چاپ

راه ترقی - شرق / متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
روح‌اله نخعی| سفیر ایران در کویت، از استقبال ایران نسبت به میانجی‌گری کویت در مسائل منطقه خبر داد. محمد ایرانی در گفت‌وگو با روزنامه الرای اظهارات اخیر برخی مسئولان سعودی را مایه خوش‌بینی نسبت به آینده روابط ایران و کشورهای منطقه خواند و گفت: «ایران خواهان میانجیگری کویت در آینده نزدیک برای ایجاد اتحاد میان کشورهای منطقه است». به گزارش ایسنا، ایرانی توضیح داد: «نقش کویت در ایجاد صلح میان کشورها نزد همه شناخته‌شده و معروف است، زیرا این کشور به دلیل سیاست‌های صلح‌طلبانه‌اش مورد تأیید و قبول تمام کشورهاست». سفیر ایران در کویت گفت: «با توجه به اظهارات مقامات دو کشور که شنیدیم، هفته گذشته شاهد آرامش بیشتری در روابط ایران با کشورهای منطقه در تمامی زمینه‌ها بودیم».
مواضع کویتی‌ها درباره تنش‌های منطقه، بیشتر در اظهارات اخیر معاون وزیر خارجه این کشور دیده می‌شود. خالد الجارالله، چند روز پیش از مواضع اخیر مقامات ایران و عربستان نسبت به ایجاد صلح و استفاده از راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز در منطقه استقبال کرده‌ بود. به گزارش ایسنا به نقل از القبس، الجارالله همچنین گفته بود کشورش آماده میزبانی هرگونه نشستی برای حل بحران یمن است. معاون وزیر خارجه کویت، اوایل مهر با ملتهب‌خواندن اوضاع منطقه گفته بود، این اوضاع وحدت مواضع کشورهای حوزه خلیج‌فارس را ضروری می‌کند.
خالد الجارالله، البته در همین رابطه همچنین به طرح‌های مطرح‌شده در این رابطه از سوی ایران و آمریکا اشاره کرده و کشورش را در حال بررسی هر دو خوانده بود. او گفته بود در نشست‌های برگزارشده درباره طرح آمریکا برای ائتلاف بین‌المللی دریایی در خلیج‌فارس برای کسب اطلاعات شرکت کرده است. به گزارش فارس، الجارالله همچنین در پاسخ به سؤالی درباره طرح ابتکاری حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران که قرار بود در سازمان ملل ارائه شود، تصریح کرده بود: «اجازه دهید ابتدا طرح را ببینیم، شاید چیز تازه‌ای داشت، ما منتظر طرح هستیم». این مقام کویتی درباره پیام روحانی به امیر کویت نیز گفته بود: «این پیام مربوط به امضای پیمان عدم‌تعرض توسط اعضای شورای همکاری نبود، بلکه در چارچوب ایفای نقش کویت و تمایل آن برای آرام‌سازی و دورکردن منطقه از هرگونه انفجار احتمالی بود». او پیش‌تر در اواخر اردیبهشت امسال نیز در میانه تنش‌ها بین ایران و آمریکا گفته بود کشورش برای کاهش تنش از هیچ اقدامی دریغ نخواهد کرد.
وضع‌گیری‌های اخیر ایران و کویت، بعد از چندین دیدار در ماه‌های اخیر بین مقامات دو کشور مطرح شده ‌است. آخرین نمونه این دیدارها، اوایل مهر و در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، بین محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران و صباح الخالد الصباح، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه کویت بود. به گزارش ایسنا، در این دیدار وزیران امور خارجه ایران و کویت بر لزوم تقویت همکاری‌ها در راستای حفظ امنیت منطقه‌ای تأکید کردند. موضوع بحران یمن و طرح «ابتکار صلح هرمز» از دیگر موضوعات مورد گفت‌وگو بین این دو مقام دیپلماتیک بود. رئیس شورای وزیران کویت، شیخ جابر المبارک الاحمد الصباح، در سخنرانی خود در این نشست گفت: ایران باید برای آغاز مذاکره‌ای که بر اساس احترام به حاکمیت کشورها و عدم مداخله در امور داخلی آنها، کاهش تنش‌ها در خلیج‌فارس و حفظ امنیت دریانوردی است، اقداماتی جدی در راستای اعتمادسازی انجام دهد. به گزارش ایسنا به نقل از الشرق‌الاوسط، وی همچنین دراین‌باره گفت که این اقدامات باعث ایجاد روابطی بر پایه اعتماد دوجانبه و همکاری اثربخش می‌شود. وی در ادامه اظهار کرد: [این اقدام] متضمن اشتیاق کشورهای منطقه در راستای ثبات و صلح برای شکوفایی و توسعه ملتشان خواهد بود.
پیش‌تر در اواخر مردادماه نیز ظریف در ادامه سفرها به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، به کویت سفر و با همتای کویتی‌اش دیدار کرد. چند روز بعد، وزیر خارجه ایران در جمع ایرانیان مقیم سوئد درباره این سفر به صراحت گفت: «زمانی که در کویت بودم به کویتی‌ها گفتم همین فردا عربستان آمادگی داشته باشد با ما گفت‌و‌گو را شروع کند، حاضریم». پیش از او در خردادماه، سیدعباس عراقچی در توری مشابه، به عمان، کویت و قطر رفته بود. مقامات کویتی پیش‌تر نیز سوابقی در میانجیگری و انتقال پیام در این زمینه داشته‌اند. بهمن‌ماه سال 95 بعد از بازه‌ای از چالش در روابط ایران و کویت، زمانی که وزیر خارجه کویت بعد از دو سال به تهران سفر می‌کرد، پیامی از امیر کویت را با خود آورد که همان زمان، پیامی به نمایندگی از «شورای همکاری خلیج‌فارس» با شرکت عربستان سعودی تحلیل شد.
از آغاز ریاست‌جمهوری حسن روحانی و وزارت خارجه جواد ظریف، تهران تلاش‌های مختلفی در راستای بهبود روابط با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و نیز شکل‌دهی به توافقاتی از قبیل پیمان عدم‌تعرض برای برقراری امنیت و ثبات در منطقه داشته ‌است. این تلاش‌ها اما در مقطعی، در انتظار تعیین‌تکلیف مذاکرات هسته‌ای در حالت تعلیق قرار گرفت و بعدتر، جنگ یمن و نیز چالش‌آفرینی‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، باعث پافشاری عربستان سعودی بر مواضع خود و در نتیجه، بی‌حاصل‌ماندن تلاش‌ها برای حل اختلافات بوده ‌است. برخی تحلیلگران بر این باورند، ناکامی‌های اخیر عربستان سعودی در تقابل با یمن و دیگر عرصه‌های سیاست خارجی، ممکن است عربستان را به سمت گفت‌وگو ببرد.