بزرگنمايي:

راه ترقی - صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
رییس‌جمهوری دوشنبه و پس از دو روز تاخیر به مناسبت روز دانشجو در دانشگاه «فرهنگیان» حضور یافت؛ دانشگاهی که اکنون 6 سال است ریاست هیات امنای آن را به‌عهده دارد. حضور رییس‌جمهوری در این دانشگاه، البته با استقبال سرد تشکل‌های دانشجویی مواجه شد. مسوولان اطلاع‌رسانی نهاد ریاست‌‌جمهوری نیز ترجیح دادند برای مکتوم ماندن حواشی احتمالی حین سخنرانی روحانی، از هیچ‌ خبرنگاری برای پوشش برنامه، دعوت نکنند.
روحانی: نقد دانشجو باید بامحتوا باشد
حسن روحانی روز گذشته در جمع دانشجویان دانشگاه فرهنگیان، اظهارات خود را با لزوم نقد دانشجویان آغاز کرد. وی با بیان اینکه نظام حتما باید به دانشجو اعتماد کند و به دانشجو احترام بگذارد، گفت: قدرت باید نقد شود چون اگر نقد نشود، احتمال انحراف دارد و کشور دانشجویی می‌خواهد که با صراحت و شهامت حرف بزند و مسوولان را نقد کند. رییس‌جمهوری در عین حال با اعلام اینکه «نقد دانشجو باید بی‌محابا و در عین حال با محتوا باشد»، تصریح کرد: واقعیت‌ها را بیان کنیم، انتقاد کنیم اما برچسب نزنیم.
بنزین دونرخی فسادزاست، اما مجبوریم
رییس‌جمهوری بخش دیگری از سخنان خود را به ماجرای دونرخی‌شدن بنزین و حواشی آن اختصاص داد. او در اظهاراتش در جمع دانشجویان اظهارات سال 94 خود مبنی بر فسادزایی بنزین دونرخی را تکرار کرد و گفت: بنزین دونرخی و دلار چندنرخی سخت و فسادآور است، اما گاهی شرایط اضطرار به وجود می‌آید. رییس‌جمهوری در عین حال تصریح کرد: «باید در دوران سختی را قبول کنیم و همه باید در کنار هم باشیم و دانشگاه‌ها در چگونگی اجرای این طرح وارد شوند». اظهارات رییس‌جمهوری مبنی بر فسادزایی دو نرخی‌شدن بنزین، امر تازه‌ای نیست. روحانی خرداد سال 94 نیز در اظهاراتی گفته بود: «بنزین دونرخی ایجاد فساد می‌کرد و به همین دلیل آن را تک‌نرخی کردیم».
سه سال پس از این اظهارات روحانی و در ماه‌های پایانی سال 97، رگه‌هایی از تمایل دولت به دونرخی‌کردن بنزین مشاهده شد. زنگنه، وزیر نفت بهمن همین سال، با اشاره به افزایش بهای بنزین گفته بود: «افزایش قیمت سوخت تا میزانی که مردم تحمل کنند، منطقی است. جز سهمیه‌بندی و افزایش قیمت، راهی نداریم». زنگنه در همین اظهاراتش تاکید کرده بود که تصمیم درباره افزایش قیمت بنزین به‌عهده «کمیسیون تلفیق» مجلس خواهد بود. وزیر نفت همچنین تصریح کرد: «افزایش قیمت بنزین هم بلاشک اثر تورمی دارد». با این حال و با وجود اینکه خود زنگنه و بقیه اعضای کابینه تا روزهای پایانی آغاز طرح اصلاح مصرف سوخت، افزایش بهای بنزین را غیرممکن ارزیابی می‌کردند، به ناگهان در شامگاه 23 آبان دونرخی‌شدن از سوی شخص رییس‌جمهوری رسانه‌ای شد.
به اذعان بسیاری از تحلیلگران، افزایش بهای حامل‌های سوخت باید از همان سال اول فعالیت دولت یازدهم و به صورت تدریجی در دستور کار زمامداران پاستور قرار می‌گرفت. بنا بر قانون هدفمندی یارانه‌ها مصوبه دی سال 88، باید سالانه 20 درصد قیمت حامل‌های انرژی افزایش می‌یافت و به همان نسبت، بر یارانه نیز افزوده می‌شد اما دولت تدبیر با کان لم‌یکن‌کردن این قانون، به یکباره به افزایش قیمت بنزین در آبان سال جاری مبادرت کرد که منجر به تحمیل هزینه‌های مادی و معنوی بسیار بر کشور شد.
جدای از این، دولت که از همان ابتدا منتقد دونرخی‌بودن بنزین بود، اما طی این 6 سال سیاست دیگری را برای اصلاح مدیریت مصرف سوخت در پیش نگرفت و باوجود اینکه در این مدت کارشناسان اقتصادی طرح‌های متعددی بابت این موضوع پیشنهاد کردند، دولت ترجیح داد این قانون را با همان شیوه دولت احمدی نژاد اجرا کند.
شکست ارز جهانگیری
با اینکه کماکان روحانی دونرخی‌شدن بهای بنزین را مایه فساد می‌داند، سیاست‌های چندنرخی او در قبال موضوع ارز طی سال گذشته و امسال، منشا فسادها و رانت‌های زیادی شد. فروردین سال 97 بود که دولت و مجلس برای جلوگیری از افزایش قیمت کالاهای اساسی، ارز چهار هزار و 200 تومانی(ارز ترجیحی یا یارانه‌ای) را به واردات این کالاها یا مواد اولیه آن‌ها اختصاص دادند. در ابتدا این ارز برای واردات تمام کالاها تخصیص یافت، اما از آنجا که این طرح با انحرافاتی همراه شد، دولت در مرداد سال گذشته تصمیم گرفت این ارز را فقط برای واردات 25 قلم کالای اساسی اختصاص دهد.
این سیاست کم‌کم ناکارآمدی خود را نشان داد و زمینه را برای ایجاد رانت فراهم کرد، در حالی که با وجود تخصیص این ارز، طبیعتا نباید تغییری در قیمت فهرست
25 فقره‌ای دولت و مجلس روی می‌داد، اما آمارهای رسمی نشان می‌دادند که بیشترین حد تورم در این گروه و در کالاهایی نظیر گوشت، کاغذ و کالاهای اساسی رخ داد. بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در زمستان سال 97، طرح تخصیص ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی به‌منظور ثبات قیمتی آن‌ها متأسفانه موفق نبوده و کالاهای اساسی طی 10ماهه اسفند 96 تا آذر97، حدود 40 درصد افزایش قیمت داشته‌اند و با توجه به تحریم‌ها از یک‌سو و افزایش تقاضای ورود کالای اساسی از سوی دیگر، ادامه روند تأمین ارز با نرخ 4200تومان می‌تواند در آینده به کمبود منابع ارزی شدت بخشیده و به بحران ارزی و افزایش قابل توجه مجدد نرخ ارز بینجامد. با وجود گزارش‌هایی از ناکارآیی سیاست ارز ترجیحی، دولت در لایحه بودجه سال 98، بار دیگر 14 میلیارد دلار ارز یارانه‌ای برای واردات اقلام اساسی در نظر گرفت.
کلید ما چرخید!
روحانی در بخش دیگری از اظهارات خود در جمع دانشجویان دانشگاه فرهنگیان، کما فی‌السابق برجام را از قلم نینداخت. او درباره برجام گفت: «برجام نه مقدس است و نه لعنتی، برجام یک قرارداد بین‌المللی است که باید تلاش کنیم از مزایای آن استفاده کنیم». او گفت: «همین توافق موقت گشایشی در پول‌های کشور ایجاد کرد و کلید ما چرخید و 700 میلیون دلار طبق توافق ژنو به صورت ماهانه آزاد شد». وی در پاسخ به انتقاد یکی از دانشجویان درباره اعتماد دولت به آمریکا، گفت: «ما به آمریکا اعتماد نکردیم، به همین خاطر گفتیم که توافق را بعد از تصویب در سازمان ملل می‌پذیریم و امضا می‌کنیم، ما کار خود را درست انجام دادیم». رییس‌جمهوری در حالی از عدم‌اعتماد به آمریکا سخن گفت که روز 13 آذر و در بیست‌وششمین همایش ملی بیمه و توسعه درباره پیشنهاد مذاکره آمریکایی‌ها در سازمان ملل به ایران، اظهار کرد: «آن‌ها می‌گفتند ابتدا ملاقات کنیم، بعد راجع به تحریم بحث کنیم. خب این دیگر به آن معنا بود که می‌خواستند نسبت به هوش ایرانی و ملت ایران تردید کنند. گفتیم ما دیگر حاضر نیستیم سرمان کلاه برود».
فریاد دغدغه دانشجویان
در بخش ابتدایی حضور روحانی در دانشگاه فرهنگیان، جمعی از نمایندگان تشکل‌های مختلف نظرات خود را بیان کردند. محمد زادمهر، دبیرکل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان زمانی که می‌شود با افزایش درصد مالیات اقشار پردرآمد جامعه یا حتی افزایش درصد مالیات بر دخانیات، کسری بودجه را جبران کرد؛ چرا مردم ؟ چرا اقشار مستضعف جامعه؟ آقای روحانی این انقلاب برای مستضعفان بود و حافظان اصلی این انقلاب نیز مستضعفان هستند. وی در ادامه اظهارات خود تاکید کرد: آقای رییس‌جمهور! فکر نمی‌کنید که چرخ تدبیر شما نه‌تنها به نفع جیب مستضعفان نمی‌چرخد، بلکه آنها را در لابه‌لای معافیت‌های مالیاتی سلبریتی‌ها لِه می‌‌کند؟
حمیدرضا قائم‌پناه، دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان نیز با بیان اینکه قرار بود آنقدر رفاه بیاورید که 45 هزار تومان به حساب هم نیاید، نه آنکه امروز خیل مردم گرفتار نان شب باشند، اظهار کرد: آقای روحانی، برای پیشرفت کشور باید به درون کشور برگردید. اتکا به جوانان برومند ایران اسلامی تنها راه‌حل برون‌رفت از مشکلات فعلی است؛ بیایید در این ماه‌های پایانی دولت‌تان، باقیات صالحات به جا بگذارید و از فرصت باقیمانده برای حل مشکلات کشور با همت بیشتر بهره ببرید.
علیرضا کریمی، نماینده انجمن‌های علمی و کرسی‌های آزاداندیشی از پردیس حکیم فردوسی دانشگاه فرهنگیان کرج نیز فرد دیگری بود که در حضور رییس‌جمهوری نطق کرد. او درباره مشکلات کشور و راه‌های حل آن گفت: راه‌حل برون‌رفت از بحران‌های گریبانگیر جامعه ایران، گفت‌وگوست؛ گفت‌وگوی بین مردم و همه ارکان نظام؛ گفت‌وگویی در چارچوب عقلانیت، فهم مشترک با امید و تلاش برای حل مشکلات. وی افزود: آقای روحانی، امروز شاهد کمرنگ‌شدن فضای گفتمانی دولت با دانشجویان ایران هستیم. دانشجویان در خط مقدم تحولات جامعه قرار دارند. گفت و‌گو با دانشجویان می‌تواند به حل مشکلات کشور کمک کند.