چاپ

راه ترقی- وزارت علوم در راستای تحقق برنامه های پنجم و ششم توسعه از مهرماه سال 97 به اتکای یک برنامه مطالعه شده و جامع، دانشگاه های کشور را با هدف مهارت افزایی و بهبود توان اشتغال پذیری دانشجویان در قالب برنامه های آموزشی و درسی بسیج کرد.

مهم ترین اهداف این برنامه
پاسخگویی شفاف تر به مطالبه دستگاه های عمومی کشور مبنی بر ارتقای شایستگی های تخصصی دانش آموختگان برای افزایش ضریب مشارکت در تولید ملی با اعتماد به توانمندی آنان در ایجاد کسب و کار و توسعه کارآفرینی و انطباق هر چه بیشتر برنامه های درسی با نیازهای جامعه هم زمان با افزایش سهم آموزش های مهارتی دارای ظرفیت اشتغال زایی در برنامه درسی رشته های دانشگاهی از مهمترین اهداف این برنامه است.
در راستای تحقق این اهداف، از نیمه دوم سال 96 در وزارت علوم، مطالعات و اقدامات وسیعی آغاز شد که پس از نشست های متمادی با مدیران ستادی، معاونان آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه های بزرگ و اثرگذار کشور، به تهیه و ابلاغ آیین نامه مهارت افزایی و ارتقای توان اشتغال پذیری دانشجویان کارشناسی منجر شد.

چهار محور ارتقای توان اشتغال پذیری دانشجویان
بر اساس این طرح، چهار محور اساسی برنامه ریزی و اقدام دانشگاه ها معین و دانشگاه ها موظف شدند از آغاز سال تحصیلی 97-98 به اجرای آن بپردازند.

این چهار محور عبارتند از اجرای همه جانبه جنبه های عملی – کاربردی برنامه های درسی جاری، طراحی و اجرای دروس اختیاری متناسب با نیازهای جامعه،‌ اجرای آموزش های فرا برنامه ای متناسب با هر رشته و نیاز بازار کار و رصد وضعیت اشتغال دانش آموختگان دانشگاه ها
هر کدام از دانشگاه های کشور در اجرای این چهار محور اقدامات جدی در این یکسال و اندی انجام داده اند که در ادامه این گزارش به عملکرد دانشگاه ها در هر کدام از این چهار محور و زیر مجموعه های آن اشاره می شود.

محور نخست
سه نمونه از اقدامات انجام شده در اجرای محور نخست (اجرای همه جانبه جنبه های عملی – کاربردی برنامه های درسی جاری) طرح جامع عبارتند از:
* بهره ور کردن دروس کارآموزی و کارورزی که در دانشگاه های امام خمینی، تفرش، حکیم سبزواری، شهرکرد،‌شهید باهنر کرمان، شهید بهشتی، صنعتی نوشیروانی بابل، قم، محقق اردبیلی، جامع علمی کاربردی انجام شد.
* برگزاری دوره های آموزشی تخصصی مازاد بر برنامه مصوبه دومین نمونه از محور نخست است که شامل دانشگاه های اصفهان، بیرجند، حضرت معصومه، دامغان، زابل، شاهد، شهید باهنر کرمان، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، صنعتی شاهرود، علم و صنعت، صنعتی کرمانشاه، علم و فنون دریایی خرمشهر، گیلان، محقق اردبیلی و هنر اصفهان می شود.
* برقراری تعادل پیوسته درس محور با مراکز صنعتی و تولیدی منطقه در دانشگاه های الزهرا،‌ شهرکرد، شهید بهشتی و صنعتی شاهرود انجام شد.

محور دوم
سه نمونه از اقدامات انجام شده در اجرای محور دوم طرح جامع (طراحی و اجرای دروس اختیاری متناسب با نیازهای جامعه) عبارتند از:
* تعریف دروس مازاد در 2 بخش مهارت عمومی و اختصاصی در دانشگاه های بوعلی سینا، پیام نور، جامع علمی کاربردی، دریانوردی و علوم دریایی چابهار، رازی، زابل، شهید باهنر کرمان، شهید بهشتی، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، صنعتی شریف، علم و صنعت، صنعتی نوشیروانی بابل، علامه طباطبایی، فنی و حرفه ای، قم، کردستان، لرستان، محقق اردبیلی، یاسوج،‌ یزد و هنر اصفهان انجام شد.
* تشکیل شورای سیاستگذاری و نوآوری آموزشی برای کمک به جهت گیری آموزشی برنامه های درسی دانشگاه در راستای اشتغال پذیری دانش آموختگان در دانشگاه های اصفهان، تهران و جامع علمی کاربردی انجام شد.
* به کارگیری الگوهای مبتنی بر شایستگی های شغلی و حرفه ای در طراحی برنامه های درسی در دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه ای

محور سوم
نمونه اقدامات انجام شده در اجرای محور سوم طرح جامع (اجرای آموزش های فرابرنامه ای متناسب با هر رشته و نیاز بازار کار):
* طراحی و اجرای دوره های نوآورانه فرابرنامه ای با هدف ارتقای توان اشتغال پذیری دانشجویان در دانشگاه های امام خمینی، تفرش، جامع علمی کاربردی، دامغان، دریانوردی و علوم دریایی چابهار، زابل، شهید باهنر کرمان، شهید بهشتی، صنعتی اصفهان، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، صنعتی شاهرود، صنعتی نوشیروانی بابل، فردوسی مشهد، گیلان، لرستان و یزد صورت گرفت.
* راه اندازی مراکز جوار دانشگاهی و برگزاری دوره های فنی و حرفه ای با همکاری سازمان آموزش فنی و حرفه ای در دانشگاه های بیرجند، پیام نور، شهید باهنر کرمان، صنعتی بهبهان، گنبد کاووس و یزد انجام شد.

محور چهارم
2 نمونه از اقدامات انجام شده در اجرای محور چهارم طرح جامع(رصد وضعیت اشتغال دانش آموختگان هر کدام از رشته های موجود در دانشگاه)
* طراحی و استقرار سامانه جامع رصد و ارزیابی وضعیت اشتغال دانش آموختگان دانشگاه در دانشگاه های امام خمینی، اصفهان، بوعلی سینا، تفرش، حکیم سبزواری، خوارزمی، دریانوردی و علوم دریایی چابهار، زابل، شهرکرد، شهید باهنر کرمان، شهید بهشتی، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، صنعتی سیرجان، صنعتی کرمانشاه، صنعتی نوشیروانی بابل، قم، گیلان، لرستان و یزد انجام شد.
* رصد وضعیت اشتغال دانش آموختگان با هدف بازنگری برنامه های درسی و انطباق آنها با نیازهای جامعه در دانشگاه های تهران و شهید بهشتی صورت گرفت.

موفقیت وزارت علوم در اشتغال پذیری دانشجویان
در این زمینه علی خاکی صدیق، معاون آموزشی وزیر علوم روز شنبه درباره طرح جامع مهارت افزایی و ارتقای توان اشتغال پذیری دانشجویان در سال 97 و 98 اظهار داشت: یکی از ماموریت های اصلی وزارت علوم، تربیت نیروی ماهر و مورد نیاز جامعه از مهارت های فنی پایه گرفته تا سطوح عالی تخصصی است.
وی افزود: شواهد متعددی درباره موفقیت وزارت علوم در این راستا وجود دارد که از آن جمله می توان به پیشرفت های علمی کشور، درخشش دانش آموختگان دانشگاه های کشور در سطح ملی و بین المللی همچنین بدنه کارشناسی کاملا بومی کشور در تمام زمینه های صنعتی، دفاعی، اجتماعی و جز آن اشاره کرد.
معاون آموزشی وزارت علوم ادامه داد: دانش آموختگان دانشگاه های کشور، بدون حضور نیروهای متخصص خارجی نه تنها مشکلات جاری کشور را حل می کنند بلکه روزانه شاهد دستاوردهای بزرگی در زمان تحریم های همه جانبه هستیم.
به گفته خاکی صدیق، این توانمندی ها به خوبی نشان می دهد که با وجود کاستی های فراوان، در صورت ادامه مجاهدت ها، برنامه ریزی درست و حمایت های به موقع، با توجه به امکانات و زیرساخت های کنونی با نقطه مطلوب در حوزه علم و فناوری فاصله زیادی نداریم.
وی تاکید کرد: در این مقطع زمانی حساس وزارت علوم بیش از گذشته در راستای تحقق هدف های کلان مورد نظر سیاستگذاران توسعه کشور و همگام با برنامه های راهبردی دولت دوازدهم نیرو و ظرفیت های خود را بسیج کرده است.
معاون آموزشی وزیر علوم اظهار داشت: یکی از مصداق های این حرکت در قالب طرح جامع مهارت افزایی و اشتغال پذیری دانشجویان کارشناسی نمود یافته است که با همت دانشگاه ها با وجود محدودیت های پشتیبانی با موفقیت به پیش رفته است.

تقدیر رییس جمهوری از وزارت علوم
در واپسین روزهای اسفندماه 98، پس از ارائه گزارش تنظیم شده از سوی معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به رییس جمهوری در قالب «برنامه‌های مهارت‌افزایی و اشتغال‌پذیری دانشجویان دوره‌های کارشناسی»، حجت الاسلام حسن روحانی مراتب تشکر خود را از تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های انجام شده به وزیر علوم ابلاغ کرد.