بزرگنمايي:

راه ترقی - دنیای اقتصاد / متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
نفت هفته گذشته تحت تاثیر اخبار متضادی قرار گرفت که از روند مذاکرات تجاری بین چین و آمریکا به گوش می‌رسید. در حالی که چین از توافق بر سر کاهش تعرفه‌ها خبر می‌داد، ترامپ در آخرین روز معاملاتی هرگونه موافقت با کاهش تعرفه‌ها را رد کرد. با این حال در نهایت طلای سیاه روز جمعه در جهت صعودی قرار گرفت و بازدهی مثبت هفتگی را از خود به جا گذاشت. قیمت هر بشکه نفت برنت هفته گذشته بیش از 80 سنت معادل 3/ 1 درصد رشد کرد و به 51/ 62 دلار بر بشکه رسید. نفت‌خام آمریکا نیز بیش از یک دلار معادل 8/ 1 درصد بازدهی را به ثبت رساند و در معاملات پایانی هفته روی قیمت 24/ 57 دلار بر بشکه ایستاد که بیشترین قیمت طی 6 هفته اخیر محسوب می‌شود. مهم‌ترین عامل رشد هفتگی قیمت‌ها به بی‌تفاوتی بازار نفت به اظهارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در روز جمعه باز می‌گردد. در واقع به نظر می‎رسد با وجود اظهارات ترامپ، بازار نفت به این جمع‌بندی رسیده که تغییراتی در روند مذاکرات تجاری حاصل شده است. افزایش تعداد قراردادهای خالص خرید یا انتظار برای رشد قیمت نفت در بازار آتی عامل دیگری است که از خوش‌بینی معامله‌گران به مذاکرات تجاری خبر می‌دهد.
جمعه تعیین‌کننده
پس از هفته‌ها خوش‌بینی در مورد احتمال توقف جنگ تجاری بین آمریکا و چین، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه خود را «مرد تعرفه‌ای» نامید و گفت با لغو تعرفه کالاهای چینی موافقت نکرده است. ترامپ به خبرنگاران گفته بود: «چین می‌خواهد تعرفه‌ها لغو شود. ولی تاکنون با هیچ چیز موافقت نکرده‌ام. آنها خواهان کاهش حدی از تعرفه‌ها و نه لغو همه آنها هستند، چون می‌دانند چنین تصمیمی نخواهم گرفت.» آن‌طور که منابع آگاه می‎گویند، چین خواستار آن شده که آمریکا، تعرفه روی 112 میلیارد دلار از کالاهای این کشور را که اول سپتامبر وضع کرده، لغو و از برنامه وضع تعرفه 25 درصدی روی برخی کالاها در آینده نیز امتناع کند. تحت تاثیر این اظهارات بازار طلای سیاه نیز در روز جمعه با کاهش قیمت‌ها آغاز به کار کرد، نفت‌خام آمریکا تا کمتر از 56 دلار بر بشکه و نفت برنت تا حدود 5/ 60 دلار بر بشکه سقوط کرد. اگر قیمت‌ها در این سطوح باقی می‌ماند، بازدهی هفتگی طلای سیاه منفی رقم می‌خورد. با این حال، همان‌طور که تحلیلگران می‌گویند، در نهایت معامله‌گران تصمیم گرفتند به اظهارات ترامپ بی‌توجهی کنند و تحت تاثیر اخبار و خوش‌بینی‌هایی که درخصوص مذاکرات تجاری از ابتدای هفته منتشر می‌شد، قرار گرفتند. از این رو افت قیمت‎ها تا پایان روز جمعه اصلاح و بازدهی هفتگی نفت نیز مثبت شد.
اظهارات ترامپ متوجه برخی گمانه‌ها از سوی مقامات آمریکایی و چینی در هفته گذشته بود که از توافق دو طرف برای کاهش تعرفه‌ها خبر داده بودند. آن‌طور که سخنگوی وزارت بازرگانی چین یک روز پیش از اظهارات ترامپ یعنی پنج‌شنبه گفته بود: «مذاکره‌کنندگان دو کشور توافق کرده‌اند که تعرفه‌های گمرکی در مورد کالاهای طرف مقابل را به‌صورت مرحله‌ای کاهش دهند.» اظهارات مقام مسوول چینی موجب افزایش قیمت نفت در روز پنج‌شنبه و رسیدن برنت تا مرز 63 دلار بر بشکه شده بود. با این حال رویترز در گزارشی اعلام کرده بود که کاهش تعرفه‌ها با مخالفت‌هایی در کاخ سفید مواجه شده است. از این رو، برخی واکنش بازار نفت به گمانه‌ها از کاهش تعرفه‌ها را خوش‎‌بینانه می‌دانند. اشلی پیترسن، تحلیلگر بازار نفت در استراتاس ادویزور در نیویورک در این خصوص می‌گوید: «اظهارات ترامپ یک واقعیت بود. سرمایه‌گذاران کمی خوش‌بینانه و بیش از حد هیجان‌زده به اخبار مذاکرات تجاری واکنش نشان دادند.» اما جان کیلداف تحلیلگر بازار نفت درخصوص نوسانات قیمت نفت در آخرین روز کاری هفته گذشته به رویترز گفته است، «با توجه به نوسانات و اخبار متناقض موجود در اطراف مذاکرات تجاری، نمی‌توان حرکت بازار نفت را در کوتاه مدت تحلیل کرد. ممکن است تنها «یک عبارت» به بازگشت امیدها به بازار منجر شده باشد.»
بازگشت خوش‌بینی‌ها به بازار نفت در خلال معاملات آتی نیز قابل مشاهده است.به گزارش بلومبرگ، تعداد قراردادهای خالص انتظار برای رشد قیمت‌ها (Net-long position) در بازار آتی نفت‌خام آمریکا به بیشترین سطح از اوایل ماه گذشته میلادی رسیده با این حال همچنان تعداد این قراردادها نصف تعداد آنها در میانه‌های سپتامبر یعنی بعد از حمله به تاسیسات نفتی آرامکو است. تعداد قراردادهای خالص خرید نفت‎خام آمریکا در هفته منتهی به 5نوامبر 11درصد افزایش یافته و به 468 هزار و 116 قرارداد رسیده است. تعداد قراردادهای خرید 7/ 3 درصد افزایش و تعداد قراردادهای فروش 4/ 3 درصد کاهش یافته است.با این حال، استفان برنوک، تحلیلگر پی‌وی‌ام اویل اسوسیایت در گفت‌وگو با بلومبرگ ضمن بیان اینکه «مذاکرات تجاری ایالات متحده و چین در جهت صحیح پیش می‌روند» گفته است، «هنوز موانع متعددی وجود دارد که باید برطرف شوند. راه‌حل نهایی بسیار پیچیده خواهد بود. از این رو روند صعودی برای دارایی‌های پرریسک محدود است و حرکت کنونی بازار نفت بر اساس مبانی مبهم انجام شده.» آن‌طور که پلاتس گزارش می‌دهد، تحلیلگران بانک OCBC نیز در گزارش روز جمعه خود گفته‌اند: «شیطان همیشه در جزئیات است. سرمایه‌گذاران باید محتاط باشند تا جزئیات را ببینند.» به گفته این تحلیلگران، «بازگشت تعرفه‌ها تعجب‌آور است. با این وجود، عشق ترامپ به وضع تعرفه‌ها ممکن است به طولانی شدن مراحل مذاکرات بینجامد.» ضعف در سمت تقاضای بازار نفت به کاهش قیمت‎ها در یک سال اخیر منجر شده است. در حال حاضر و با وجود رشد قیمت‌ها در هفته‌های اخیر، همچنان نفت حدود 14 درصد نسبت به قیمت‌های اواخر آوریل کمتر است.
سه عامل اثرگذار دیگر
به غیر اخبار جنگ تجاری، بازار نفت تحت تاثیر عوامل دیگری در هفته گذشته قرار داشت. رشد موجودی انبارهای نفتی آمریکا موضوعی است که به افت قیمت‌ها در روز چهارشنبه منجر شد. آن‌طور که اداره اطلاعات انرژی آمریکا در این روز اعلام کرد میزان این ذخایر در هفته پیش از آن 9/ 7 میلیون بشکه افزایش یافته است. این ذخایر در حال حاضر حدود 15 میلیون بشکه بیشتر از مدت مشابه سال قبل است. ادامه کاهش تعداد دکل‌های فعال در میادین نفتی آمریکا عامل دیگری بود که بر بازار نفت اثرگذار بود، چراکه کاهش سرعت رشد تولیدات شیل آمریکا را یادآوری کرد. بر اساس آمار بیکر هیوز، تعداد این دکل‌ها در هفته گذشته 7 مورد کاهش یافته و به 684 عدد رسیده که پایین‎ترین میزان از آوریل 2017 است. اما عامل دیگر که به شکل غیرمستقیم مجددا به روند مذاکرات تجاری وابسته است احتمال عدم تغییر در توافق نفتی اوپک پلاس است. به گفته تحلیلگران اظهارات محمد بارکیندو، دبیر کل اوپک درخصوص خوش‌بینی به وضعیت بازار نفت در سال 2020 برآوردها از کاهش بیشتر تولید اوپک در نشست آتی این سازمان را کمرنگ کرده است. اوپک و متحدانش از ابتدای سال جاری توافقی برای کاهش 2/ 1 میلیون بشکه در روز را به اجرا درآورده‌ و تا پایان سه ماه اول 2020 ادامه خواهند داد. با این حال سطوح پایین قیمت نفت این احتمال را مطرح کرده بود که در نشست آتی این سازمان که در ماه دسامبر در وین برگزار می‌شود، توافق کاهش تولید با تغییراتی همراه خواهد شد تا اثرگذاری بیشتری داشته باشد. به غیر از اظهارات بارکیندو، کارشناسان گلدمن ساکس و ترافیگورا نیز این احتمال را مطرح کردند که در نشست پیش‌رو تصمیم به ثابت ماندن میزان تولید اوپک گرفته شود. یکی از دلایل مطرح شدن چنین گمانه‌ای از نشست اوپک، احتمال توافق تجاری بین چین و آمریکا است. با این حال کامرزبانک در یادداشتی تاکید می‎کند که حتی اگر یک توافق مرحله‌ اول بین آمریکا و چین حاصل شود، نمی‌تواند مانع از افت رشد تقاضا و بازگشت مازاد عرضه شود. این یعنی اوپک هنوز هم نیاز به کاهش تولید بیشتر دارد.»