چاپ

راه ترقی- کمتر از دوماه دیگر به انتخابات ریاست جمهوری 2020 باقی مانده است، پیش بینی فرد پیروز این انتخابات کار ساده ای نیست، اگرچه همچنان جو بایدن نامزد دموکرات‌ها در نظرسنجی‌ها اندکی جلوتر است اما مشخص نیست تا روز انتخابات چه اتفاقاتی خواهد افتاد و اینکه مردم آمریکا فارغ از نظرسنجی‌ها چه کسی را انتخاب خواهند کرد. اما نتیجه این انتخابات نه تنها برای مردم آمریکا بلکه برای دولت‌ها و مردم بسیاری از کشورها اهمیت ویژه ای دارد و مهمترین دلیل این موضوع عملکرد و اقداماتی است که دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا در طول چهار سال ریاست خود بر کاخ سفید انجام داد.

ترامپ یک پوپولیست ملی گرا است که اقدامات او علاوه بر تاثیرات نامطلوبی که در داخل آمریکا داشته مناسبات بین الملل را نیز با مشکلات زیادی مواجه کرده است. بنابر این شکست او می‌تواند فضای داخلی آمریکا را از دوقطبی کنونی خارج کرده و آرام کند و در عرصه بین الملل نیز اوضاع را به روال گذشته باز گرداند و پیروزی او در انتخابات قطعا تکرار و تشدید روند تخریبی سابق خواهد بود.

در عرصه بین الملل، نگاهی به تاریخ نشان می دهد که استراتژی آمریکا بین سال‌های 1992 و 2016 منسجم بوده است. حتی با وجود بر سر کار آمدن روسای جمهور مختلفی مانند بیل کلینتون، جورج دبلیو بوش و باراک اوباما اگر چه تفاوت های در سیاست خارجی ایجاد شده اما این دولت‌ها همواره هدفی واحد یعنی حفظ و گسترش نظم جهانی لیبرال را دنبال می کردند. در این سیاست آمریکا، شرکا و متحدان آن منافعی مشترک داشتند جدا از اینکه کدام حزب قدرت را بدست می گرفت، راهبرد سیاست خارجی آمریکا تداوم داشت. اما دونالد ترامپ آینده این رویه را با مشکل مواجه کرده است او روشی را در سیاست خارجی دنبال می کند که مبتنی بر برد آمریکا در مقابل هزینه دادن دیگر کشورها است. او یک پوپولیست ملی گرا است.

دو سال پیش در جریان مذاکرات عمومی سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، که طبق معمول، رهبران جهان را گرد هم آورده بود. دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی خود به وضوح گفت که علاقه ای به سهیم بودن در حل مشکلات مشترک کشورها ندارد. ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل آشکارا اعلام کرد که ما مخالف ایدئولوژی جهانی سازی و پیرو تفکر میهن پرستی هستیم. اگرچه جهانی سازی و وطن پرستی مفاهیم متناقضی نیستند. اما ترامپ در واقع با حمایت از میهن پرستی قصد دارد تا تمایلات ناسیونالیستی و پوپولیستی خود را پنهان کند.

ترامپ رویه ای جنون آمیز در نقض قطعنامه های سازمان ملل و زیر پا گذاشتن مهم ترین توافق ها و معاهدات بین المللی، نفرت پراکنی و صلح ستیزی در نقاط مختلف جهان دارد. او در کارنامه اش خروج از پیمان اقیانوس آرام، خروج از پیمان اقلیمی پاریس، خروج از سازمان یونسکو، خروج از توافق نیویورک و نادیده گرفتن شرایط مهاجرین، خروج از شورای حقوق بشر، قطع بودجه آژانس امدادرسانی و کاریابی آوارگان فلسطین، خروج از پیمان نفتا، خروج از پیمان منع موشک‌ های هسته ‌ای میان‌برد، خروج از پیمان آسمان باز، تهدید به تحریم دیوان بین المللی کیفری، خروج از سازمان جهانی بهداشت و خروج از برجام و در پیش گرفتن سیاست فشار حداکثری علیه کشور ما دارد. بسیاری از سیاستمداران آمریکایی گفته اند که ترامپ بیشتر به دلیل کینه به باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا از توافق هسته ای با ایران خارج شده است. تمامی اینها علائم هشدار دهنده ای است که جهان نباید تنها نظاره گر آن باشد.

در سیاست‌های داخلی ترامپ، بخشی از سیاست‌های پوپولیستی ترامپ مربوط به رنگین پوستان است سخنان و سیاست‌های دونالد ترامپ در دوره ریاست جمهوری باعث شده است تا بار دیگر سیاهان آمریکا خود را در دوره ای تصور کنند که به عنوان نژاد پست تر با آنها برخورد می شد دوره ای که با خشونت و حمایت‌های رسمی دولت همراه بود. براساس نظرسنجی مشترک واشنگتن پست و شرکت بازاریابی جهانی ایپسوس، بیشتر از 80 درصد سیاه پوستان آمریکا ترامپ را نژادپرست می شناسند و معتقدند که رئیس جمهوری کنونی کشورشان معضل نژادپرستی را در آمریکا دامن زده است.

اما اتخاذ این سیاست واپسگرایانه و پوپولیستی بی دلیل هم نیست ترامپ همواره تلاش می‌کند با القاء این باور به سفید پوستان روستایی و شهری آمریکا که سیاهان فرصت‌های اجتماعی و شغلی را از آنها می گیرند حمایت و رای سفید پوستان را کسب کند. در واقع او با ایجاد دو قطبی در جامعه طرفداران پروپا قرصی برای خود به دست آورده است.

بخش دیگری از سیاست‌های پوپولیستی ترامپ به سواد کم و عدم اطمینان به نهادهای تصمیم گیرنده در آمریکا باز می گردد. او در آستانه ورود کرونا به آمریکا بارها این بیماری را با انفولانزا مقایسه کرد به عنوان مثال او در یکی از توییت‌های خود نوشت: «پارسال 37000 آمریکایی بر اثر ابتلا به آنفولانزای معمولی مردند. متوسط، هر سال بین 27000 تا 70000 نفر. هیچ‌جا تعطیل نشده و زندگی و اقتصاد پیش می‌رود. تا این لحظه، 546 مورد تأییدشده ویروس کرونا و 22 مورد مرگ وجود دارد. در این مورد فکر کنید.» همین رویکرد باعث گسترش ناگهانی کرونا در آمریکا شد.

موفقیت ترامپ در انتخابات 2016 با شعارهای ملی گرایی پوپولیستی ممکن شد. او تجارت آزاد و مهاجرت را عامل بدبختی طبقه کارگر سفیدپوست معرفی کرد، روندهای دموکراتیک را به تمسخر گرفت، او پایه‌های لیبرالیسم آمریکا را رد کرد و مسیری را در پیش گرفت که منافع آمریکا را به هر موضوع دیگری برتری می داد رویکردی که او آن را «نخست آمریکا» نامید در حالی که او در واقع مسیری را دنبال می‌کند که تا کنون به تضعیف آمریکا منجر شده است.