بزرگنمايي:

راه ترقی - اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
اصلاح‌طلب‌ها و اعتدالی‌ها کم آمده بودند، هنوز یک هفته از پایان مهلت نام‌نویسی انتخابات مجلس نگذشته، بعضی از همان‌ها هم که وارد گود شده بودند، دست به انصراف می‌زنند. ابتدا پسر محمدباقر نوبخت، یک روز پس از نام‌نویسی در این انتخابات اعلام انصراف کرد و حالا مساله به ‌مراتب جدی‌تر شده؛ چراکه کسی که دیروز از ادامه کاندیداتوری اعلام ‌انصراف کرد، آقازاده‌ای کم‌تجربه نبود که حضورش در عرصه با عدم استقبال شهروندان روبه‌رو شود، بلکه حشمت‌الله فلاحت‌پیشه است که سال سوم مجلس دهم توانست با حمایت حساب ‌شده و قدرتمند امیدی‌ها، بالاخره پس از 14 سال بر حکومت مدام علاءالدین بروجردی بر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، این مهم‌ترین کمیسیون سیاسی پارلمان پایان دهد و مهم‌تر آنکه از قضا همان یک‌سال به اعتراف بسیاری از ناظران دو جناح، بهترین هفته‌ها و ماه‌های این کمیسیون دست‌کم در یک دهه اخیر بوده است. چنانکه آمار و ارقام تعداد جلسات، مصوبات و همچنین حضور مسوولان جهت پاسخگویی در این کمیسیون، از یکی از منظم‌ترین دوران حکایت دارد.
فلاحت‌پیشه به دانشگاه می‌رود
حالا اما فلاحت‌پیشه می‌گوید: «از ابتدا هم قصد نداشتم در انتخابات شرکت کنم، اما دوستانی که لطف داشتند، اصرار کردند که روز پایانی انتخابات را از دست ندهم و نام‌نویسی کنم و پس از آن، درباره این موضوع تصمیم بگیرم.» او که ظاهرا به ‌احترام لطف این دوستان، ناچار به نیمه‌کاره رها کردن جلسه کلاسش نیز شده، از دانشجویانش عذرخواهی کرده و گفته این روزها به دوراهی مجلس-دانشگاه فکر کرده و در نهایت دانشجویان و همکاران دانشگاهی‌اش را به نمایندگان مجلس و همکاران پارلمانی ترجیح داده است. او می‌گوید‌: «قطعا در دانشگاه باقی می‌مانم و تنها همین یک سنگر را انتخاب می‌کنم.» بعد از این جمله اما طرف پوزش‌خواهی‌اش را به سوی مجلسی‌ها تغییر داده و گفته به‌ خاطر آن ترجیح، «از نمایندگان مجلس عذرخواهی می‌کنم و از همه مردم نیز بابت لطف‌شان ممنونم و از آنها حلالیت می‌طلبم.»
حضرتی پیش‌بینی کرد: رقابت لیست‌ها
همزمان الیاس حضرتی که برخلاف فلاحت‌پیشه از مدت‌ها پیش از آغاز مرحله نام‌نویسی انتخابات، فکرهایش را کرده و رسما در چند نوبت اعلام کرده بود که قصد کاندیداتوری مجدد ندارد، در حالی روز پایانی مهلت نام‌نویسی به ‌همراه یکی، دو نفر دیگر از اعضای ارشد حزب اعتمادملی به ستاد انتخابات وزارت کشور رفت و اعلام‌ کاندیداتوری کرد که در بحبوحه روزهای ثبت‌نام، ناگهان مرقومه‌ای کوتاه از حصر بیرون آمد که حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی کروبی در آن، از مقام دبیرکلی این حزب اصلاح‌طلب به اعضا توصیه کرده بود که این فرصت را از دست ندهند و برای نام‌نویسی در مجلس اقدام کنند. مرقومه‌ای که یکی، دو روز بعد حضرتی از آن به عنوان «دستور کروبی» به خود و دیگر اعضا تعبیر و صراحتا نیز آن را علت حضورش عنوان کرد.
اما این به‌ معنای آن نیست که حضرتی با فضای خاص انتخابات پیش‌رو ناآشناست. اتفاقا آخرین اظهارنظر انتخاباتی آقای قائم‌مقام که دیروز در ایسنا منتشر شد، حکایت از آن دارد که او رقابت چندین لیست انتخاباتی را پیش‌بینی کرده است: «حدس می‌زنم هم در بین اصولگرایان و هم در بین اصلاح‌طلبان لیست‌های متعددی شکل خواهد گرفت.» هرچند حضرتی پیش از بیان این جمله تاکید دارد که «اگر تدابیر عاقلانه‌ای در هر دو طیف وجود داشته باشد دو لیست 30 نفره برای اصولگرایان و اصلاح‌طلبان با یکدیگر رقابت می‌کنند.» رییس کمیسیون اقتصادی مجلس فعلی در عین حال ضمن توضیح درباره نام‌نویسی پرتعداد و متکثر اصولگرایان که از آن به «طوایف مختلف جناح راست» تعبیر کرده، میزان حضور همفکرانش در این مرحله را نیز مناسب ارزیابی کرده است: «در بین اصولگرایان خیلی از وزرا و شخصیت‌های منتسب به آقای احمدی‌نژاد، طیف قالیباف، اصولگرایان جوان گام دوم، تعدادی از شاخه مداحان، سنتی‌ها و جامعه روحانیت در انتخابات مجلس نام‌نویسی کردند. در بین اصلاح‌طلبان هم شخصیت‌های خوش‌سابقه و بسیار مطرح در تهران، دست‌کم 100 نفر نام‌نویسی کردند که مجموعا خوب است، هم جوانان خوب، خوش‌فکر، خلاق، هم زنان و هم چهره‌های باتجربه آمدند و اگر شورای نگهبان سعه‌صدر داشته باشد و به اصل قانون عمل کند و نظارت استصوابی را با تفسیر تنگ‌نظرانه پیش نبرد و بدسلیقگی نکند، ما قدرت انتخاب سه برابر مورد نیاز در تهران را خواهیم داشت.» هر چند اصلاح‌طلبان، مقطع مشابه نسبت به برگزاری انتخابات مجلس دهم، چیزی حدود 300 کاندیدای اولیه داشتند که به ‌گفته اعضای شورای عالی سیاستگذاری در چند مرحله بررسی به 30 نفر نهایی رسیده بودند.
رسولی: نظارت استصوابی غالب بر منظومه انتخابات است
این حضور نسبتا کم‌رمق اصلاح‌طلبان در مرحله نام‌نویسی به یک دلیل و دو علت مشخص نیست و قاعدتا مجموعه دلایل و شرایطی که ایجاد شده، آنها را امروز پس از 3 نوبت پیروزی قاطع در تمامی انتخاباتی که در 6 سال گذشته برگزار شده، به اینجا رسانده است. موضوعی که علی‌القاعده باید به‌ دقت تحلیل و بررسی شود، اگر اصلاح‌طلبان همچنان می‌خواهند انتخاب نخست شهروندان در بزنگاه‌های انتخاباتی باشند. آنها البته این نوبت نیز همچون ادوار گذشته از «نظارت استصوابی» گلایه دارند. حسن رسولی، عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان همین دیروز در جای‌جای یک مصاحبه مفصل با خبرآنلاین به این مهم اشاره و حتی سعی کرده در حد درک و شناختش از سپهر سیاست ایرانی، پیشنهادهایی عملیاتی برای برون‌رفت از این اوضاع ارایه کند. پیشنهادی که شاید مشخص‌ترین مورد آن، درخواست برای پادرمیانی بزرگان میانه‌رو میان جناح چپ و حاکمیت باشد: «شخصیت‌هایی مثل آیت‌الله امامی‌کاشانی یا آقایان ناطق‌نوری، ابوترابی‌فرد و علی‌اکبری، ائمه جمعه تهران می‌توانند واسطه بین اصلاح‌طلبان و حاکمیت باشند. در بین اعضای شورای نگهبان با شخص آقای جنتی می‌شود نشست و وارد صحبت شد، اساسا جریان اصلاحات بنای تعامل و گفت‌وگو با حفظ اصالت دارد. اصلاح‌طلبان از تعامل با هیچ فرد یا جریان مرجعی برای کاستن از موانع فراروی اجتناب نخواهند کرد.» رسولی معتقد است: «امروز نظارت استصوابی غالب بر منظومه انتخابات است و مرز اجرا و نظارت اصلا وجود خارجی ندارد و روزبه‌روز میزان دخالت حوزه نظارت در بخش اجرایی تحت تاثیر قانون نظارت استصوابی، بیشتر توسعه پیدا کرده. امروز شورای نگهبان تعیین‌کننده مطلق درجه آزادی حضور جریانات سیاسی به‌خصوص اصلاح‌طلبان در انتخابات است.» او که «شورای نگهبان را به عنوان مرجعی که مستقل از مسائل راهبردی ملی تعیین مسیر کند، نمی‌شناسد»، معتقد است: «راس نظام یعنی رهبری اگر بنا بر رفتار ترمیمی مقابل افکار عمومی ‌زخم خورده داشته باشد، یقین دارم شورای نگهبان مقیاس‌های رسیدگی به صلاحیت‌ها را با آن علامت تنظیم می‌کند.»
قالیباف محکوم می‌کند
در شرایطی که موضع عمومی اصلاح‌طلبان حاضر در این رقابت، عمدتا مبتنی بر درخواست‌هایی از حاکمیت برای تساهل و مدارا در نحوه رسیدگی به صلاحیت‌هاست، رقیب و به‌ویژه چهره‌های سرشناس جناح راست به ‌نسبت پرتعداد و پرطمطراق وارد گود شده‌اند. در این میان محمدباقر قالیباف که پیش از حضور خود، بیانیه‌ها و اعلان‌های عمومی حضورش را به میدان رقابت فرستاد و این دو، سه روز هم در نطق‌های تبلیغاتی، طوری وعده می‌دهد که انگار در صورت پیروزی قرار است کرسی هدایت کره زمین را به دست بگیرد، شاید نمونه بارز این حضور انتخاباتی جناح راست باشد. حضوری که نه‌تنها صدای محمود واعظی، رییس‌دفتر رییس‌جمهوری بلکه حتی صدای علی لاریجانی، رییس قوه مقننه را نیز درآورده؛ آن هم در شرایطی که دیگر بنای رقابت در انتخابات پیش‌رو ندارد و طبیعتا نمی‌توان انتقادش از این وعده‌های انتخاباتی توام با تخریب و حمله به وضع موجود را نوعی تبلیغات متقابل انتخاباتی تعبیر کرد.
لاریجانی توصیه می‌کند
علی لاریجانی که به کرمانشاه سفر کرده، در نشست شورای اداری این استان گفته: «برخی تصور می‌کنند که تخریب افراد و نهادها بر تقویت آرای‌شان تاثیر می‌گذارد؛ در حالی که اثر منفی دارد. افراد اگر هنری دارند، باید آن را عرضه کنند، نه اینکه به تخریب دیگران دست بزنند»؛ شاید اشاره‌ای تلویحی به بیانیه و نطق‌های انتخاباتی این روزهای محمدباقر قالیباف که دولت حسن روحانی را مقصر تمامی مشکلات خوانده و می‌خواند و در عین حال، با نیم‌نگاهی به مجلس دهم، وعده «مجلس نو» می‌دهد.
واعظی هشدار می‌دهد
همزمان محمود واعظی نیز به پرسش ایرنا در رابطه با استفاده از تعابیر و اتهاماتی در بیانیه انتخاباتی قالیباف همچون «دوقطبی‌سازی دروغین» و «موج‌سواری» و«وعده‌های کاذب» و اینکه می‌خواهند تمام هم و غم خود را بر «کنترل دولت» و «وادار کردن» آن به کار و فعالیت در این یک‌سال و نیم باقیمانده از عمرش قرار دهند، پاسخ داده است: «صحبت‌های آقای قالیباف را اصلا نشنیدم اگر این حرف‌ها را زده باشد، ایشان باید به گذشته و عملکرد خود برگردد و نگاه کند. این (او) که نه خودش جوان است و نه عملکرد آنچنانی دارد، اگر عملکردی هم در شهرداری داشته، خیلی روشن است. این همه بدهکاری که در آنجا به بار آورده با این دولت که در این تحریم‌ها این همه پروژه‌ها انجام می‌دهد، قابل‌ مقایسه نیست.» واعظی گفته است: «فکر می‌کنند که اگر به دولت حمله کنند، مردم به آنها اقبال نشان می‌دهند در حالی که اشتباه می‌کنند؛ چون مردم ما مردم فهیمی هستند و یادشان نرفته است که (وقتی) دیگران در مسوولیت بودند، چه‌ کار کردند؛ این روش‌ها جواب نمی‌دهد.»