بزرگنمايي:

راه ترقی- «عبدالرضا فرجی‌راد» در گفت‌وگویی درباره سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی و نشست پنج جانبه‌ای که در این رابطه در لندن روز پنجشنبه برگزار شد، گفت: سقوط هواپیمای خطوط هواپیی اوکراین در اطراف تهران زندگی بسیاری از افراد را هم در داخل و هم در خارج تحت تاثیر قرار دارد و جامعه را متاثر کرد.

وی با بیان اینکه در ابتدا این احتمال وجود داشت که سقوط هواپیما به خاطر مسائل فنی باشد، اظهار داشت: بعد از بررسی‌های بیشتر، نیروهای مسلح اعلام کردند که سقوط هواپیمای اوکراینی به دلیل شلیک موشک و در اثر یک خطای انسانی بوده است که این مسئله، ناراحتی‌های به وجود آمده از این موضوع را دوچندان کرد.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به سابقه سقوط هواپیماهای مسافربری در اثر چنین اتفاقاتی تصریح کرد: قبلا  هم هواپیماهایی دچار چنین حوادثی شده بودند برای مثال در سال 2014 هم ارتش روسیه یک هواپیمای متعلق به مالزی را در شبه جزیره کریمه به صورت اشتباه مورد هدف قرار داد. اما به نظر می‌رسد آنچه  موجب ایجاد حساسیت هم از سوی افکارعمومی داخلی و هم خارجی شد، حواشی ناشی از اعلام دلایل سقوط هواپیما بود.

وی با بیان اینکه هواپیمای اوکراینی در حالی اشتباها توسط نیروهای مسلح مورد هدف قرار گرفت که تنش‌های منطقه‌ای به اوج خود رسیده بود، خاطرنشان کرد: آمریکا سردار سلیمانی را ترور کرده بود و ایران هم در پاسخ به این اقدام، دو پایگاه نظامی آمریکا در منطقه را مورد هدف قرار داد. ضمن اینکه آمریکایی‌ها قبلا گفته بودند که اگر ایران بخواهد به اقدامشان پاسخ دهد، 52 مکان از جمله اماکن فرهنگی را مورد هدف قرار می‌دهند.

سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان افزود: در این هواپیما، افرادی حضور داشتند که اکثریت آنها را نخبگان جوانی تشکیل می‌دادند که کشته شدن آنها تاثیر عمیقی بر طبقه متوسط گذاشت.

فرجی‌راد با بیان اینکه ایران پس از آنکه دلیل سقوط هواپیما را اعلام کرد، تمام مسئولیت ناشی از سقوط هواپیما را هم برعهده گرفت، ابراز داشت: در این راستا، از آمادگی خود برای یک همکاری بین‌المللی با مشارکت کشورهایی که اتباع آنها در هواپیما بوده خبر داد و به همین خاطر نیز به هیات کارشناسی اوکراینی و کانادایی خدمات کنسولی ارائه داد و این هیات‌ها از محل حادثه و همچنین هواپیما دیدن کرده‌اند.

وی با بیان اینکه تبلیغات منفی‌ که آمریکایی‌ها و رسانه‌های غربی ایجاد کرده‌اند فضایی را به وجود آورده که کشورهایی که اتباع‌شان در این پرواز بوده‌اند تردیدهایی درباره نوع همکاری ایران در این رابطه برایشان به وجود آمده است، عنوان کرد: در بیانیه‌ای که وزرای خارجه پنج کشور در لندن روز پنج‌شنبه صادر کرده‌اند مسائلی مطرح شده که ایران خود پیش از آن، بر انجام این مسائل تاکید کرده و عملا آنها را انجام داده بود.

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه طرف مقابل حساسیت‌هایی دارد که از طریق گفت‌وگو قابل حل شدن است، یادآور شد: در شرایطی که این حادثه، ابعاد سیاسی پیدا کرده و آمریکا و رسانه‌های غربی تبلیغات منفی و سیاه درباره دلایل سقوط و همچنین نوع همکاری ایران به راه انداخته‌اند، مهمترین مسئله‌ای که باید در دستورکار ایران باشد، گفت‌وگوهای دوجانبه و چندجانبه با کشورهای درگیر در این ماجرا است. باید به دیپلماسی اعتماد داشت و به آن توسل جست.

فرجی‌راد بیانیه وزرای خارجه پنج کشور در لندن را درباره سقوط هواپیمای اوکراینی عجولانه دانست و بیان کرد: ظریف روز جمعه در عمان با وزیر خارجه کانادا دیدار کرد و گفت‌وگوهای زیادی هم با طرف‌های اوکراینی انجام شده و قرار است طی روزهای آتی، هیاتی از ایران به این کشور برود. به نظرم آنها باید کمی بیشتر صبر می کردند و در صورتی که  ایران همکاری نمی‌کرد، آن بیانیه را صادر می‌کردند در حالی که آنها به همکاری کامل ایران در این رابطه اشاره دارند.

وی اضافه کرد:‌ باید به میزان گفت‌وگوها و رایزنی‌های فنی و سیاسی با طرف مقابل افزود تا مسائل حل شود و به پیچیدگی‌های آنها افزوده نشود.

این دیپلمات پیشین با بیان اینکه سیاسی شدن مسئله سم مهلکی برای حل مسئله است، گفت: سیاسی شدن مسئله و حیثیتی کردن آن، تنها بر حجم پیچیدگی‌ها اضافه کرده و گره‌ای از مسائل باز نمی‌کند. به طور مثال، نیازی به اینکه این ماجرا به شورای امنیت رفته و قطعنامه‌ای درباره آن صادر شود، نیست.

به گفته فرجی‌راد، ایران برای حل و فصل این مسئله و باز کردن گره‌ها در حال همکاری است و با دیپلماسی فعال می‌توان بر افزایش تنش‌ها و پیچیده‌تر شدن گره‌های این مسئله جلوگیری کرد.