راه ترقی - ایرنا / این روزها با نزدیک شدن به پایان سال 2020 میلادی، بازار اعلام بهترین کتاب‌های سال حسابی داغ است. کمتر از یک هفته پیش روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز فهرستی از 10 کتاب برتر سال 2020 منتشر کرده و انجیل کودکان از لیدیا میلت ، شماس کینگ‌کنگ از جیمز مک‌براید ، همنت از مگی اُفارل ، مرثیه‌های سرزمین مادری از ایاد اختر ، نیمه در حال محو شدن از بریت بنت و آثار غیرداستانی چون در زندگی خانواده آمریکایی چه می گذرد نوشته رابرت کُلکر ، سرزمین موعود از باراک اوباما ، شکسپیر در آمریکای چند دسته اثر جیمز شاپیرو ، دره عجیب غریب از آنا وینر و جنگ از مارگارت مک میلان را به عنوان آثار برگزیده سال معرفی کرد. حالا نشریه گاردین نیز در مطلبی برترین آثار داستانی سال گذشته میلادی را معرفی کرده است که در ادامه منتخبی از آثار این فهرست را مرور می‌کنیم.
بهترین رمان‌های سال
به نوشته گاردین، با آغاز اولین دور قرنطینه در ماه مارس (اسفند 98) فروش کتاب هایی چون روزنوشت سال طاعون از دانیل دوفو و طاعون آلبر کامو به طور قابل توجهی افزایش یافت اما پژواک‌هایی عجیب از حال و هوای شیوع یک ویروس مرگبار، در رمان‌هایی که امسال چاپ شدند نیز پیدا می‌شود.

رمان غم‌انگیز همنت که جایزه ادبیات داستانی زنان را برای مگی اُفارل به ارمغان آورد، داستان زندگی و عشق را چهار قرن پیش و زیر سایه مرگ به تصویر می‌کشد. این رمان به جای زندگی ویلیام شکسپیر نمایشنامه نویس معروف انگلیسی، بر زندگی اَن هتوی ، همسر وی، تمرکز دارد و سوگ و ماتم این خانواده در غم مرگ پسر نوجوانشان بر اثر طاعون را روایت می‌کند، آن هم با قدرتی که به زمان و مکان خاصی محدود نیست.

جاذبه ستارگان اثر اِما داناهیو نویسنده شناخته شده ایرلندی نیز نمونه‌ای دیگر از این دست رمان هاست. ماجراهای این کتاب در جریان همه‌گیری سال 1918 در یک بیمارستان زنان و زایمان در دوبلین اتفاق می‌افتد و نویسنده با به تصویر کشیدن شعارهای آگاهی‌بخش عمومی و ترس و نگرانی‌های فردی، نشان می‌دهد که چطور واکنش‌های ما به یک بحران بهداشتی از آن زمان تاکنون، تغییر چندانی نکرده است.

دان دلیلو نویسنده و نمایشنامه‌نویس آمریکایی نوشتن رمان سکوت را درست پیش از شیوع کرونا به پایان رساند. با این حال روایت این داستان تلخ درباره آنکه حبس شدن در یک اتاق همزمان با وقوع یک فاجعه در جهان بیرون چه حالی دارد، با ترس‌های کنونی که یکایک ما در روزگار شیوع کرونا با آن روبه‌رو هستیم همخوانی و سازگاری دارد.
وقوع فاجعه و بحران درون‌مایه بخش دیگر از رمان‌های موفق امسال نیز بود. کتاب آب و هوا از جنی اُفیل یکی از این رمان‌هاست که با مجموعه‌ای از قصه‌ها و پندهای کوتاه به طیفی از فجایع معاصر از سیاست‌های آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ گرفته تا بحران اقلیمی می‌پردازد.
نائومی بوث نیز در رمان مدیریت خروج به روشی کارشناسانه از بحران مسکن و اشتغال در انگلیس و معضلات اجتماعی در این کشور پرده برمی‌دارد.

از دیگر نمونه‌های داستانی با تم بحران می‌توان به رمان زمین به گل نشسته بار دیگر به پا می خیزد از جان هریسون اشاره کرد. این رمان با اضطراب های ناشی از برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) و فروپاشی طولانی‌مدت و تدریجی جامعه انگلیس پس از صنعتی شدن، کاملاً سازگار است و روایتی آشفته و چندلایه از داستان دو روح گمشده در انگلیس نفرین شده و ترسناک را به تصویر می‌کشد که هنوز از عمق فاجعه بی خبرند.
بازار کتاب در سال 2020 همچنین شاهد چاپ چهارمین قسمت از چهارگانه فصلی الی اسمیت با عنوان تابستان بود که به موضوعات مختلفی از جمله برگزیت، تغییرات اقلیمی، سلطه کمپانی های بزرگ بر بازار و بحران پناهجویی می پردازد و شامل اشاراتی فرح بخش به هنر و طبیعت نیز هست. اسمیت در رمان تابستان با پیوند دادن شخصیت‌های سه رمان قبلی خود و مقایسه کانون‌های اسارت در جنگ جهانی دوم با مراکز نگهداری پناهجویان، آن پیام امید و مقاومت که لازمه قسمت پایانی این مجموعه بود را به مخاطب هدیه کرد؛ مجموعه‌ای داستانی که شیوه زندگی انسان را در عصر حاضر و گذشته بررسی می‌کند.

امسال قسمت پایانی سه گانه توماس کرامول هیلاری منتل هم منتشر شد. این رمان که آیینه و نور نام دارد علاوه بر ارائه دادن تصویری واضح و روشن از دوران گذشته، بینش‌های عمیقی را درباره قدرت، جاه طلبی و سرنوشت در دوران حال نیز ارائه می دهد.
رمان این پیکر سوگوار از تیستسی دانگارمبگا که از نامزدهای نهایی جایزه بوکر امسال نیز بود، به دلیل برآورد صمیمی و خودمانی آسیب روانی استعمارگری، نیز به فهرست رمان های برتر سال 2020 از نگاه گاردین راه یافت و پادشاه سایه از مازا منگسته نیز به دلیل روایت ماهرانه و زیبا از مقاومت سربازان زن در مقابل هجوم سال 1935 نیروهای موسولینی به اتیوپی و سرکوبهای داخلی، در این فهرست قرار گرفت.
رمان نیمه در حال محو شدن از بریت بنت که یک حماسه خانوادگی در رابطه با پوچی رویای آمریکایی است نیز یکی دیگر از رمان‌های برتر سال از نگاه گاردین است. بنت در این رمان نژادپرستی را به گونه‌ای تشریح و تحلیل می‌کند که باعث شده بسیاری او را با تونی موریسون رمان‌نویس سرشناس آمریکایی مقایسه کنند.
گاردین در بخشی از فهرست داستانی برگزیده خود کتاب صدای در گوشم از فرانسیس لویستون را معرفی می‌کند که در آن 10 نقش اصلی مختلف و همگی با نام کِلِر وجود دارند که به خواسته‌های جهان و مادران سختگیرشان تن می‌دهند. داستان این شخصیت‌ها در کنار هم تصویری چندوجهی از زنانگی معاصر ترسیم می‌کند. کتاب شهروندان خوب دلیلی برای ترسیدن ندارند از مارا ریوا از دیگر داستان‌های منتخب گاردین است که با قطعه داستان‌های مرتبط با محوریت یک آپارتمان در حال فرو ریختن در اوکراین، بیهودگی زندگی در دوره پساشوروی را به تصویر می‌کشد.

بهترین آثار رمان اولی‌ها
گاردین در گزارش خود از رمان شاگی بین اثر داگلاس استوارت ، تیم جوان از گریم آرمسترانگ ، شیر رنگین‌کمانی از پل مندز ، شکر سوخته از آونی دوشی ، زندگی واقعی از براندون تیلور و لغتنامه دروغگو از الی ویلیامز به عنوان بهترین آثاری که امسال از رمان‌اولی‌ها به پیشخان کتابفروشی‌ها آمدند، یاد کرد.

بهترین آثار ترجمه شده
از دید روزنامه گاردین، زندگی دروغین بزرگسالان از النا فرانت ، فصل طوفان اثر فرناندا ملچور، ناراحتی شب از ماریکه لوکاس رینولد نویسنده جوان هلندی، تیل نوشته دانیل کلمان ، چشمان کوچک از سامانتا شوبلین و رمان غیرداستانی وقتی از درک جهان دست برمیداریم از بنجامین لاباتو بهترین آثار ترجمه شده بازار کتاب در سال 2020 هستند.

بهترین داستان‌های کوتاه
در بخش داستان کوتاه نیز مجموعه حیوان غالب از کاترین اسکانلان ، ایام مدرن از کتی سویینی و حقیقت و دیگر داستان‌ها اثر جان لنچستر به عنوان بهترین آثار سال معرفی شدند.