بزرگنمايي:

راه ترقی - صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
حسین کچویان| دستگیری«زم»صرف‌نظراز پیچیدگی‌های کار اطلاعاتی و ظرافت‌های امنیتی آن، از حیث تبعات و آثار آن بر عرصه سیاسی داخل و خارج کشور و دستیابی به یک شبکه گسترده نفوذی‌ها و خائنان (و نه صرفا دستگیری یک پادوی رسانه‌ای)، به تور انداختن یک شاه‌ماهی طلایی به حساب می‌آید. آنچه ارزش این اقدام را صد چندان می‌کند، موقع‌شناسی نیروهای اطلاعاتی و امنیتی در تعیین زمان دستگیری وی است. برای درک اهمیت بی‌بدیل این ضربه کافی است فقط نقش و تاثیرات مخرب «آمد نیوز» در عرصه سیاسی کشور به‌ویژه افکار عمومی به‌طور کل، خاصه در زمان انتخابات از سال 92 تاکنون را در ذهن مرور کنیم. از دست رفتن مهار داخلی انتخابات کشور و افزایش تدریجی اثرگذاری خارجی بر آن از سال‌های مقارن دوم خرداد 76 دلایل متعدد و پیچیده‌ای دارد اما بی‌تردید با توجه به اثر «آمد نیوز» در این زمینه از سال‌های 92 به بعد، قطعا دستگیری«زم»و به‌دست‌گرفتن و مهار پایگاه مخرب و فاسد «آمد نیوز»، خاصه با توجه به تبعات آن بر نیروهای تغذیه‌کننده داخلی آن، انتخاباتی سالم‌تر و مردمی‌تر را نوید می‌دهد.
به همین دلیل دستگیری«زم»حقیقتا ضربه و تکانه‌ای گیج‌کننده و آشفته‌ساز در داخل به‌وجود آورده که موج آن بیشتر از آنکه آشکارا به چشم آید، پنهانی در حال حرکت و برهم زدن تعادل روانی طرف‌های مرتبط با وی و نیروهای ذی‌نفع از او و پایگاه اینترنتی وی است. از این‌رو با لحاظ لرزه‌ها و آشفتگی‌ها، بعضی از موضع‌گیری‌ها نسبت به دستگیری«زم»بسیار جالب توجه و قابل تامل است؛ از جمله اینها مواضع برخی دولتی‌هاست غیر از موضع بعضی چون وزارت امور خارجه که در موضعی سرراست و بی‌ابهام بر ماهیت ضد‌ملی«زم»تاکید داشته و از پیوند وی با گروه‌های ضدملی به‌عنوان دلایل بازداشت وی سخن گفته است)، مواضع اصلی دولت که خصوصا توسط سخنگوی دولت و وزیر کشور بیان شده، محل تامل است.
حساسیت دولتی‌ها آنچنان‌که در موضع‌گیری‌های آن‌ها منعکس شده است، عمدتا نگرانی نسبت به این است که این دستگیری موجب «تشدید اختلافات داخلی» شده یا اینکه زمینه «اتهام‌زنی جدیدی را فراهم کند. ظاهرا آن‌گونه که در موضع وزیر محترم کشور منعکس شده است، از نظر آن‌ها برخورد غیر«مستند و دقیق» در بررسی‌های قضایی دقیقا می‌تواند چنان پیامدهای سوئی داشته باشد.
با این‌حال، هر کسی که در حد یک روزنامه‌خوان ساده از ماهیت کار«زم»و «آمد نیوز» اطلاع داشته باشد و در همین حد و از طریق خواندن روزنامه‌ها نسبت به پیامدهای دستگیری وی مطلع شده باشد، به‌شدت از واکنش دولتی‌ها جا خورده و حیرت‌زده خواهد شد؛ اگر به اعتبار طبع شوخ و اهل طنز خود از خنده پس نیفتد.
آنچه مواضع دولتی‌ها را سوال‌برانگیز و شبهه‌ناک می‌کند، قطعاً قدرت پیشگویی آن‌ها نیست چون به‌واسطه دسترسی اطلاعاتی از داخل کار، نیازی به پیشگویی ندارند، برعکس مشکل در درخواست‌های محالی است که این اظهارات یا پیشگویی از آن خبر می‌دهد! لازم نیست دولتی باشید یا اطلاعاتی از جریان کار«زم»از داخل شبکه وی در دست شما باشد تا بدانید اساسا پرونده«زم»ماهیتا متضمن و حاوی چه اطلاعات و اسراری است.
همه می‌دانند که دستگیری«زم»فی‌نفسه، همان‌طورکه اطلاعیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر آن تاکید داشت، اگر نگوییم هیچ ‌ارزشی، قطعا ارزش آن تکانه‌ها و لرزش‌ها و آن امواج سهمگین و طوفانی خبری حاصله را به هیچ‌رو ندارد. اگر این اقدام ارزشی دارد، که بسیار هم دارد، به اعتبار این است که به کشف یک شبکه نفوذی و خائن داخلی کمک می‌کند که در عرصه‌های زیادی ریشه دوانده و منشأ مفاسد و تخریب‌های زیادی شده است. معنای این سخن نیز بدیهی‌تر از آن است که تناقض یا تضاد نهی دولت از اتهام‌زنی جدید با دستگیری و محاکمه«زم»موجب ابهام طنزآمیز اخیر نباشد!
اگر بنا بر این است که از طریق بررسی قضایی و محاکمه«زم»شبکه معاند و نفوذی لانه‌کرده در داخل کشف، شناسایی و دستگیر شوند، آیا معنایی جز این دارد که اتهاماتی متوجه افراد درگیر در این شبکه شود؟ اینجاست که موضع سخنگوی دولت موجب تحیر می‌شود وقتی می‌گوید این دستگیری«زم»«نباید زمینه‌ساز اتهام‌زنی جدید شود.» در واقع سخن ایشان موجب تحیری به همراه خنده ناشی از مواجهه با یک پارادوکس می‌شود چون معنای صریح سخن وی این است که اساسا«زم»را آزاد کنیم و بی‌جهت خود را با بررسی قضایی و محاکمه وی زحمت ندهیم چون لاجرم و از باب ضرورت ناشی از دستگیری یک مجرم و آگاهی از شبکه مرتبطان با وی، دادستان مجبور می‌شود اتهاماتی را متوجه این مرتبطان کرده و با این کار با تحقق پیشگویی‌های سخنگوی دولت، موجبات ناراحتی وی و قاعدتا همه دولتی‌ها از رییس‌جمهوری به بعد را فراهم کند. البته موضع سخنگوی دولت شامل مجرمان و متهمان قدیمی نیز می‌شود چون می‌گوید نباید زمینه اتهام‌زنی جدید فراهم شود که با شمول بر قدیمی‌ها به تناقض‌نمایی کاملا مساله‌ساز منجر خواهد شد.
به نظر می‌رسد دلیل تحیر روشن باشد چون هیچ‌ پرونده تازه‌ای نمی‌تواند از اتهامات جدید خالی باشد، حتی وقتی که متوجه مجرمان قدیمی است؛ اما احتمالا برای اینکه مضحکه این موضع‌گیری کاهش یابد، می‌توانیم بگوییم که منظور سخنگو چنان‌که وزیر محترم کشور گفته است اتهام‌زدن بدون بررسی «مستند و دقیق» است. بی‌شک این می‌تواند مفری از آن ابهام طنزآلود باشد اما خود موجب سوالات ابهام‌آور تازه‌ای می‌شود. درحالی‌که‌ هنوز چند روزی از دستگیری«زم»نگذشته است و هیچ ‌اطلاعی نیز از ترتیبات قضایی یا قاضی پرونده وجود ندارد، این اظهار نظر خود یک اتهام‌زنی بی‌مبنا آن هم از سوی یک مقام دولتی نسبت به یک قوه مستقل است که هنوز درگیر پرونده نیز نشده است.
اما حقیقت آن است که اتهام بررسی غیرمستند و غیردقیق یک پیشگویی است. با این حال وقتی با چنین تعجیل و سرعتی بی‌آنکه وجه یا مبنایی برای آن باشد، متوجه یک قوه مستقل می‌شود، می‌تواند چندان بی‌وجه نیز نباشد. اگر پرسیده شود که برای رفع این اتهام پیش از موقع، حتی پس از بررسی و محاکمه چه راه و طریقی وجود دارد؟ وجه و مبنای آن کاملا مشخص خواهد شد. وقتی قبل از هر اقدامی یک قوه مستقل در معرض اتهام قرار گرفته و کار آن پیشاپیش از این طریق زیر سوال رفته و مورد تردید و شبهه واقع می‌‌شود، می‌تواند عنوان نوعی مقدمه‌چینی برای بی‌اعتبار‌سازی اطلاعاتی باشد که«زم»در زمان بررسی قضایی و محاکمه خواهد گفت.
در یک نظام سیاسی مشروع، اقدامات نهادهای مختلف در چهارچوب قوانین موجود مرجعیت و اعتبار دارد و فقط از سوی کسانی‌که در تقابل با نظام قرار دارند، موضوع تردید و شک واقع می‌شود؛ بنابراین این‌گونه مواضع از سوی مسوولان دولتی نسبت به یک قوه دیگر اگر سهوی و ناشی از خطا نباشد، می‌تواند موضوع سوءظن است. تردیدافکنی در فرایند بررسی و محاکمه‌ای که هنوز آغاز نشده، به معنای تلاش برای بی‌اعتبار‌سازی اطلاعاتی است که«زم»در جریان بررسی‌های قضایی و محاکمه خود می‌دهد و منطقا تلاش برای بی‌اعتبارسازی اطلاعات وی نیز نمی‌تواند معنایی غیر از کوشش و زمینه‌سازی برای رد و نفی نتایج و احکام صادره علیه او و یارانش در شبکه نفوذ از هم‌اکنون داشته باشد. اینچنین مواجهه پیش از موعدی فقط از کسانی انتظار می‌رود و قابل فهم است که از ماهیت خود و نقش‌شان در پرونده«زم»و شبکه مرتبط با وی آگاه هستند. طبیعی و منطقی است که اینان چنین عمل کنند و با برنامه‌ریزی و مقدمه‌چینی از هم‌اکنون برای بی‌اعتبارسازی بررسی‌های اطلاعاتی و قضایی اقدام کنند تا در زمان افشای نام و نقش‌شان تمامی اعترافات و اطلاعات حاصله از بررسی‌ها را مخدوش و بی‌ارزش جلوه دهند؛ اما روشن است که چنین مواضعی تا چه پایه از موضع درست مسوولان و دست‌اندرکاران قوا و نهادهای یک نظام قانونی و مشروع به دور و مشکوک است، آن هم در بدو امر و پیش از آنکه هرگونه اقدام قضایی آغاز شود! در غیر این صورت این‌گونه اظهارات و موضع‌گیری‌ها می‌تواند نظیر رفتار آن دسته از افرادی باشد که از نقش و جرم خود آگاهی کامل داشته و دستگیری«زم»برای آنان مصداق ضرب‌المثل برداشتن چوب و گربه دزده باشد که این‌بار چوب آن، دستگیری«زم»و دستیابی به مهار «آمد نیوز» است! و طبعا باید به‌گونه‌ای رفتار کنند که چنین استنباطی ایجاد نشود.