راه ترقی- نزدیک به سه دهه است که در ایران و در تقویم رسمی، روزی به عنوان روز
خبرنگار تعیین شده است؛ 17 مرداد که به عنوان روز خبرنگار شناخته و تقدیر
می‌شود، روزی است که در سال 1377 محمود صارمی خبرنگار
خبرگزاریِ جمهوری اسلامی (ایرنا)، همراه هشت نفر از اعضای کنسولگری ایران
در مزار شریف افغانستان به دست گروهک تروریستی طالبان شهید شد.
روز خبرنگار شاید بهانه دوباره‌ای برای یادآوری شغلی پرمشغله و سراسر
سختی باشد که گاهی نادیده گرفته و گاهی با آن مقابله می‌شود و گاه کوتاه
(شاید به اندازۀ یک روز در تقویم) از آن تقدیر می‌شود. البته خبرنگاری در
ایران مشکلات عمده‌ای دارد که از مباحث کلان و ساختاری تا مشکلات خرد را
شامل می‌شود.
خبرنگار باید حق‌گو و واقع‌گو باشد
محمدرضا محمدیوسفی صاحب امتیاز و مدیر مسئول روزنامه جمهور
در مورد باید و نبایدهای کار خبر در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت:
خبرنگار به‌عنوان چشم و گوش و وجدان بیدار جامعه رسالت اطلاع‌رسانی
صادقانه و آگاهی‌بخشی به جامعه را دارد؛ خبرنگار باید حق‌گو و واقع‌گو
باشد.
وی ادامه داد: خبرنگار باید چشمانی بیدار و بینا داشته باشد و شرافت
حرفه‌ای‌اش را با هیچ بهایی معامله نکند. درعین‌حال، خبرنگار نباید در
برابر هجمه به منافع ملی و مصالح مردم سکوت کرده و با صاحبان ثروت هم‌نوایی
کند. او نباید ابزار قدرت‌های نامشروع شود و جز برای صلاح مردم نباید
بنویسد.
باید برای تداوم حیات رسانه‌ها گام‌هایی اساسی برداشته شود
خبرنگار هرگز نباید به بهانه انتقاد سازنده
انتقام بگیرد و اگر در تهیه گزارش و یادداشت‌هایش موارد خلاف واقعی درج
نمود، شهامت عذرخواهی را داشته باشد. البته انجام بایدها و نبایدهای مذکور
نیازمند سعه‌صدر بیشتر مسئولان است؛ زیرا هر چه سعه‌صدر و تحمل مسئولان
بیشتر باشد، خبرنگاران در ایفای رسالت حرفه‌ای خود عملکرد مطلوب‌تری خواهند
داشت.مدیر مسئول روزنامه جمهور در اشاره به ضعف‌ها و نارسایی‌ها که
در حوزه کار خبری وجود دارد، عنوان کرد: بخشی از مشکلات رسانه‌ها به عوامل
بیرونی نظیر نوع سیاست‌گذاری‌ها و به‌طور مشخص تضمین امنیت شغلی و بیمه
روزنامه‌نگاران، حل بحران اقتصادی مطبوعات و خبرگزاری‌ها و ... مربوط
می‌شود که حل این مشکلات بر عهده مسئولان کشور است.
بخش دیگری از مشکلات نیز در حوزه خروج مطبوعات از سبد خرید
خانواده‌هاست، برای احیای جایگاه رسانه‌ها، افزایش حوزه فعالیت و عملکرد و
به‌طورکلی تداوم حیات رسانه‌ها باید گام‌های اساسی برداشته شود که این در
حوزه مسئولیت متولیان امر است.
وی افزود: از سوی دیگر متأسفانه سواد مطالعاتی برخی خبرنگاران در
حوزه‌های عمومی و تخصصی نیز کافی نیست و نیاز به آموزش و کسب دانش در
حوزه‌های مربوطه است
تبعیض میان رسانه‌های خصوصی و دولتی مشکل‌ساز است
محمدیوسفی در اشاره به محدودیت‌های کار خبر، تاکید کرد: گرانی بی‌سابقه
کاغذ در دو سه سال اخیر یکی از مشکلاتی است که فضای فعالیت را بر رسانه‌ها
تنگ‌تر و تنگ‌تر کرده است. در کنار این موضوع باید به تبعیض در ارائه
تسهیلات و حمایت‌های مادی و معنوی دستگاه‌ها از مطبوعات اشاره کرد؛ منظورم
مشخصاً تبعیض‌هایی است که میان رسانه‌های خصوصی و رسانه‌های دولتی وجود
دارد که سبب شده است تا فاصله زیادی میان این بخش باشد.
متأسفانه وجود مشکلاتی در توزیع و عرضه مطبوعات و بالا بودن هزینه‌های
چاپ، زینک و کاغذ موجب شده تا رسانه‌ها بیش از آنکه به فکر خلاقیت و نوآوری
در کار خبری باشند به دنبال تأمین نیازهای اقتصادی رسانه خود بروند که این
موضوع زنگ خطری جدی است.
مدیر مسئول روزنامه جمهور در ادامه و با تاکید بر ظرفیت‌هایی که در حوزه
کار خبر وجود دارد، گفت: رسانه‌ها در ایران همانند سایر کشورها
پتانسیل‌های فراوانی دارند که شرط به فعلیت رسیدن آن، رفع موانع و مشکلاتی
است که شرح آن در پاسخ به سؤالات پیشین بیان شد. تعدد و تنوع موضوعاتی که
در داخل کشور و نیز در عرصه بین‌المللی وجود دارد می‌تواند محتوایی غنی و
قابل اعتنا به وجود آورد.
ضمن اینکه خلاقیت اهالی قلم می‌تواند در کنار سعه‌صدر بیشتر مسئولان
فضای مطلوب‌تری را در عرصه رسانه فراهم نماید. اگر رسانه‌های ما بتوانند با
صداقت و کار حرفه‌ای هم اعتماد و هم اقبال مخاطبان را کسب کنند، علاوه بر
شکوفایی جامعه رسانه‌ای در جهت عزت ملی و اعتلای کشور نیز گام برداشته‌اند و
در چنین شرایطی مخاطبان هم به‌جای روی آوردن به منابع خبری غیرمطمئن و
ناسازگار با فرهنگ ایرانی و اسلامی به رسانه‌های بومی اقبال نشان خواهند
داد.
عملکرد رسانه‌ها در دوران کرونا قابل قبول بود
محمدیوسفی در انتها و در پاسخ به چگونگی عملکرد خبررسانی در ایران در
مدت کرونا، تصریح کرد:معتقدم با وجود همه محدودیت‌ها و مشکلات، عملکرد
رسانه‌ها در این خصوص قابل‌قبول بوده است.
وی افزود: اکنون بیش از 6 ماه از آغاز بحران کرونا می‌گذرد. هرچند
ناهماهنگی‌هایی در اطلاع‌رسانی در این حوزه در ابتدای شروع این بحران وجود
داشت اما هر چه زمان گذشت، رسانه‌های داخلی به بلوغ و پختگی لازم دست
یافتند و به منبع قابل‌اتکای مردم برای رصد اخبار کرونا تبدیل شدند.