بزرگنمايي:

راه ترقی- شهلا کاظمی پور که در نشستی در معاونت ساماندهی جوانان وزارت ورزش و جوانان در مورد موضوع ازدواج صحبت می‌کرد با اشاره به موضوع کاهش باروری در ایران و مسئله سالمندی گفت: جمعیت ایران مانند سایر کشورها از گذشته تا به الان رشد مثبتی را تجربه کرده است. به طوریکه جمعیت 10 میلیونی ایران در سال 1300 به 19 میلیون در سال 1335 رسیده؛ همچنین بین سال‌های 55 تا 65 رشد 3.9 درصدی را تجربه کرده است. از سال 85 به 90 نیز جمعیت ایران از 70 میلیون به 75 میلیون و از سال 90 تا 95 به حدود 80 میلیون رسیده است.

علی رغم رشد صفر درصدی؛ جمعیت 25 سال آینده ایران به بالای 110 میلیون نفر می‌رسد

وی با اشاره به افزایش یک میلیونی جمعیت در هر سال افزود: اگرچه میزان رشد جمعیت کاهش یافته اما این به معنی کاهش تعداد جمعیت نیست. به طوریکه رشد جمعیت ایران در سال 90 به 95، 1.24 درصد بوده است. این کاهش ادامه خواهد یافت و طی 25 سال آینده رشد جمعیت در حالی به صفر درصد می‌رسد که جمعیت ایران بالای 110 میلیون نفر است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه کاهش باروری مسئله نیست بلکه یک روند جمعیتی حتی در کشورهای پیشرفته است اظهار کرد: رشد جمعیت در سال 95 به 2.1 درصد رسیده که اگرچه این میزان تعدیل شده است اما در نتیجه گشتاور جمعیتی مربوط به جوانان دهه 60 است که وارد سن ازدواج و فرزندآوری شده‌اند.

کاظمی پور با بیان اینکه 46 درصد از جمعیت زیر 15 سال دهه 60 به تدریج به سن فعالیت رسیده‌اند، گفت: بالاترین رقم جمعیت فعال در کشور در سال‌های 90 تا 95 بوده به طوریکه 72 درصد جمعیت بین 15 تا 64 سال قرار داشتند. تنها شش درصد از جمعیت بالای 65 سال بودند و به این ترتیب بین جمعیت این دهه حدود 20 درصد جمعیت سالخورده می‌شوند.

انتقادی بر آمار سالخوردگی جمعیت ایران تا 25 سال دیگر 

وی با انتقاد از گفته‌هایی که در آن ادعا می‌شود تا 25 سال آینده 60 درصد جمعیت ایران سالخورده می‌شوند تصریح کرد: هر کشوری وارد مرحله پنجره جمعیتی می‌شود؛ پنجره جمعیتی برای کشور ما نیز حدود 30 سال است که این دوره از سال 85 در کشور آغاز شده اما این دوران تبدیل به فرصت می‌شود که از نیروی جمعیتی فعال در عرصه اشتغال و بهره وری استفاده کنیم. در غیر این صورت موجب بیکاری و مصرف گرایی می‌شود.

ادعای کاهش «ازدواج» و افزایش «طلاق» نادرست است

این جمعیت شناس با بیان اینکه بر اساس آمارهای سال 95 ثبت احوال اعلام کرده است تعداد ازدواج‌ها رو به کاهش است، گفت: بالاترین میزان تعداد ازدواج در سال 90 با رقم حدود 890 هزار مورد بوده است در حالی که این میزان در سال 95 به حدود 700 هزار مورد رسیده است؛ این در حالیست که ثبت احوال همچنین به افزایش تعداد طلاق‌ها نیز اشاره می‌کند به طوریکه معتقد است میزان طلاق‌ها در سال 85، 140 هزار مورد بوده که این میزان در سال 95 به 170 هزار مورد رسیده است اما به دلیل اعلام رقم مطلق و خام ازدواج و طلاق، ادعای کاهش ازدواج و افزایش طلاق نادرست است.

کاهش تعداد زنان مجرد 

افزایش ازدواج‌ها در همه سنین

وی با بیان اینکه تعداد زنان مجرد 15 سال به بالا در سال 85، هفت میلیون و 200 هزار نفر بوده است گفت: این تعداد در سال 90 به شش میلیون و 700 هزار نفر رسیده است.

کاظمی‌پور با اشاره به اینکه تعداد زنان مجرد 15 سال به بالا در سال 95 به پنج میلیون و 800 هزار نفر رسیده است، افزود: زمانی که تعداد ازدواج‌های ثبت شده در ثبت احوال را به کل جمعیت تقسیم می‌کنیم گفته می‌شود این رقم کاهنده است. بنابراین بدیهی است که وقتی تعداد ازدواج‌ها کاهش می‌یابد و جمعیت بیشتر می‌شود، میزان خام ازدواج نیز کاهش یابد اما باید میزان خالص ازدواج حساب شود یعنی تعداد ازدواج‌ها در جمعیت در معرض ازدواج تقسیم شود. میزان خام ازدواج 10 در 1000 نفر بوده که الان به 8.8 در 1000 نفر رسیده است. این در حالیست که در سال 85 میزان خالص ازدواج 103 نفر در 1000 نفر بوده که این میزان در سال 95 به 113 نفر در هر 1000 نفر رسیده است. به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که میزان ازدواج افزایش یافته است.

این جمعیت شناس در ادامه تاکید کرد: البته مشکل ما در خود ازدواج نیست بلکه در بحث انتخاب است که چه میزان ازدواج‌ها دارای ثبات هستند؟ اگر ازدواج اندیشیده باشد و استحکام منجر شود، سالم است.

وی با اشاره به پژوهشی که در دهه 80 و در بین جمعیت 3000 نفری در مورد ازدواج دانشجویی انجام داده است اظهار کرد: در این پژوهش از جوانان پرسیده شد که با وجود ازدواج ساده دانشجویی آیا مراسم دیگری نیز برگزار کرده‌اند که آمارها نشان می‌دهد تعداد زیادی از آنها به این پرسش پاسخ مثبت داده‌اند. بنابراین باید گفت که برای تسهیل ازدواج باید به سمت ازدواج اندیشیده شده حرکت کرد و با پول و وام ازدواج صورت نمی‌گیرد.

کاظمی پور با اشاره به میزان‌های ویژه سنی ازدواج نیز تصریح کرد: این میزان‌ها به این معنا هستند که باید در هر سن تغییرات ازدواج را بررسی کنیم. تعداد مجردین در هر سنی بین 10 تا 49 سال باید بررسی شود و در هر سنی ازدواج‌های آن سن به تعداد مجردهای همان سن تقسیم شود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: آمارها نشان می‌دهد در گروه سنی 10 تا 14 سال دختران در سال 85، 10 درصد ازدواج اتفاق افتاده که این میزان در سال 95 به 14.5 درصد رسیده است. بین جمعیت 15 تا 19 سال نیز میزان ازدواج از 80 درصد به 96 درصد افزایش یافته، این رقم در سنین 20 تا 24 از 131 درصد به 141 درصد و سنین 30 تا 34 سال از 100 درصد به 109 درصد رسیده است که این آمارها نشان دهنده افزایش ازدواج در همه سنین هستند.

دختران دهه 70 و 80 دیگر با مشکل مضیقه ازدواج روبرو نخواهند بود

مقایسه تعداد طلاق‌ها با ازدواج‌ها نادرست است

این جمعیت شناس ادامه داد: این در حالیست که از سنین 35 تا 39 سال میزان ازدواج از 86 درصد به 80 درصد و 40 تا 44 سال از 88 درصد به 66 درصد رسیده است اما دختران دهه 70 و 80 دیگر با مشکل مضیقه ازدواج روبرو نخواهند بود.

وی در مورد آمارهای مربوط به طلاق نیز توضیح داد: بر اساس آمارهای ثبت احوال و در اثر تقسیم 170 هزار طلاق به 80 میلیون نفر جمعیت گفته می‌شود میزان طلاق در حال افزایش است این در حالیست که باید طلاق‌ها را در جمعیت در معرض طلاق (یعنی افرادی که همسر دارند محاسبه کرد) در سال 85، 16.5 میلیون زن همسر دار در کشور وجود داشتند که این رقم در سال 90 به 19 میلیون و در سال 95 به 21 میلیون نفر رسید. اگرچه آمارها میزان رشد طلاق را نشان می‌دهد اما این رقم در میزان خالص طلاق 1.3 به 2.3 درصد در 1000 نفر افزایش را نشان می‌دهد. این در حالیست که افزایش طلاق به صورت خالص 5.7 به 8.6 در هر 1000 نفر افزایش یافته است.

وی با انتقاد از آمارهایی که تعداد طلاق را با تعداد ازدواج‌ها مقایسه می‌کند، گفت: این مقایسه نادرست است زیرا تعداد طلاق و ازدواج از دو جامعه مجزا بر می‌خیزد. تعداد ازدواج‌ها مربوط به جامعه مجردان و تعداد طلاق‌ها مربوط به جامعه متاهل‌هاست. بنابراین باید گفت در مقابل تعداد ازدواج‌های هر سال چند طلاق اتفاق افتاده است؟.

35 سال؛ میانگین سن طلاق در کشور

وی با اشاره به تعداد طلاق‌ها بر اساس سنوات زناشویی زیر یک سال در سال 85 گفت: بر این اساس 20 طلاق در هر 1000 ازدواج منجر به طلاق شده است که این رقم در سال 95، 28 طلاق در هر 1000 ازدواج بوده است.

وی در ادامه تاکید کرد:‌ معمولا 50 درصد طلاق‌ها در چهار سال نخست زندگی مشترک رخ می‌دهد و میانگین سن طلاق در کشور 35 سال است.