشته با نظر
آیت الله «محمدتقی مصباح یزدی» بود اما این روزها به نظر می‌رسد دیدگاه‌های
متفاوتی در تصمیمات این جبهه مورد توجه است. بیژن مقدم فعال اصولگرا در
این باره می‌گوید که صادق محصولی محور اصلی جبهه پایداری است و کار گفتگو
درباره نامزدها و لابی‌های سیاسی را پیش می‌برد. در واقع تمام تلاش‌های
جبهه پایداری با محوریت آقای محصولی انجام می‌شود.
شنیده های تایید نشده از آغاز تحرکات انتخاباتی و تشکیل اتاق فکر بسیاری
از این افراد حکایت دارد. برخی از فعالان رسانه ای «علی نیکزاد» نماینده
کنونی مجلس و وزیر راه و شهرسازی دولت دهم را از گزینه‌های اصلی جبهه
پایداری می‌دانند و حتی انتشار برخی مطالب در صفحات اجتماعی وی را به عنوان
سندی بر آغاز تلاش‌های نیکزاد برای حضور در انتخابات می‌دانند.
«سیدحسین نقوی» رییس ستاد انتخاباتی جلیلی در سال 92 درباره نامزدی او
گفته است: «او جایگاه خوبی در جریان اصولگرایی دارد و نسبت به نام‌هایی که
الان مطرح می‌شوند، از وضع خیلی بهتری برخوردار است و نام او جزو 3 نفر اول
مطرح در جریان اصولگرایی قرار دارد.» اما این نظر تمام اصولگرایان
نمی‌تواند باشد آنگاه که «مرتضی طلایی» فعال سیاسی اصولگرا می گوید: «اینکه
آقای جلیلی به عنوان یکی از شخصیت‌های انقلابی پا به عرصه گذاشته، بسیار
خوب است اما رقابت نباید به فرصت‌سوزی برای اصولگرایان و ایجاد فرصت برای
حریف سیاسی تبدیل شود. وی باید بداند که زمانی به عنوان یک نامزد انتخابات
می‌تواند موفق باشد که اجماع همه گروه‌های اصولگرا و نه فقط جبهه پایداری
را به دست آورد.» خبر تشکیل ستاد انتخاباتی قاضی زاده هاشمی هم در برخی
کانال‌های خبری منتشر شده است.
طیف نزدیک به رییس دولت نهم و دهم یا بهاری‌ها را می توان نزدیک‌ترین
گروه به پایداری‌ها دانست شاید به همین دلیل است که شائبه حمایت آنها از
سردسته بهاری‌ها یعنی «محمود احمدی نژاد» در صورت تایید صلاحیت؛ بعید به
نظر نمی‌رسد و در گمانه زنی‌ها مورد توجه است. این در حالی است که تصمیم
رییس جمهوری سابق درباره نامزدی در انتخابات آینده مشخص نیست و آمدن و
نیامدنش موضوع مورد بحث برخی رسانه‌هاست. این حضور هرچند بعید به نظر
می‌رسد اما منتقدان و مخالفان بسیاری میان اصولگرایان دارد. «احمد کریمی
اصفهانی» فعال سیاسی اصولگرا با تاکید بر اینکه بعد از آن کارها احمدی‌نژاد
اصلا هیچ محل اعراب، اقبال و اثرگذاری در این مملکت ندارد؛ تصریح کرده
است: «احمدی‌نژاد نه مطرح است و نه توان این را دارد که در توفیق طیفی موثر
باشد. اگر کسی قرار است مطرح باشد باید با ولایت همراهی داشته باشد.»
سنتی‌های اصولگرا چه در سر دارند؟
اصولگرایان سنتی، طیفی که تا یک دهه گذشته اصلی‌ترین ستون اصولگرایی
بودند اکنون برای معرفی نامزد با اما و اگرهایی روبرو هستند. برخی قاطعانه
از حضور حجت الاسلام «ابراهیم رییسی» در قامت نامزد انتخاباتی سخن
می‌گویند و شماری دیگر هم قاطعانه آن را رد می‌کنند.
در این باره «جواد کریمی قدوسی» نماینده مجلس در توییتی نوشته است: «آیت
الله رییسی مصداق اتم و اکمل رجل سیاسی و مکتبی، مدیر و مدبر است که با
سایر مدعیان عرصه 1400 فاصله‌ای غیر قابل رقابت دارند، چشم‌های متتظر و
ملتمس از درگاه الهی در آرزوی تبدیل نه ماهه آینده به دقایقی هستند.»
«محسن کوهکن» نماینده مجلس دهم و از چهره‌های اصولگرا اما معتقد است که
حجت الاسلام رییسی، در شورای انتخاباتی اصولگرایان در انتخابات 1400 حضور
نخواهد داشت و فعالیتی نخواهد کرد؛ از سوی دیگر نامزد انتخابات هم نمی‌شود و
تمرکز خود را همچنان صرفا بر اداره قوه قضائیه قرار می‌دهد. دیگر نامزدهای
بالقوه نزدیک به سنتی‌ها هم یا مانند «محمدرضا باهنر» دبیرکل جامعه اسلامی
مهندسین، از تکلیف نامزدی خود را مشخص و به صراحت گفته است که نامزد
انتخابات ریاست جمهوری آینده نخواهد بود، یا مانند «علی لاریجانی» به نامزد
بالقوه میان جناحی تبدیل شده است بی آنکه تصمیمش برای حضور یا عدم حضور را
اعلام کند.
بحران کارآمدی و نامزدهای احتمالی اصولگرایان
میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده، با توجه به
میزان آن در انتخابات مجلس سال گذشته، نگرانی‌هایی میان بسیاری از شخصیت
های سیاسی و حزبی به وجود آورده است. تلاش‌ها برای منفعل ساختن مردم در
عرصه انتخابات و نهادینه کردن این مفهوم که میان روسای جمهوری تفاوتی از
منظر عملکرد وجود ندارد؛ نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. محمدرضا باهنر در
این زمینه معتقد است: «آثار وجودی رییس جمهوری تا عمق خانه ها می‌رود،
ممکن است من به کارهای این آقایان نقد داشته باشم اما برای جامعه ما، همه
با هم متفاوت هستند، بنابراین نباید بگوییم دور آینده هر کسی رییس جمهوری
شود، فرقی نمی‌کند. مردم باید براساس عملکردها، تجربه‌ها و مواضع مطلوب، او
را انتخاب کنند و رای دهند.»
عمده این نگرانی‌ها ناشی از دغدغه کارآمدی میان جریان‌های مختلف سیاسی
به ویژه اصولگرایان است. «محمد مهاجری» فعال سیاسی و رسانه ای اصولگرا
درباره بحران کارآمدی میان نامزدهای بالقوه اصولگرا گفته است: «برخی
نامزدهای انتخابات 1400 سابقه کار اجرایی در حدّ فرماندار یک شهر 50 هزار
نفری که نه، حتی دهداری یک روستای 50 خانواری نداشته اند! یکی از این
بزرگواران که پزشک هم هست تجربه مدیریت یک درمانگاه را هم ندارد. با این
حال، عجیب نیست شورای نگهبان همین‌ها را تایید صلاحیت کند!؟ کما اینکه
قبلاً کرده!؟»
شماری از اصولگرایان هم معتقدند برای کاستن از تبعات این ناکارآمدی،
گزینه نامزد نظامی می‌تواند این کارساز بوده و در صورت انتخاب چنین فردی؛
شرایط کشور بهبود خواهد یافت. نام‌های مختلفی مانند سردار حسین دهقان وزیر
دفاع پیشین تا سعید محمد رییس قرارگاه خاتم الانبیا و حتی محسن رضایی و
محمدباقر قالیباف و علی شمخانی هم مطرح شده است. با وجود آنکه «محمدرضا
ترقی» عضو شورای مرکزی حزب موتلفه تعداد این گزینه‌های بالقوه را زیاد
نمی‌داند اما به نظر می‌رسد اصولگرایان به نامزد نظامی هم گوشه چشمی دارند.
«حسین الله کرم» دبیر کل سابق انصار حزب‌الله، از طرح چنین موضوعی
استقبال ضمنی کرده و «جواد آرین منش» دیگر فعال اصولگرا هم حضور گزینه
نظامی را محتمل دانسته و گفته است: «نهادهای انقلابی اگرچه برای اینکه
به‌صورت علنی به عرصه انتخابات ورود پیدا کنند، ممنوعیت دارند اما واقعیت
این است که ظرفیت‌های بسیج و نهادهای انقلابی چنان است که وقتی پای کار
مجموعه‌ای قرار بگیرند، می‌توانند نیروهای متدین، مذهبی، مسجدی، بسیجی و
اصولگرا را پای کار بیاورند.»
نقوی حسینی دیگر فعال اصولگرا اما نظری متفاوت دارد و طرح موضوع نامزد
نظامی را به نفع اصولگرایان ندانسته و گفته است: «وقتی چهره نظامی طرح می
شود جمله «من سرهنگ نیستم حقوقدانم» به ذهن ها می‌آید و این خودش ضدتبلیغ
برای اصولگرایی است. به این معنا که جریان رقیب و جریان معاند دائم روی
همین نکته مانور می‌دهند که اینها همه سرهنگ هستند. قطعا چنین اتفاقی اثر
منفی برای اصولگرایی دارد.»