چاپ

راه ترقی- رحمان قهرمان‌پور در گفت‌وگویی ادامه داد: به نظرم ناتوانی مکرون و اتحادیه اروپا در حفظ برجام و از طرفی ابتکار عملی که پیشنهاد کرده بودند اما به جایی نرسید مقدمه‌ای برای حذف شدن و کنار رفتن اروپا در موضوع هسته‌ای باشد و این روند دیده می‌شود که مساله هسته‌ای به مساله‌ای دو جانبه میان ایران و آمریکا تبدیل شود که قاعدتا در کوتاه مدت ممکن است فضای سیاسی ـ امنیتی را با تنش همراه سازد.

وی اضافه کرد: همان‌طور که در نهایت اوباما غنی‌سازی اورانیوم را برای ایران به رسمیت شناخت، ترامپ هم ممکن است برخی شروط ایران را در این مرحله بپذیرد اما برای رسیدن به این نقطه هنوز زود است، چرا که دو طرف به طور جدی و سخت بر مواضع خود پافشاری دارند.

این کارشناس مسایل بین‌الملل درباره برخی تحلیل‌ها و گمانه‌زنی‌ها مبنی بر احتمال خروج سه کشور اروپایی از برجام با برداشته شدن گام چهارم ایران اظهار کرد: شاید بتوان این اخبار و تحلیل‌ها را این گونه تفسیر کرد که اروپا برای تهدید و فشار بیش‌تر به ایران در راستای عقب‌نشینی از تصمیمش این اخبار را منتشر می‌کند اما در صورتی که این اتفاق روی دهد باید گفت، دومین اشتباه استراتژیک اروپا بعد از توافق پاریس خواهد بود که با وجود توافق با ایران نتوانستند از آن حمایت کرده و آمریکا را با خود همراه کنند. در این شرایط به طور طبیعی وضع اتحادیه اروپا در نظام بین‌الملل و بحران‌های بین‌المللی کمتر خواهد شد. این احتمال نیز وجود دارد که خروج اروپا از برجام را در چند ماه آینده شاهد باشیم.

قهرمان‌پور در پاسخ به این پرسش که برخی کارشناسان بر این نظرند با توجه به عملی نشدن تعهدات از سوی اروپا و اخبار مربوط به تهدید به خروج از آن در مقابل گام‌های ایران در کاهش تعهدات برجامی‌اش، خروج آمریکا از برجام و استمرار تحریم‌ها در کنار تحولات منطقه چشم انداز روشنی را پیش رو قرار نمی‌دهد؟ اظهار کرد: معتقدم اگر اروپا از برجام خارج شود و موضوع هسته‌ای ایران به شورای امنیت برود و تحریم‌های بین‌المللی بازگردد هجمه‌ای بیش‌تر از گذشته علیه ایران شکل خواهد گرفت؛ چرا که با وجود ترامپ در آمریکا، نبود آنگلا مرکل و احتمالا باقی ماندن بوریس جانسون، ممکن است هجمه علیه ایران شدت بیش‌تری پیدا کند مگر این‌که روسیه و چین به طور جدی از ایران در مقابل فشارها حمایت کنند.

وی گفت: در صورت بازگشت تحریم‌های شورای امنیت ترامپ حداکثر استفاده را از این فضا خواهد برد. البته ایران هم تجربه قابل توجهی در مقابله با تحریم‌ها دارد اما مساله این است که تحریم‌های شورای امنیت به اقدامات ترامپ مشروعیت بین‌المللی می‌دهد و دست کشورهایی مثل چین، روسیه، آفریقای جنوبی و غیره که تحریم‌ها را غیرقانونی و غیرانسانی تا کنون عنوان می‌کردند در حمایت از برجام و ایران می‌بندد. اگر تحریم‌ها برگردد روابط تجاری این کشورها با ایران مثل سابق نخواهد بود.

این کارشناس مسایل بین‌الملل ادامه داد: شرایط برای ایران و اروپا وارد مرحله سختی خواهد شد البته این احتمال وجود دارد که فضا به سمت حل مسایل منطقه‌ای برود تا شاید از این طریق فضای سیاسی باز شود و تفاهم سیاسی میان کشورهای منطقه امکان تحقق پیدا کند در این صورت می‌توان امیدوار بود که فشارهای آمریکا نیز بر ایران کاهش یابد.

قهرمان‌پور با اشاره به طرح و ابتکار رییس‌جمهوری که در سازمان ملل تحت عنوان "هرمز" ارایه شد گفت: این طرح با توجه به درک ایران از مسایل منطقه ارایه شده است مبنی بر این‌که ایران نمی‌خواهد منطقه نا امن شود در عین حال که انتظار دارد نقش ایران در منطقه از سوی کشورها به رسمیت شناخته شود؛ البته تحقق آن کار سختی است