سیاستهای کلی نظام قانونگذاری در 17 بند / سه قوه موظف به گزارش زمان بندی اقدامات و پیشرفت ها
سياسي
بزرگنمايي:
راه ترقی- حضرت آیتالله
خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل 110 قانون اساسی،
سیاستهای کلی نظام قانونگذاری را ابلاغ و با توجه به اهمیت موضوع در
حاشیه آن مرقوم کردند: «سیاستها به قوای سهگانه ابلاغ شود. سه قوه موظفند
اقدامات را زمانبندی و پیشرفتها را گزارش نمایند».
متن سیاستهای کلی نظام قانونگذاری مصوّب مقام معظم رهبری که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تنظیم شده است، به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
سیاستهای کلی نظام قانونگذاری
1- توجه به موازین شرع به عنوان اصلیترین منشاء قانونگذاری در تنظیم و تصویب طرحها و لوایح قانونی.
2-
ارزیابی و پالایش قوانین و مقررات موجود کشور از حیث مغایرت با موازین
شرعی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ایجاد سازوکار لازم برای تضمین
اصل چهارم قانون اساسی.
3- تعیین سازوکار مناسب برای عدم مغایرت مقررات با قانون اساسی.
4- نظارت
بر عدم مغایرت یا انطباق قوانین با سیاستهای کلی نظام با همکاری شورای
نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام و تصویب قوانین لازم برای تحقق هریک از
سیاستهای کلی نظام.
5-
تعیین حدود اختیارات و صلاحیت مراجع وضع قوانین و مقررات با ارائه تعریف
روشن و مشخص از «قانون»، «آییننامه، تصویبنامه و بخشنامه موضوع اصل 138»،
«قانون آزمایشی و اساسنامه موضوع اصل 85»، «برنامه و خط مشی دولت و
تصمیمات موضوع اصل 134»، «آراء وحدت رویه و ضوابط موضوع اصل 161» و سایر
مقررات و همچنین طبقهبندی و تعیین هرم سیاستها، قوانین و مقررات کشور بر
اساس نص یا تفسیر اصول قانون اساسی حسب مورد، از طریق مجلس شورای اسلامی.
6- تعیین حدود اختیارات مجلس در اصلاح لوایح با رعایت اهداف لایحه.
7-
تعیین محدوده اختیار مجلس در تصویب ساختار و مفاد بودجه سالانه کل کشور
(پیشبینی درآمدها، هدفگذاریها، موارد هزینه و...) با تصویب قانون لازم و
اصلاح آییننامه داخلی مجلس.
8- تعیین
وظایف دولت و مجلس در مورد تعداد وزرا و وظایف و اختیارات آنان، وظایف
قانونی رئیس جمهور موضوع اصل 60 و 124 قانون اساسی و هر گونه ادغام، الحاق،
انتزاع و ایجاد سازمانهای اداری، از طریق تصویب قانون.
9- رعایت اصول قانونگذاری و قانوننویسی و تعیین سازوکار برای انطباق لوایح و طرحهای قانونی با تأکید بر:
- قابل اجرا بودن قانون و قابل سنجش بودن اجرای آن.
- معطوف بودن به نیازهای واقعی.
- شفافیت و عدم ابهام.
- استحکام در ادبیات و اصطلاحات حقوقی.
- بیان شناسه تخصصی هر یک از لوایح و طرحهای قانونی و علت پیشنهاد آن.
- ابتناء بر نظرات کارشناسی و ارزیابی تأثیر اجرای قانون.
- ثبات، نگاه بلندمدت و ملی.
- انسجام قوانین و عدم تغییر یا اصلاح ضمنی آنها بدون ذکر شناسه تخصصی.
- جلب مشارکت حداکثری مردم، ذینفعان و نهادهای قانونی مردمنهاد تخصصی و صنفی در فرآیند قانونگذاری.
- عدالت محوری در قوانین و اجتناب از تبعیض ناروا، عمومی بودن قانون و شمول و جامعیت آن و حتیالامکان پرهیز از استثناهای قانونی.
10- تعیین عناوین قوانین جامع، تبویب، تنقیح و تعیین شناسه قوانین موجود کشور در طول برنامه ششم توسعه.
11- تعیین ساز و کاری از سوی مجلس شورای اسلامی برای تشخیص قابلیت طرح در مجلس (موضوع اصل 75 قانون اساسی) قبل از طرح و اعلام وصول.
12- ضابطهمندسازی و تعیین نصاب بالا برای ارجاع به مجمع تشخیص مصلحت نظام در موارد تعارض مصوبه مجلس با نظر شورای نگهبان.
13- بازنگری در مصوباتی که بر اساس مصلحت در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده است از حیث تعیین دوره اعتبار مصلحت.
14-
رعایت صلاحیت ذاتی قوای سه گانه در قوانین مربوط به تشکیل نهادهایی از
قبیل شوراهای عالی؛ بازنگری در قوانین موجود این نهادها؛ پیشبینی ساز و
کار کارآمد قانونی لازم برای تضمین عدم مغایرت مصوبات آنها با قوانین
عادی.
15- تعیین
اولویتهای قانونگذاری با محوریت: گره گشایی از امور اجرایی کشور، اصول
اجرانشده قانون اساسی، سند چشمانداز، سیاستهای کلی نظام، برنامه پنج ساله
توسعه و مطالبات رهبری.
16- رعایت تدابیر فرماندهی کل نیروهای مسلح در قانونگذاری برای نیروهای مسلح.
17- ترویج و نهادینه سازی فرهنگ رعایت، تمکین و احترام به قانون و تبدیل آن به یک مطالبه عمومی.
لینک کوتاه:
https://www.rahetaraghi.ir/Fa/News/82627/