بزرگنمايي:

راه ترقی - صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
روح‌الله فرقانی / «عروس خاورمیانه» با وجود شکل‌گیری دولت جدید «حسان دیاب» این روزها هنوز حال خوشی ندارد و بیروت همچنان صحنه اعتراضات گروه‌های مخالف دولت است. گویا آمریکا و حامیان عربی و عبری او در منطقه در تلاشند تا با بحران اقتصادی موجود، این کشور را به سمت آشوب‌های داخلی سوق دهند و با اشاعه برخی اخبار مردم را در مقابل حزب‌الله قرار دهند، اقداماتی که بارها با شکست همراه شده است. موضوعی که «انیس نقاش» کارشناس برجسته لبنانی در گفت‌وگو با «صبح‌نو» معتقد است، گروه‌های مخالف می‌خواهند انتخاب دیاب برای پست نخست‌وزیری را به حزب‌الله نسبت دهند، کما اینکه حزب‌الله موافق دو کاندید قبلی برای احراز پست نخست‌وزیری هم بود، چراکه به نجات کشور می‌اندیشد. لبنان با صبر و حوصله مردم و همراهی آن‌ها می‌تواند سربلند باشد، لازمه آن انقلابی کار کردن است تا چرخه صنعت لبنان به کار بیفتد.
سرانجام پس از کش‌و‌قوس‌های فراوان سه‌شنبه گذشته، «حسان دیاب» با تشکیل کابینه تازه‌ای، هفتاد‌و‌ششمین دولت لبنان را شکل داد. این کابینه شامل بیست وزیر است که دارای بالاترین میزان حضور زنان در تاریخ لبنان یعنی 6‌وزیر زن را در خود دارد. دولت جدید «عروس خاورمیانه» درحالی کار خود را آغاز کرده است که با شرایط اقتصادی سختی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند و عرصه اعتراضات گسترده‌ای است که با شکل گیری کابینه تازه باز هم ادامه دارد.
«حسان دیاب» همانگونه که گفته بود برای شکل‌گیری دولت جدید به همان شکلی که روی آن توافق شده، دولتی کوچک متشکل از 18‌وزیر زن و مرد، تشکیل داد. آنگونه که دیاب قبلاً گفته بود این افراد تکنوکرات و بدون وابستگی سیاسی هستند. البته شاید اینگونه نگاه دیاب به مذاق کسانی همچون «سعد الحریری» خوش نیاید چراکه او و گروه‌های سیاسی نزدیک به او دراین اندیشه هستند که دیاب انتخاب شده، حزب‌الله و گروه‌های مقاومت است. موضوعی که پیش از این در انتخاب دیگر نامزدهای نخست‌وزیری (نواف سلام و محمد الصفدی) هم دیده شد و براساس گزارش رسانه‌های لبنانی دولت جدید، برحسب انتخاب همه گروه‌ها شکل گرفته است و حزب یا گروه خاصی در آن نقش‌آفرین نبوده است.
یکی از ویژگی‌هایی که برخی رسانه‌های عرب زبان در کابینه «حسان دیاب» اشاره کردند حضور«زینه عکر»، معاون نخست‌وزیر و وزیر دفاع است. وی علاوه بر معاونت نخست‌وزیر، متصدی وزارت دفاع شده تا نخستین وزیر دفاع زن در جهان عرب لقب بگیرد.عدرا که پیش از این شخصیت شناخته شده‌ای در عرصه سیاست لبنان
به شمار نمی‌آمد، از یک خانواده مسیحی ارتدکس است و از سوی فراکسیون پارلمانی «لبنان قدرتمند» نامزد تصدی منصب وزارت دفاع شده، فراکسیونی که ریاست آن را «جبران باسیل»، رهبر جریان آزاد ملی، داماد میشل عون و وزیر امور خارجه دولت سعد حریری بر عهده دارد.
به اعتقاد تحلیلگران؛ لبنان با بدترین بحران اقتصادی در تاریخ خود دست‌و‌پنجه نرم می‌کند به‌ویژه که روند بحران طی ماه‌های آتی مصیبت بارتر نیز خواهد شد. فروپاشی اقتصادی و فلج شدن بخش صنعتی به‌دنبال خود مشکلات اجتماعی فراوانی به بار می‌آورد. نرخ دلار به شکل تصاعدی در حال بالا رفتن است، کارخانه‌ها بسته شده‌اند و قیمت کالاهای مصرفی روند صعودی به خود گرفته‌اند و بخش بانکی این کشورهم که داستان خود را دارد و جامعه جهانی که براساس برنامه‌های«کنفرانس سیدر» متعهد به کمک به این کشور بودند همچنان حمایتی برای نجات بیروت از مشکلات اقتصادی نمی‌کنند.
روزنامه صبح‌نو، برای بررسی بیشتر چالش‌های پیش رو «حسان دیاب» نخست‌وزیر جدید لبنان با «انیس نقاش» کارشناس برجسته لبنانی به گفت‌وگو پرداخته است.
با شکل‌گیری دولت جدید «حسان دیاب» چرا لبنان هنوز شاهد ادامه اعتراضات است؟
چون فکر می‌کنند که این دولت همانند دولت‌های پیشین به نفع آن‌ها نیست و با آن نمی‌توانند به نتیجه برسند. البته ناگفته نماند که نسبت به تظاهرات ماه‌های گذشته،تعداد کم و محدودی در این تظاهرات حضور دارند که پلیس می‌تواند آن‌ها را متوقف کند.
آیا «سعد الحریری» در ادامه یافتن اعتراضات لبنان نقش دارد، چراکه پیش از این بارها عنوان کرده بود که او باید دولت را دوباره به دست گیرد؟
او تنها پشت این حرکت‌های اعتراضاتی نیست. گروه‌ها و احزاب سیاسی دیگر هم در این راه گام بر می‌دارند که می‌توان به چپی‌ها و مسیحی‌ها اشاره کرد، آن‌ها موافق شکل‌گیری دولت و ثبات سیاسی در لبنان نیستند و به‌دنبال این هستند که فضای ناآرامی و بی‌ثباتی را در این کشور به‌وجود آورند. البته نباید فراموش کرد که آمریکا هم پشت پرده این تظاهرات است کما اینکه پمپئو، وزیر خارجه آمریکا بارها از تظاهرات‌کنندگان حمایت کرد؛ چراکه لبنان ورشکسته و دارای شورش را می‌خواهند درست همانند کاری که در عراق دنبال کردند.
برخی از گروه‌های معترض می‌گویند چون حسان دیاب انتخاب شده از سوی حزب‌الله لبنان است اقدام به تظاهرات کردند، آیا این موضوع صحت دارد؟
نه فکرنمی‌کنم چنین باشد. حسان دیاب، نماینده حزب‌الله نیست. کما اینکه حزب‌الله موافق دو کاندید قبلی (نواف سلام و محمد الصفدی) برای احراز پست نخست‌وزیری هم بود. حزب‌الله به‌خاطر شکل‌گیری یک دولت و نجات کشور از بی‌دولتی به دیاب رأی دادند و اینکه فکر کنیم حزب‌الله دیاب را معرفی کرده است صحیح نیست. به نظر من اگر دولت بتواند اقتصاد کشورمان را نجات دهد این افکار منفی هم ضعیف می‌شود.
آمریکا و برخی از کشورهای عربی منطقه، امیدوار بودند که مردم لبنان علیه حزب‌‌الله قیام کنند اما این محقق نشد و نتیجه اقدام آمریکا برعکس جواب داده شد چراکه مردم بیشتر با حزب‌الله نزدیک شدند. البته حزب‌الله توانست در رفع بیشتر مشکلات گام‌های مثبتی از خود بردارد که به محبوبیت آن هم افزود.
رسانه‌های همراه با سیاست‌های آمریکا برای اینکه بخواهند اوضاع لبنان همچنان متشنج باشد اینگونه مسائل را مطرح می‌کنند تا آشوب در بیروت همچنان ادامه داشته باشد.
آیا صهیونیست‌ها به تضعیف شدن لبنان چشم دوخته‌اند؟
یکی از اهداف صهیونیست‌ها این است که کشورما همچنان دچار ضعف اقتصادی و سیاسی باشد این یک نقشه امپریالیسم است که لبنان را می‌خواهند بدهکار و فقیر کنند. از این رو است که آمریکایی‌ها اجازه‌ای به عربستان و امارات نمی‌دهند که با دولت بیروت در ارتباط باشد و یا همکاری‌هایی در عرصه اقتصادی داشته باشند.
آیا حسان دیاب با کابینه جدیدش که بانوان هم در آن نقش‌آفرین هستند، می‌تواند مشکلات لبنان را برطرف کند؟
به نظر من کابینه آقای دیاب ضعیف است. مشکل لبنان تنها مدیریتی نیست و بانک‌ها به ورشکستگی نزدیک شدند و به یک مدیریت اقتصادی قوی و کمک‌های خارجی نیازمند است. آقای دیاب در روزهای اول کارش گفت که به کشورهای حوزه خلیج فارس سفر می‌کند تا بتواند امور اقتصادی خود را سروسامانی بدهد، ولی هنوز یک سفیری از این کشورها به او تماس نگرفتند و تنها چند سفیر و نماینده اروپا بودند که به دیاب تبریک گفتند.
تکیه و توان بودجه لبنان بیشتر برچیست؟
بودجه کشورما بیشتر از بخش مالیات تأمین می‌شد ولی به‌خاطر اقتصاد فروپاشیده، مردم دیگر هزینه مالیات و حتی قبوض برق، آب و تلفن خود را نمی‌توانند پرداخت کنند. دیاب اکنون یک کشور ورشکسته و بدهکار را تحویل گرفته و اگر حمایتی صورت نگیرد کشور موفق نمی‌شود بعید به نظر می‌رسد که کشورهای عربی یا غرب به بیروت کمک کنند.
به نظر من کشورهای عربستان و امارات منتظر چراغ سبز آمریکا هستند تا به بیروت کمک کنند اما بعید به نظر می‌رسد که لبنان کمک خارجی دریافت کند. کمک‌های 11‌میلیارد دلاری خارج برای 10‌سال بود اما آن‌ها پولی برای کارهای بانکی نمی‌دهد و بیشتر بر حمایت پروژه‌ای تاکید دارند. حمایت‌ها نقدی نیست. لبنان اکنون به
ده‌ها میلیارد دلار برای توسعه و زنده نگه داشتن بانک‌های خود نیاز دارد اما تلاشی از جامعه جهانی در این‌باره
دیده نمی‌شود.
راهکار نجات لبنان در چیست؟
با روی کار آمدن حریری واردات به کشور افزایش یافت واین موضوع باعث وابستگی بیشتر کشور شد. صادرات و واردات همخوانی با هم نداشتند و کمتر به فکر چرخه تولید افتاد. کشاورزی بی‌رونق شده و بهتر است مسائل اقتصادی لبنان مورد توجه قرار گیرد.
لبنان با صبر و حوصله مردم و همراهی آن‌ها می‌تواند به اقتصاد پایدار برسد، انقلابی کار کند، سیستم بانکی را تغییر دهد، مخارج را کم کند. صادرات و واردات با هم همخوانی داشته باشد و چرخه صنعت لبنان به کار بیفتد.
اگر دیاب موفق به احیای عرصه اقتصادی نشود آیا حریری دوباره به قدرت برمی‌گردد؟
فکر نکنم سعد الحریری دیگر به قدرت برسد. او به مرگ سیاسی خود رسیده و راهی برای آینده ندارد حتی با حمایت کشورهای دیگر هم نمی‌تواند خودش را احیا کند. عربستان هم دیگر اعتقادی به حریری ندارد. به نظر من حریری مهره‌ای بود که دیگر سوخت.