بزرگنمايي:

راه ترقی- نشر نتایج تحقیقات علمی جدید و معتبر به زبان فارسی در رشته‌های علوم پزشکی همواره برای دانشجویان و استادان این حوزه حائز اهمیت بسیار بوده است؛ چراکه دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی معمولا به ترجمه و تالیف‌ کتاب‌های جدید و همچنین مرجع به عنوان راهنما برای دستیابی به مطالب و تازه های علمی دنیا برای ادامه مسیر دانش پژوهی خود نیاز دارند.

انتشارات دانشگاه‌های کشور به طور معمول با هدف کمک به ارتقای فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی به چاپ و نشر کتب مختلف اقدام می‌کنند.

در این میان دانشگاه‌های علوم پزشکی علاوه بر رشد فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی، ارتقای رشد کیفیت درمان و پژوهش‌های حوزه پزشکی را نیز مدنظر قرار می‌دهند. از این رو تالیف، ترجمه و همچنین نشر کتب درسی و کمک درسی برای رشته‌های مختلف علوم پزشکی همواره در اولویت‌های استادان این دانشگاه‌ها بوده است.

با توجه به اهمیت مباحث علوم پزشکی در حفظ و ارتقای سلامت جامعه، با نگاهی گذرا به معرفی کتب چاپ شده در دی ماه سال 98، انتشارات دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران می پردازیم.

انتشارات دانشگاه شهید بهشتی  

انتشارات دانشگاه شهید بهشتی با نام اداره انتشارات در سال 1352 و چاپخانه آن در سال 1354 به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

این اداره از سال 1359 با نام «سازمان چاپ و انتشارات» به فعالیت خود ادامه داد و از سال 1362 چاپخانه دانشگاه، یکی از زیرمجموعه‌های امور عمومی شد و در همان سال انتشارات زیرمجموعه معاونت پژوهشی قرار گرفت.

این تقسیم‌بندی پابرجا بود تا در تغییراتی که در سازمان تفصیلی دانشگاه در سال 1370 ایجاد شد، به طور مجدد انتشارات و چاپخانه با عنوان «مرکز چاپ و انتشارات» در هم ادغام شد و از آن زمان تاکنون به عنوان زیرمجموعه معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه فعالیت می‌کند.

در حیطه وظایف این سازمان عنوان شده است که انتشارات مسوول آماده‌سازی آثار مصوب شورای انتشارات دانشگاه و تبدیل آنها به کتاب و توزیع و فروش کتاب‌های چاپ شده در دانشگاه است.

همچنین چاپخانه دانشگاه موظف است در مورد چاپ آثاری که به تصویب شورای انتشارات دانشگاه رسیده، با تأیید مرکز چاپ و انتشارات، اولویت قائل شود و واحد فروش کتاب نیز وظیفه توزیع، عرضه و بازاریابی کتاب‌های دانشگاه را عهده دار است.

انتشارات دانشگاه شهید بهشتی در حوزه علوم پزشکی در ادامه رسالت علمی خود،‌ در دی ماه کتاب‌های ژنوم 4، مروری بر چشم‌پزشکی، آشنایی با مبانی فیزیک هسته‌ای، معاینه دستگاه عضلانی استخوانی و تکنیک ھای تزریق مفصلی، مروری بر مبانی الکترو کاردیوگرام واختلالات شایع آن، ضروریات چشم پزشکی و پاسخگویی اجتماعی در نظام آموزش عالی سلامت ایران را منتشر کرده است.

ژنوم 4

کتاب «ژنوم 4» اثر پروفسور ترنس اوستن براون توسط دانشجویان دکترای بیوتکنولوژی مولکولی و زیست فناوری پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تالیف و ترجمه شده است.

همچنین این کتاب توسط فاطمه ابرقوئی کهکی، افسانه توسلی، سمانه شجاعی، آرمینا علاقبند بهرامی، مریم مرادی، مریم موسوی دانشجویان دکترای بیوتکنولوژی مولکولی و زیست فناوری پزشکی دانشگاه شهید بهشتی ترجمه شده و ویراستاری علمی آن نیز توسط بهرام کاظمی رییس مرکز تحقیقات بیولوژی سلولی و مولکولی و اسحاق بندانی انجام پذیرفته است.

کتاب ژنوم4 در واقع در مورد نقش ژنوم و تکامل آن صحبت می کند، در این اثر نقش ژنوم در تکامل تمام ارگانیسم ها اعم از باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، گیاهان، جانوران و  انسان ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

این کتاب دارای 616 صفحه و مشتمل بر 18 فصل است که عناوین 10 فصل اول آن به ترتیب شامل ژنوم ترانسکریپتوم و پروتئوم، مطالعه DNA، نقشه یابی ژنوم، تعیین توالی ژنوم، حاشیه نویسی ژنوم، شناسایی عملکردهای ژن، ژنوم های هسته ای یوکاریوتی، ژنوم های پروکاریوتی اندامک های یوکاریوتی، ژنوم های ویروسی و عناصر ژنتیکی متحرک، دسترسی به ژنوم است.

 مروری بر چشم پزشکی

کتاب «مروری بر چشم پزشکی» ترجمه و تالیف نادر نصیری توسط انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انتشار یافت.

کتاب حاضر، خلاصه ای از مهمترین مباحث چشم و به ویژه توجه به اورژانس و ضروریات است که هر پزشکی لازم است آنها را بداند.

کتاب عنوان شده دارای بیش از 200 صفحه و مشتمل بر 18 فصل است. در فصل اول آناتومی و جنین شناسی چشم، در فصل دوم معاینه چشم و در فصل سوم در خصوص داروهای رایج چشم پزشکی و در فصل چهارم نیز در خصوص پلک ها، دستگاه اشکی و اشک بحث و بررسی شده است.

فصول بعدی این کتاب به بررسی مطالب مربوط به قرنیه، یووه آ و اسکلرا، کاتاراکت، زجاجیه، شبکیه، گلوکوم، استرابیسم، اربیت، نوروافتالمولوژی می پردازد.

آشنایی با مبانی فیزیک هسته ای

کتاب «آشنایی با مبانی فیزیک هسته ای» تالیف و ترجمه هادی صبری و همکاران وی توسط انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتشر شده است.

این کتاب به عنوان یک مرجع کامل می تواند مورد استفاده دانشجویان علاقمند به یادگیری مبانی فیزیک هسته ای، متقاضیان کنکور کارشناسی ارشد فیزیک پزشکی و تصویربرداری پزشکی و دیگر دانشجویان قرار گیرد.

کتاب حاضر توسط هادی صبری دانشیار گروه فیزیک هسته ای دانشگاه تبریز، پردیس غفاریان دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و فیزیسیست بالینی بخش پت سی تی و سیکلوترون بیمارستان مسیح دانشوری، رضا ملک زاده کارشناسی ارشد فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، ماهک اصولی علمداری کارشناسی ارشد فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و الهه یزدانی کارشناسی ارشد فیزیک هسته ای دانشگاه تبریز تالیف و ترجمه شده است.

در مقدمه کتاب آمده است؛ کتب بسیاری در زمینه فیزیک هسته ای منتشر شده که از جنبه های مختلفی موضوع فیزیک هسته ای را مورد مطالعه قرار داده اند اما با توجه به حجم زیاد و عدم فرصت کافی، داوطلبان آزمون های تحصیلات تکمیلی وزارت بهداشت مجبور به مطالعه گزینشی برخی از مطالب مورد نیاز این کتب مرجع بودند.

این اثر دارای 360 صفحه و مشتمل بر 8 فصل است که با تبیین مفاهیم اولیه فیزیک هسته ای و تفاوت های آن با فیزیک اتمی آغاز می شود و خواننده را وارد دنیای علم هسته ای می کند. در فصل بعدی اصول مکانیک کوانتمی که در فهم فیزیک هسته ای موثر هستند، بیان شده است. در فصل سوم، چهارم و پنجم کتاب نیز خواص استاتیک هسته ها که زیربنای اصلی ساختار هسته را تشکیل می دهند، بررسی می شود.

معاینه دستگاه عضلانی استخوانی و تکنیک ھای تزریق مفصلی

کتاب «معاینه دستگاه عضلانی استخوانی و تکنیک ھای تزریق مفصلی» ترجمه ودود جوادی پروانه و همکاران وی نیز توسط انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی منتشر شد.

این کتاب که تالیف جورج وی لاوری و همکارانش است، توسط  ودود جوادی پروانه، رضا شیاری، مهرداد یاسائی و هادی کسبکار ترجمه شده است.

به گفته این استاد دانشگاه فصول این کتاب با مهارت نگاشته شده و با تصاویر رنگی نیز غنی شده اند و از نظر بالینی نیز قابل اعتماد و کاربردی هستند.

هر فصل از این مجموعه توصیف مختصری در خصوص اختلالات روماتیسمی ویژه یک مفصل خاص ارایه کرده و یک بخش ویژه نیز برای فصول مفاصل لگن و زانو در مورد آرتروپلاستی های تعویض مفصل وجود دارد. همچنین در انتهای هر بخش در مورد تکنیک های تخلیه و تزریق مفصلی و بورس بحث شده است.

کتاب عنوان شده دارای 180 صفحه و مشتمل بر 10 فصل است که توسط انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به چاپ رسیده است.

مروری بر مبانی الکتروکاردیوگرام و اختلالات شایع آن

این کتاب توسط سمیرا دانیالی دکترای فیزیولوژی پزشکی به تالیف درآمده است. کتاب عنوان شده دارای 140 صفحه و مشتمل بر 8 فصل است که به تشریح مسائل مربوط به الکتروکاردیوگرافی، بیماری های قلبی و تشخیص آنها پرداخته است.

از عناوین فصول 8 گانه این کتاب می توان به مفاهیم و اصطلاحات پایه و اساسی، لیدها و محور قلب، اموج ECG، خواندن الکتروکاردیوگرام، هایپرتروفی، آریتمی ها، اختلالات هدایتی و بلوک های قلبی، ایسکیمی و آنفارکتوس میوکارد اشاره کرد.

ضروریات چشم پزشکی

این کتاب به همت نادر نصیری دانشیار گروه چشم دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ترجمه شده و به تالیف درآمده است.

کتاب مذکور دارای 11 فصل و بیش از 200 صفحه است. از عناوین فصول آن می توان به دوری گزینی از عواقب برخورد ناصحیح با مشکلات چشمی، نحوه معاینه بیمار چشمی، کاهش بینایی، قرمزی چشم، ترومای چشمی، انحراف چشمی- دوبینی اشاره کرد.

علائم ظاهری غیرطبیعی پلک یا چشم ها، اشک ریزش، خارش یا احساس جسم خارجی در چشم، سایر علائم چشمی، چه افرادی به آزمایشات بیماریابی بیماری های چشمی نیازمند هستند و اقدامات درمانی اولیه چشم پزشکی از دیگر فصول کتاب عنوان شده است.

پاسخگویی اجتماعی در نظام آموزش عالی سلامت ایران

کتاب مذکور به همت محمد رضا عبدالملکی، شهرام یزدانی، نادر ممتازمنش و صدیقه مومنی به تالیف درآمد و توسط انتشارات دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی به چاپ رسید.

در مقدمه این کتاب آمده است که آموزش عالی در سالیان اخیر به عنوان موتور محرکه اقتصادی و از مهمترین عوامل توسعه فرهنگی و اجتماعی کشورها به حساب می آید، با توجه به نقش مهم آموزش عالی و به طور اختصاصی آموزش علوم پزشکی در سلامت و توسعه جامعه، باید نظام آموزشی طوری برنامه ریزی شود تا هر چه بیشتر در راستای پاسخگویی به نیازهای جامعه حرکت کند.

این کتاب دارای 160 صفحه و مشتمل بر 3 فصل است با عناوین؛ تحلیل مفهوم پاسخگویی اجتماعی در نظام آموزش عالی سلامت، پاسخگویی اجتماعی در نظام آموزش عالی سلامت ایران و بسته سیاستی پاسخگویی اجتماعی برای نظام آموزش عالی سلامت در ایران است.

انتشارات دانشگاه تهران

مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران در سال 1325 خورشیدی به صورت مستقل و رسمی آغاز به کار کرد. انتشارات دانشگاه تهران 12 سال پس از شروع به کار دانشگاه تهران، تأسیس شد ولی از پس همه فراز و فرودها، توانسته آن دوازده سال درنگ را با تلاش بسیار جبران کند.

دانشگاه تهران نیز هر ماه کتاب‌هایی را در حوزه‌های مختلف از جمله علوم پزشکی منتشر می کند که به طور اختصار به معرفی چند نمونه آن می‌پردازیم.

پروتکل جامع دارودرمانی بیماران پیوند کلیه

«پروتکل جامع دارودرمانی بیماران پیوند کلیه» توسط سیمین دشتی خویدکی، سید محمدرضا خاتمی و کیهان محمدی در 132 صفحه نوشته شده است.

در چکیده این کتاب آمده است: اصل اساسی در یک رژیم ایمونو ساپرسیو موفق این است که دوز داروهای این رژیم درمانی در حدی باشد که مهار رد پیوند را با حداقل عوارض جانبی برای بیمار تأمین کند. مهار و تضعیف سیستم ایمنی به خصوص در ماه های اولیه بعد از پیوند که ریسک رد پیوند بالا است، اهمیت زیادی دارد. بعد از گذشت مدت زمانی از پیوند، به دنبال تطابق یافتن بافت پیوندی با بدن ریسک بروز رد پیوندکاهش می یابد و در نتیجه بعد از مدتی می توان دوز داروهای ایمونوساپرسیو را کاهش داد.

راهنمای عملی مدیریت کنترل صدا در محیط کار

«راهنمای عملی مدیریت کنترل صدا در محیط کار» توسط محمدرضا منظم، داوود حسنوند و مصطفی عباس زاده در 266 صفحه نوشته شده است.

 فصل اول این کتاب بر مدیریت ریسک های ناشی از صدا با رویکرد ارزیابی و برنامه ریزی برای کنترل آن فصل دوم بر اندازه گیری مواجهه با صدا در محیط کار با رویکرد مبتنی بر اصول، روش ها و استانداردهای اندازه گیری، فصل سوم بر روش های عملی کنترل صدا و انتخاب ابزار و ماشین آلات کم صدا، فصل چهارم بر وسایل حفاظت فردی (PPE) (با رویکرد حفاظ های شنوایی- انتخاب، استفاده، نگهداری و مراقبت)، فصل پنجم بر برنامه حفاظت شنوایی (HCP) به منظور پیشگیری از آسیب شنوایی، فصل ششم بر برنامه آزمون های شنوایی سنجی (ATP) و فصل هفتم بر پیوست ها و ضمائم تاکید کرده است.

روش های نوین شناسایی و درمان خشکی چشم

«روش های نوین شناسایی و درمان خشکی چشم» به همت مهرداد محمدپور، زهرا حیدری در 262 صفحه به رشته تحریر درآمده است.

در چکیده این اثر آمده است: خشکی چشم و علائم مربوط به آن شایع ترین علت مراجعه به مراکز چشم پزشکی است و با توجه به استفاده روزافزون از سیستم های الکترونیکی مانند کامپیوترهای اداری یا شخصی و تلفن های همراه و افزایش آمار اعمال جراحی چشمی شیوع آن رو به گسترش بوده و یکی از مهم ترین معضلات بهداشتی-درمانی در حوزه چشم پزشکی است.

سالانه مبلغ هنگفتی برای درمان این بیماران هزینه می‌شود که البته بیشتر درمان ها نگهدارنده بوده و هنوز درمان قطعی برای این بیماری گزارش نشده است. از طرفی به علت مزمن بودن و آزاردهنده بودن ماهیت بیماری کیفیت زندگی بیماران به طور شدید تحت تأثیر قرار می گیرد. به نظر می رسد در آینده نزدیک این مشکل در افراد با سنین پایین تر نیز گسترش یابد و نیاز به استفاده از قطره های اشک مصنوعی به صورت مادام العمر افزایش یابد.