بزرگنمايي:
راه ترقی- فرهنگ مطالبه گری و حق طلبی در کشور نمود چشمگیری پیدا کرده است و مردم
در طیف‌ها و صنوف مختلف اجتماعی و اقتصادی به انتقاد و مطالبه وجوه مادی و
معنوی خود می‌پردازند؛ این روحیه و فرهنگ به خودی خود ارزشی قابل تحسین و
ارزشمند دارد اما معیار اشخاص برای تحلیل و بررسی وضعیت موجود که در ادامه
آن ابراز نظر و قضاوت است چگونه تبیین و ایجاد می‌شود؟ برای پاسخ به این
پرسش می‌بایست به سراغ منابع و مراجع دریافت اخبار رفت که اساس تحلیل، پایه
مطالبه گری و انتقاد افراد را سبب می‌شود. در زمان حاضر به نظر می‌رسد صدا
و سیما و شبکه‌های مجازی به عنوان در دسترس ترین ابزار دریافت اخبار
شنیداری و دیداری، به عنوان اصلی ترین منابع خبری و تحلیلی به شمار می‌آید
اما آیا این رسانه‌ها همه اخبار مربوط به دولت را به طور کامل و بدون جهت
گیری پخش و منتشر می‌کنند؟ آیا اطلاع رسانی و آگاهی بخشی جامعه که وظیفه
اصلی رسانه‌ها به شمار می‌رود، رعایت و اجرا می‌شود؟
با این مقدمه می‌توان درباره دستاوردهای دولت روحانی با نگاه روشن‌تر و
عمیق‌تری رو به رو شد چرا که از یک طرف مخالفان دولت در شرایط حاضر و در
تقابل با آن شمشیر را از رو بسته و به بایکوت دستاوردهای دولت پرداخته‌اند و
اینگونه با در دست داشتن رسانه‌های متعدد به سیاه نمایی اهتمام می‌ورزند.
از تأثیر رسانه‌ها بر افکار عمومی که بگذریم باید وضعیت فشارهای خارجی و
تحریم‌های ظالمانه آمریکایی‌ها و سستی و انفعال اروپایی‌ها را مد نظر قرار
دهیم چراکه دونالد ترامپ بدون توجه به قوانین بین المللی از برجام خارج شد
و بدون هیچ توضیح بیشتری به اعمال و تشدید تحریم‌ها پرداخت. در چنین
شرایطی که به گواه بسیاری از کارشناسان اقتصادی و سیاسی از زمان جنگ هشت
ساله و پس از آن نیز وضعیت دشوارتری به شمار می‌آید؛ تخریب و بایکوت خبری و
رسانه‌ای دولت به نفع چه شخص یا جریان‌هایی خواهد بود؟ در زمان جنگ و در
دولت سازندگی با وجود اجماع جهانی بر کشور، توازن و انسجامی در داخل و در
میان قوای مختلف حاکمیت برقرار بود به طوری که در دشوارترین شرایط توانستیم
آن دوران را سپری کنیم اما حالا تندروها و دلواپسان داخلی همراه و هم سو
با جریان‌های رادیکال آمریکایی نه تنها انسجام و وحدت ملی را خدشه دار
می‌کنند بلکه اطمینان و امید مردم را نیز با ابهامات رو به رو کرده‌اند.
با این توضیحات و در نظر داشتن شرایط سخت کشور از جمله اعمال تحریم‌های
پرفشار و بدعهدی اروپایی‌ها و همچنین بایکوت و تخریب رسانه‌ای و راهبردی
دولت به وسیله جریان‌های داخلی به مرور مهم‌ترین اقدامات سیاسی و اقتصادی
دولت روحانی در سال‌های اخیر پرداخته می‌شود.
ثبات نسبی در بازار ارز
پس از ماه‌ها جولان دهی دلالان و آزمون خطا در به کارگیری راهکارهای
مختلف اقتصادی، شاهد فضای به نسبت متعادل و با ثبات در بازارهای مهم چون
ارز و طلا هستیم. علی ربیعی سخنگوی دولت در این باره و در
تحلیل وضعیت اقتصادی حال و آتی کشور گفت: علاوه بر پایین‌آمدن نرخ تورم،
نرخ رشد تولید صنعتی و کشاورزی در 2 ماه اخیر بهبود پیدا کرده است. 18 ماه
سختی داشتیم اما 24 ماه رو به بهبودی را خواهیم داشت. تحریم‌های فعلی
آمریکا علیه ایران با دوره‌های قبلی آن به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست،
ناامنی‌های روانی جامعه ما ناشی از جنگ روانی طرف مقابل بوده است. وی
همچنین درباره تأثیر تحریم‌ها بر بازارهای مختلف کشور چنین گفت: تحریم‌ها
شرایطی را ایجاد کرده که اقتصاد کشور را تحت تأثیر قرار داده اما بیشتر
نوسانات ارزی و تورم، ناشی از جنگ روانی آمریکا بوده است.
اشتغال و کارآفرینی
در ارتباط با بحران بیکاری در کشور نیز توجه به 2 نکته الزامی است؛ نخست
اینکه روحانی در چه شرایطی از نظر وضعیت اشتغال دولت را تحویل گرفته و با
توجه به ابزارها و اختیارات لازم چگونه آن را مدیریت کرده است؟ نکته دوم
این مهم محسوب می‌شود که توان و ظرفیت سرمایه گذاری و تولید تا چه اندازه
به سرمایه گذاری خارجی و کنترل واردات بستگی داشته و دولت در این مسیر چه
اقداماتی را به انجام رسانیده و چه اختیاراتی داشته است. اسحاق جهانگیری
معاون اول رئیس جمهوری در جدیدترین گزارش خود در روزهای اخیر از برداشت
1.5 میلیارد دلاری منابع صندوق توسعه ملی برای استفاده در طرح‌های اشتغال
روستایی و عشایری خبر داده و هدف از این اقدام را اشتغالزایی در روستاها و
ماندگاری مردم در مناطق روستایی خوانده است تا به دنبال آن شاهد کاهش
مهاجرت روستاییان به شهرها، کاهش حاشیه نشینی در اطراف شهرها، بازگشت
روستاییان از حاشیه شهرها به روستاها و کاهش آسیب‌های اجتماعی باشیم.
یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت یازدهم و دوازدهم در ارتباط با رفع بیکاری
حمایت از استارتاپ ها و شرکت‌های نوپا محسوب می‌شود که در سال‌های اخیر
فعالیت‌های گسترده‌تر و کاربردی‌تری در این زمینه صورت گرفته است. سیاوش ملکی فر
معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی نیز درباره تسهیلات دولت برای حمایت
از استارتاپ ها در تیر سال جاری گفت: طراحی ما برای حمایت از استارتاپ‌ها
به گونه‌ای است که از زمان شکل‌گیری تا به نتیجه رسیدن از آنها حمایت
خواهیم کرد، البته باید بگویم زمانی که استارتاپ‌ها در شتاب دهی هستند
حمایت‌های ما از طریق 17 شتاب دهنده دانش‌بنیان اعمال می‌شود، از جمله
حمایت‌های ما ارائه 70 درصد ودیعه رهن، تسهیلات برای تهیه سرمایه اولیه و
توانمندی بلاعوض برای مسائلی آموزشی است. در برخی از مدل سرمایه‌گذاری نیز
می‌توانیم تا 80 درصد منابع لازم برای استارتاپ‌های مستقر در شتاب دهنده را
فراهم کنیم. استارتاپ‌ها پس از این دوره نیاز به سرمایه خطرپذیر دارند که
به صورت مستقیم از طریق صندوق‌های پژوهش و فناوری به آنها ارائه خواهد شد
در همین راستا، از سال گذشته به 18 صندوق پژوهش و فناوری، مبلغ 269 میلیارد
سرمایه اختصاص داده‌ایم.
رونق تولید و تأمین کالاهای اساسی کشور
تأمین کالاهای اساسی کشور در صورت تداوم فشارها و تحریم‌ها از جمله
دغدغه‌های اقشار مختلف کشور به حساب می‌آید که گزارش‌ها از کافی و وافی
بودن این کالاها در انبارهای کشور حکایت دارد. روحانی در
این باره گفت: افتخار دولت این است که با توجه به شرایط سخت کنونی، ذخیره
کالاهای اساسی نسبت به سال‌های قبل بهتر است و این یعنی دولت تلاش می‌کند
که اجازه ندهد شرایط برای زندگی مردم سخت‌تر شود.
همچنین فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی از
ذخیره 4.2 میلیون تن کالاهای اساسی در بنادر کشور خبر داد و گفت: بیش از 85
درصد از واردات کشور کارکرد رونق تولید را دارد و موجب تقویت تولید
می‌شود. در سال جاری در حوزه تولیدات کشاورزی، رشد قابل توجهی را شاهد
بوده‌ایم که عمده این محصولات دربرگیرنده کالاهای اساسی هستند. همچنین
واردات کالاهای اساسی نیز به مقدار کافی انجام شده است و شاهد تأمین و
توزیع این کالاها در سراسر کشور هستیم.
حجت الاسلام سید رضا تقوی نماینده ولی فقیه در وزارت
جهاد کشاورزی نیز در این باره افزود: در شرایط فعلی وضعیت ذخایر کالاهای
اساسی بسیار مطلوب است به طوری که به اندازه 6 ماه کالای اساسی ذخیره
داریم؛ ذخایر کالاهای اساسی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی تنها 30 روز بود.
مبارزه با فساد
برخورد قاطع با مفسدان و مبارزه با فساد از جمله نگرانی‌های آحاد مردم
به خصوص در سال‌های اخیر به شمار می‌آید که در بسیاری از مواقع به انجام
دادن اقداماتی کوتاه مدت و سازماندهی نشده و بیان شعارهایی محدود و موقتی
بسنده شده است. در حالی که حسن روحانی از برخورد با عوامل، ریشه‌ها و
جریان‌های انحصاری ایجادکننده فساد در جامعه سخن به میان آورده است و حل
مشکل فساد در جامعه را امری سیستماتیک و با همکاری همه قوا میسر می‌داند.
رئیس جمهوری در این باره می‌گوید: همزمان که با تورم، رکود و بیکاری مبارزه
می‌کنیم باید با فساد نیز مبارزه و برای کاهش آن تلاش کنیم. روحانی همچنین
توسعه دولت الکترونیک را از جمله راهکارهای کاربردی مقابله با فساد اداری
در جامعه عنوان کرده است و می‌گوید: مقررات غیرشفاف و دست و پا گیر، فساد
به وجود می‌آورد. موضوع فساد از دیدگاه مردم اینچنین است؛ یا مسؤلان
می‌دانند و در برابر فساد نمی‌ایستند، پس خود آلوده‌اند و کل انقلاب و نظام
زیر سوال است یا آنکه نمی‌دانند و اگر می‌دانند در مبارزه ناتوانند پس
دولت اسلامی یک دولت ناکارآمد است. چه فاسد بودن و چه ناکارآمد بودن نظام،
به معنای آن است که ما به یکی از مهم‌ترین اهداف انقلاب دست نیافته‌ایم.
بیژن زنگنه یکی از جدی ترین و قاطع‌ترین افراد در
کابینه حسن روحانی به حساب می‌آید که در افشا و دستگیری بابک زنجانی تا
پیگیری مطالبات عمومی مردم از بیت المال از هیچ کوششی فرو گذار نکرده و در
این راه انواع و اقسام تهمت‌ها و فشارها را از طرف رسانه‌ها و نهادهای خاص
متحمل شده و درباره میزان بدهی زنجانی و ابعاد مختلف فساد این پرونده
جنجالی به تازگی گفته است: اصل بدهی بابک زنجانی 2.7 میلیارد دلار می‌شود
اما اموالی که در اختیار شرکت ملی نفت قرار گرفته حدود 2 هزار میلیارد
تومان است. اصل تخلف بابک زنجانی 2.7 میلیارد یورو تخمین زده می‌شود.
15 تا 30 هزار میلیارد تومان؛ سود عایدی کشور از خود کفایی گندم
موضوع خودکفایی گندم از دیگر افتخارات قابل توجه دولت حسن روحانی است که
چهارمین سال خود را تجربه می‌کند و سبب صرفه جویی قابل توجهی در زمینه
خروج ارز از کشور شده است. حسن معروفان معاون بازرگانی
خارجی شرکت بازرگانی دولتی ایران مصرف سالیانه گندم کشور را 11 میلیون تن
عنوان کرده است. در صورت احتساب هزینه‌های جانبی؛ برآورد هزینه سالیانه
تأمین گندم در کشور چیزی حدود چهار میلیارد دلار تخمین زده می‌شود که این
میزان با مبنا قرار دادن ارز دولتی 4200 تومانی برابر با 16 هزار میلیارد
تومان و با احتساب ارز نیمایی هشت هزار تومانی مبلغی حدود 30 هزار میلیارد
تومان هزینه تأمین گندم کشور تخمین زده می‌شود. حال با با مد نظر قراردادن
شرایط اقتصادی و کمبود ارز در کشور، خودکفایی گندم، مبلغی بالغ بر 16 تا 30
هزار میلیارد تومان سود عایدی کشور کرده است. از نظر کیفیت گندم تولیدی
نیز می‌توان به صادرات گندم دوروم» به ایتالیا برای مصارف غذایی چون تهیه و پخت ماکارانی و پاستا که به بهترین و باکیفیت ترین نوع گندم است، اشاره کرد.
برجام همچنان مهم‌ترین دستاورد دولت
باوجود به تحقق نرسیدن کامل برجام و بدعهدی دولت آمریکا که همه مناسبات و
محاسبات جامعه بین الملل را زیر سوال برد؛ هنوز می‌توان برجام را مهم‌ترین
دستاورد دولت روحانی به شمار آورد چرا که برجام نشان داد در صورت اجرایی
شدن (همان مدتی که اجرایی شد) قادر به جذب سرمایه خارجی به عنوان یکی از
عوامل محرک اقتصاد کشور است و می‌تواند راهگشای بسیار از مشکلات عمرانی و
حمل و نقل کشور باشد چنان که اوراق بودن و مشکلات عدیده سیستم هوایی کشور
با جایگزینی دستگاه‌های جدید هواپیما و در آن زمان میسر شد.
کارکرد دیگر برجام جلوگیری از تنش‌ها و جنگ افروزی‌های مداوم مثلث
ترامپ، بولتن و پمپئو بوده که توسط اتاق فکر رژیم صیهونیستی حمایت می‌شود.
چراکه روشن‌ترین پیام این معاهده بین المللی به جهانیان این بود که ایران
اهل مذاکره و گفت و گو است و در صورت برقراری شرایط منصفانه پای مذاکره بر
سر بسیاری از موارد مهم و راهبردی می‌نشیند و در این موضع همکاری کامل میان
همه قوا و حاکمیت کشور برقرار و به عبارتی روشن‌تر گام و راهبرد دوم برجام
خارج کردن کشور از سایه شوم جنگ بوده است که باوجود گمانه زنی‌ها و شایعات
اخیر در شرایط حاضر مبنی بر احتمال وقوع جنگ میان ایران و آمریکا؛ هیچ یکی
از رهبران طرفین وقوع جنگ را تأیید نکرده‌اند.
فرجام سخن
بنا بر آنچه گفته شد میزان انتظارات از دولت و ریاست جمهوری می‌بایست با
اختیارات و شرایط روز جامعه سنجیده و نقدها و نظرات در این راستا ارائه
شود؛ چرا که با توجه به شرایط کنونی کشور اتحاد و انسجام میان قوای سه گانه
و آحاد مردم بهترین و دندان شکن ترین پاسخ برای بدخواهان نظام به شمار
می‌آید، چنانکه ترامپ و متحدانش تصور می‌کردند با تحت فشار قرار دادن دولت و
ملت ایران و اعمال تحریم‌های اقتصادی می‌توانند وحدت و انسجام ملی را مختل
کنند و به امنیت ملی آسیب رسانند در حالی که مقاومت و پایداری ایرانیان که
بارها به جهانیان نمایان شده بود، بار دیگر از استیصال و ناامیدی دشمنان
این آب و خاک حکایت دارد.