بزرگنمايي:

راه ترقی - شرق / متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
مهفام سلیمان‌بیگی | سامانه یکپارچه اطلاعات شرکت‌های دولتی مطابق با قانون، از 31تیر سال جاری آماده بود و شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی تا 31شهریور فرصت داشتند تا اطلاعات خود را در این سامانه وارد کنند. اکنون چند روزی از پایان مهلت دستگاه‌های اجرائی برای ورود و تکمیل اطلاعتشان در سامانه می‌گذرد اما ظاهرا برخی از آنان هنوز نه‌تنها به سامانه وارد نشد‌ه‌اند بلکه حتی برای دریافت کد کاربری‌شان هم اقدام نکرده‌اند. ظاهرا برخی از دستگاه‌های اجرائی خود را مشمول این قانون ندانسته و با وجود پیگیری‌های سازمان برنامه‌و‌بودجه هنوز هم از ورود به سامانه و ایجاد شفافیت در عملکردشان سر باز‌ می‌زنند. مژگان خانلو، سخنگوی ستاد بودجه، با بیان اینکه اکنون درحال برقراری اطلاعات برخط برای دیوان محاسبات و وزارت اقتصاد به سامانه هستند، به «شرق» اعلام می‌کند که برخی نهادها از جمله بنیاد مستضعفان و صندوق توسعه ملی خود را مستثنا می‌دانند و وارد سامانه نشده‌اند. به گفته او اطلاعات مربوط به شرکت‌های دولتی از ابتدا کامل‌‌تر بوده زیرا بخشی از اطلاعات آنها در سامانه‌های مرتبط در سازمان برنامه‌و‌بودجه وجود داشته و اطلاعات لازم از آن استنتاج شده و فقط از آنان درخواست شده است که این اطلاعات را تکمیل کنند، اما نهادهای عمومی غیردولتی از این نظر متفاوت‌اند؛ زیرا تاکنون هیچ بستر اطلاعاتی‌ای نداشته‌اند، در واقع چون بودجه‌ای به آنها اختصاص داده نمی‌شد، اطلاعاتی هم که قانون‌گذار از آنان می‌خواسته وجود نداشته، بنابراین سامانه برای آنها کاملا جدید بوده است.
‌‌با توجه به اینکه مهلت تکمیل سامانه یکپارچه اطلاعات شرکت‌های دولتی تا پایان شهریورماه بوده و اکنون چند روز از این زمان می‌گذرد، آیا سامانه تکمیل شده است؟
درحال‌حاضر سعی داریم امکان ارتباط برخط را برای وزارت اقتصاد و دیوان محاسبات فراهم کنیم؛ چرا‌که تکلیف قانون این است که سامانه تا 31 تیرماه راه‌اندازی شود و تا 31 شهریور ورود اطلاعات در دو حوزه شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی به صورت جداگانه صورت گیرد.
‌‌ در‌حال‌حاضر کدام قسمت‌ها اطلاعاتشان هنوز تکمیل نشده است یا هنوز به‌طور‌کلی ورود اطلاعاتی نداشته‌اند؟
مطابق با جزء یک بند «ط» تبصره دو ماده‌واحده قانون بودجه سال جاری اطلاعات نهادهای عمومی و شرکت‌های دولتی باید تا پایان شهریور وارد سامانه می‌شد. اطلاعات مربوط به شرکت‌های دولتی از ابتدا کامل‌‌تر بود زیرا بخشی از اطلاعات آنها در سامانه‌های مرتبط در سازمان برنامه‌و‌بودجه وجود داشت و اطلاعات لازم از آن استنتاج شد و فقط بخشی از اطلاعات را از آنان خواستیم تا تکمیل کنند. اما نهادهای عمومی غیردولتی از این نظر متفاوت هستند؛ زیرا تاکنون هیچ بستر اطلاعاتی‌ای نداشته‌اند، در واقع چون بودجه‌ای به آنها اختصاص داده نمی‌شد به سبب این امر اطلاعاتی هم که قانون‌گذار از آنان می‌خواسته وجود نداشت، بنابراین سامانه برای آنها کاملا جدید بوده است. برخی از آنها باوجود پیگیری‌های ما هنوز رمز کاربری و عبورشان را هم نگرفته‌اند؛ از جمله شهرداری‌ها. برخی از نهادها هم خودشان را اساسا مستثنا می‌دانند مثل بنیاد مستضعفان که مدعی است نیازی نیست در سامانه اطلاعات وارد کند. از بین نهادهایی که اطلاعاتشان را وارد نکرده‌اند برخی مشکلاتی این‌چنینی دارند؛ مثل صندوق توسعه ملی که قوانین خاصی دارد و معتقد است که تابع نهادهای عمومی غیردولتی نیست. درنتیجه درحال‌حاضر سامانه با برخی مسائل از این قبیل روبه‌رو است. بنابراین برخی قسمت‌ها ورود اطلاعات نداشتند، درباره برخی قسمت‌ها هم می‌شود گفت اطلاعات ناقص است و در حال تکمیل اطلاعاتشان هستند.
‌‌الزام شرکت‌ها برای وارد‌کردن اطلاعاتشان در حیطه وظایف سازمان برنامه‌و‌بودجه است؟
خیر، تکلیف سازمان برنامه‌و‌بودجه در حد ایجاد و راه‌اندازی سامانه و فراهم‌شدن بستر ورود اطلاعات و بعد هم برقراری اطلاعات برخط برای دیوان محاسبات و وزارت اقتصاد بود.
‌‌اکنون آیا دسترسی آزاد همگانی به سامانه ممکن است؟
خیر، ما وظیفه برقراری دسترسی آزاد به سامانه را نداشتیم. وظیفه ما فقط ایجاد سامانه و برقراری ارتباط برخط این دو دستگاه با سامانه بود. اینکه اطلاعات شرکت‌ها انتشار عمومی شود در حیطه وظایف ما نبوده و ما تکلیفی دراین‌باره نداشتیم.
‌‌ فکر می‌کنید تکمیل سامانه به‌طور‌کامل و دسترسی آزاد به آن تا چه زمانی ممکن می‌شود؟
خود سامانه اکنون هیچ مشکلی ندارد. فقط ورود اطلاعات باید صورت بگیرد. سامانه بستری بوده با یک‌سری اقلام اطلاعاتی که در همان تاریخ 31 تیر که مقرر بود، تکمیل شده است. ما وظیفه‌مان را مطابق قانون و در زمان معین انجام دادیم از اینجا به بعد آن دیگر دست ما نیست چون این ما نیستیم که می‌خواهیم در آن اطلاعات وارد کنیم. دستگاه‌هایی که وظیفه داشتند تا 31 شهریور ماه اطلاعتشان را وارد کنند باید ورود کنند و بعد هم گزارش‌گیری انجام شود.
‌‌آیا سامانه با طراحی کنونی ظرفیت لازم برای گستردگی و دریافت اطلاعات بیشتر را دارد؟
اینکه سامانه می‌تواند براساس نیاز ما گسترده‌تر و تکمیل‌تر هم بشود امکان‌پذیر است و مانعی ندارد مثلا ممکن است ما یک صورت مالی را بررسی کنیم و یک حساب دیگر را هم نیاز داشته باشیم، در این حالت می‌توانیم فرم آن را طراحی کرده و وارد سامانه کنیم تا اطلاعات مورد نیاز در آن زمینه را نیز دریافت کنیم چون فلسفه وجود سامانه همین بوده که هر لحظه بتواند به‌روز شود و تغییر کند.
‌‌تاکنون چه اقداماتی برای مکلف‌کردن افرادی که هنوز ورود اطلاعاتی نداشتند، صورت گرفته است؟
ما سه، چهار دفعه به صورت رسمی پیگیری و مکاتبه کردیم که ورود اطلاعات صورت گیرد. آخرین دفعه هم به آنها هشدار دادیم که ما به‌زودی ارتباط برخط را برقرار می‌کنیم اما باز هم اقدامی نکردند. از این اینجا به بعد این دستگاه‌های نظارتی هستند که بررسی می‌کند که چه افرادی اطلاعات وارد نکردند و دستگاه‌های اجرائی مشمول باید در برابر آن پاسخ‌گو باشند.
‌‌آخرین هشدار مربوط به چه زمانی بوده است؟
چند روز پیش از 31شهریور؛ تقریبا هفته آخر شهریور‌ماه.
‌‌قانون برای وارد‌نکردن اطلاعات و تخطی از این تکلیف قانونی، چه مجازاتی را در نظر گرفته است؟
دستگاه‌های اجرائی باید پاسخ‌گوی دیوان محاسبات باشند و جواب دستگاه‌های نظارتی را بدهند. فعلا چون سال اول سامانه است در قانون، مجازاتی برای آنان ذکر نشده اما ممکن است برای سال بعد مجازاتی به طور قانونی برای افرادی که اطلاعاتشان را وارد نکرده‌اند در نظر گرفته شود. این امکان وجود دارد که خود دستگاه‌های نظارتی به دلیل اجرا‌نکردن قانون طبق مقررات خودشان، آنها را بازخواست و مجازات کنند؛ چرا‌که دستگاه لزوما مقرراتی برای خود دارد و حتما نیازی نیست قانون آن نوشته شده باشد.