بزرگنمايي:

راه ترقی - روزنامه شهروند / متن پیش رو در شهروند منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
«کلادیا گازینی»، تحلیل‌گر ارشد لیبی در گروه بین‌المللی بحران به روزنامه گاردین گفته است: «شرایط در لیبی بسیار متفاوت از سوریه است. احساسات ضد ترکی در لیبی به علت مداخلات پیشین آنکارا در این کشور بسیار شدید شده است و این موضوع می‌تواند درنهایت به نفع حفتر تمام شود.»
مجتبی پارسا| به نظر می‌رسد جنگ جدیدی در خاورمیانه درحال پیشرفت است؛ این‌بار اما در لیبی. کشوری که پس از بهار عربی در آن و سرنگونی معمر قذافی، دیگر رنگ آرامش را به خود ندید. از زمانی که «خلیفه حفتر» فرمانده شورشی در ماه آوریل به طرابلس، پایتخت لیبی حمله کرد، شرایط این کشور شمال آفریقا بیش از پیش به‌هم‌ریخته است. سازمان ملل پیشتر هشدار داده بود که لیبی درحال تبدیل‌شدن به «سوریه دوم» است؛ با این حال، بسیاری از کشورها وارد این منازعه شده‌اند و در نزاع میان «دولت وفاق ملی» - که از سوی سازمان ملل به رسمیت شناخته شده- و نیروهای «خلیفه حفتر» یک طرف را گرفته‌اند. امارات متحده عربی، مصر، فرانسه، روسیه، آمریکا، عربستان، ترکیه، قطر و ایتالیا برخی از این کشورها هستند که هریک به دلیلی در لیبی مداخله خود را آغاز کرده‌اند. منابع سوری در سه کشور سوریه، ترکیه و لیبی گفته‌اند ٢هزار جنگجوی سوری از ترکیه به لیبی ارسال شده‌اند یا به‌زودی به لیبی می‌رسند تا در این کشور برای حفاظت از دولت وفاق ملی در جنگی که درحال شبیه‌شدن به یک جنگ داخلی رام‌نشدنی است، بجنگند.
انتشار خبر ارسال این نیروها پس از آن صورت می‌گیرد که ترکیه ماه گذشته برای ارسال نیروهای نظامی به لیبی موافقت کرد. ترکیه از حامیان دولت وفاق ملی در لیبی است. «فاضل السراج» نخست‌وزیر دولت وفاق ملی است؛ دولتی که در چند ماه گذشته درگیری‌های زیادی با خلیفه حفتر داشته است. آنکارا از نخستین روزهای آغازین جنگ علیه بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه از مخالفان حکومت حمایت کرد و این حمایت را گرچه مخالفان بسیار تضعیف شده‌اند، همچنان ادامه داده است. باوجود ادعاهای مربوط به نقض حقوق بشر، ترکیه هنوز هم از برخی جنگجویان شورشی به‌عنوان گروه‌های نیابتی علیه نیروهای به رهبری کُردها استفاده می‌کند.
«کلادیا گازینی»، تحلیل‌گر ارشد لیبی در گروه بین‌المللی بحران به روزنامه گاردین گفته است: «شرایط در لیبی بسیار متفاوت از سوریه است. احساسات ضد ترکی در لیبی به علت مداخلات پیشین آنکارا در این کشور بسیار شدید شده است و این موضوع می‌تواند درنهایت به نفع حفتر تمام شود.» در بیست‌وچهارم دسامبر، حدود ٣٠٠ جنگجوی شورشی سوریه که به دست ترکیه ایجاد شده بود، سوریه را به سمت لیبی ترک کردند. پنج روز پس از آن هم ٣٥٠ نیروی دیگر به لیبی رفتند. در آن زمان آنها با هواپیمای نظامی به طرابلس، پایتخت لیبی رفتند تا در مناطق شرقی شهر یعنی خط مقدم جنگ با حفتر مستقر شوند.
در پنجم ژانویه، ١٣٥٠ نفر دیگر از سوریه به ترکیه آمدند. برخی از آنها سپس به لیبی اعزام شدند و برخی دیگر، هنوز هم در اردوگاه‌های جنوب ترکیه درحال آموزش‌دیدن هستند. در این میان، برخی از اسلام‌گراهای تندرو نیز قصد سفر به لیبی را دارند. این ارقام به‌طور قابل توجهی بالاتر از برآوردهای پیشین است. منابع سوری می‌گویند این جنگجویان به جای قرارداد با ارتش ترکیه به‌طور مستقیم قراردادهایی ٦ ماهه را با دولت وفاق ملی لیبی امضا کرده‌اند. آنها در این قراردادها ماهیانه ٢هزار دلار (١٥٠٠ پوند) می‌گیرند؛ پولی که در مقایسه با آنچه از ارتش ترکیه در سوریه می‌گرفتند (٥٢ تا ٧٢ پوند)، بسیار بیشتر است. البته ترکیه به غیر از حقوق به این جنگجویان قول تابعیت ترکیه را هم داده و با این روش آنها را چندین ‌سال به جنگیدن ترغیب کرده بود. ترکیه همچنین هزینه‌های درمانی مجروحان و بازگرداندن کشته‌ها به سوریه را هم به عهده گرفته است. روزنامه گاردین این خبر را تأیید کرده که پیشتر دست‌کم چهار سوری در لیبی کشته شده‌اند؛ گرچه یگان‌های آنها گفته‌اند که این افراد در شمال شرق سوریه و در مواجهه با کُردها کشته شده‌اند. ماه گذشته ویدیویی در رسانه‌های مجازی منتشر شد که در آن مردانی با لهجه سوری ادعا می‌کردند در طرابلس هستند. یکی از این مردان می‌گوید: «ارتش آزاد سوریه برای دفاع از اسلام در لیبی حضور دارد.» دیگری می‌گوید: «ما این اردوگاه را به‌طور کامل از چنگ نیروهای حفتر آزاد کردیم.» او سپس به سوی دیگر مردان بازمی‌گردد و می‌پرسد: «اسمش چه بود؟ حفتر؟ حنتر؟»
با این حال، بسیاری این فیلم را مورد پرسش قرار داده‌اند که چگونه و چرا جنگجویان سوری پس از ٩‌سال جنگ علیه اسد به‌ناگاه سر از لیبی درمی‌آورند؟ دولت آنکارا و طرابلس چندین‌بار حضور جنگجویان سوری در لیبی را رد کرده‌اند. روزنامه گاردین باخبر شده که جنگجویان سوری از انتشار هرگونه عکس و فیلم در فضای مجازی که محل تقریبی آنها را نشان می‌دهد، منع شده‌اند.
ترکیه خود تاکنون ٣٥ سرباز ترک را به لیبی فرستاده است. برخلاف حملات ترکیه به کُردها در ماه اکتبر دخالت نظامی در لیبی طرفدار چندانی در اذهان عمومی ندارد. با این حال، پس از آنکه خلیفه حفتر مسکو را بدون توافق آتش‌بس ترک کرد، اردوغان گفت ترکیه به این فرمانده ارتشی «درسی خواهد داد که لیاقتش را دارد.»