بزرگنمايي:

راه ترقی- ترمیم حقوق بازنشستگان با شاغلان تکلیفی است که در ماده 98 قانون خدمات کشوری برعهده دولت گذاشته شده و در برنامه‌های توسعه‌ای چهارم، پنجم و ششم توسعه، متناسب‌سازی مورد توجه قرار گرفته است و دولت‌ها باید هر ساله با تعریف منابع در بودجه سنواتی این امر را در دستور کار قرار دهد.

در ماده 30 برنامه ششم توسعه دولت مکلف است، بررسی‌های لازم جهت برقراری عدالت در نظام پرداخت، رفع تبعیض  و متناسب‌سازی دریافت‌ها و برخورداری از امکانات شاغلین، بازنشستگان و مستمری‌بگیران  کشوری و لشکری سنوات مختلف را انجام دهد.

دلایل مختلفی برای ناهماهنگی حقوق بازنشستگان در سنوات مختلف اعلام شده که از آن جمله می‌توان به عدم تبعیت دستگاه‌های دولتی و نهادهای عمومی از ضوابط و مقررات یکسان، تعدد مقررات نظام پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان و عدم برخورداری افراد با شرایط مشابه شغلی، تحصیلی و خدمتی از حقوق و مزایای یکسان اشاره کرد.

البته به این موارد باید اجرای تدریجی فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری که فوق العاده‌های مقرر در فصل دهم قانون یاد شده به تدریج پرداخت شد را نیز یادآور شد که در نتیجه افرادی که قبل از وضع کامل این فوق العاده‌ها بازنشسته شده‌اند، از حقوق بازنشستگی کمتری برخوردارند.

در این گزارش در نظر داریم جزئیات اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان از سال 1396 تا 1399 که همزمان با شروع به کار دولت دوازدهم و آغاز برنامه ششم توسعه است را بررسی کنیم.

جزئیات همسان‌سازی حقوق در سال 96

براساس تبصره 12 قانون بودجه 1396 و مصوبه هیات وزیران، مقرر شد که پس از احتساب افزایش 10 درصدی حقوق بازنشستگان نسبت به سال قبل از آن، براساس اعتبار 2 هزار و 200 میلیارد تومانی که در بودجه پیش بینی شده، امتیاز گروه‌های شغلی با ضریب یک هزار و 695 ریال اعمال شود.

بنابراین میانگین حقوق تمام بازنشستگان حدود 18.5 درصد افزایش یافت و با توجه به اینکه 15 درصد بازنشستگان حداقل حقوق 900 هزار تومان دریافت می‌کردند پس از همسان‌سازی حقوق آنها معادل یک میلیون و 35 هزار تومان شد.

با توجه به اینکه در سال 1396 میانگین حقوق بازنشستگان یک میلیون و 844 هزار تومان بود و آمارها نشان می‌دهد که در آن دوره 82.92 درصد افراد تحت پوشش این قانون قرار می‌گرفتند که به طور میانگین یک میلیون و 684 هزار تومان حقوق دریافت می‌کردند.

رشد 17.5 درصدی میانگین حقوق بازنشستگان در سال 97

براساس اعلام صندوق بازنشستگی در سال 1397 میانگین حقوق بازنشستگان 2 میلیون و 207 هزار تومان بود و براساس قانون افرادی که 2 میلیون و 9 هزار تومان حقوق می‌گرفتند مشمول این طرح می‌شدند. در این سال 2 میلیارد و 200 میلیون تومان اعتبار در قانون بودجه پیش بینی شده بود. که برابر قانون، اولویت با افرادی بود که کمتر از دو میلیون تومان حقوق دریافت می‌کردند.

همچنین برابر قانون حقوق افرادی که تا پایان سال 96 بازنشسته‌ شده بودند باید حداقل 10 درصد افزایش می‌یافت. بنابراین حداقل حقوق از یک ملیون و 35 هزار تومان به یک میلیون و 138 هزار و 500 تومان افزایش یافت. در این دوره میانگین تفاوت افزایش حقوق 319 هزار تومان بود.

رشد 32.5 درصدی میانگین افزایش حقوق در سال 98

براساس این گزارش، در بودجه 98 و مصوبه هیات دولت، حقوق افرادی که تا پایان سال 1397 بازنشسته یا وظیفه‌بگیر شده‌اند باید 18 درصد افزایش یابد به گونه‌ای که کمتر از 440 هزار تومان نباشد. در این قانون اعتبار سه هزار و 250 میلیارد تومان اعتبار برای این منظور پیش‌بینی شده بود.

بنابراین در این دوره به طور میانگین حقوق تمام بازنشستگان 32.5 درصد افزایش یافت. همچنین حداقل حقوق از یک میلیون و 138 هزار تومان به یک میلیون و 578 هزار و پانصد تومان رسید.

در این سال 86.94 درصد بازنشستگان مشمول قانون همسان‌سازی حقوق شدند.

جزئیات همسان سازی حقوق بازنشستگان در سال 99

در قانون بودجه امسال اعتبار اختصاص یافته به بحث همسان‌سازی حقوق بازنشستگان 6 هزار و 500 میلیارد تومان بود که باید مطابق جداول قانون مدیریت خدمات کشوری و اعمال ضریب 2 هزار و 438 اجرایی شود.

براساس این قانون باید حقوق تمام افرادی که تا پایان سال 98 بازنشسته یا وظیفه‌بگیر شده‌اند باید 15 درصد افزایش یابد به گونه‌ای که حقوق دریافتی آنها کمتر از دو میلیون و 800 هزار تومان نباشد.

در سال 99 میانگین افزایش حقوق بازنشستگان 30.2 درصد بود. همچنین حداقل حقوق بازنشستگان از یک میلیون و 578 هزار و 500 تومان به یک میلیون و 815 هزار تومان و پرداخت 2 میلیون و 800 هزار تومان رسید.

جمع‌بندی

با وجود تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی که دولت در این سال‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کند، در بین سال‌های 1395 تا 1399 اعتبار در نظرگرفته شده بیش از 10 برابر رشده داشته است و از رقم 600 میلیارد تومان در سال 96 به 6 هزار و 500 میلیارد تومان در سال 99 رسیده است.

در این دوران، علاوه بر افزایش عمومی حقوق سالیانه بازنشستگان که به طور میانگین بین 12 تا 18 درصد متغیر بوده است، همسان سازی حقوق بازنشستگان نیز رشد کرده است به گونه‌ای که میانگین افزایش با همسان سازی در سال 1395 برابر 16.5 درصد و سال بعد از آن 18.5 درصد بوده است. همچنین رقم میانگین افزایش همسان‌سازی حقوق روند صعودی خود را داشته و در حال حاضر به رقم 30.2 درصد رسیده است.

همچنین طی پنج سال حداقل حقوق بازنشستگان از 750 هزار تومان به یک میلیون و 815 هزار تومان رسیده است و بیش از 80 درصد جامعه بازنشستگان لشکری و کشوری را تحت پوشش قرار داده است. مابقی بازنشستگان نیز چون حقوق بیش از میانگین تعیین شده را دریافت می‌کنند هر ساله تنها افزایش سالیانه حقوق را داشته‌اند.

برابر احکام صادر شده در سال جاری 116 هزار و 348 نفر حقوق کمتر از 2 میلیون و 800 هزار تومان دریافت می‌کنند و 991 نفر مشمول حقوق 2 میلیون و 800 هزار تومانی هستند.