چاپ

راه ترقی- حسن ملکی استاد علوم تربیتی در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش از فقدان ارتباط قوی میان آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها انتقاد کرد و اظهارداشت: این موضوع باعث ضعف در مهارت‌آموزی دانش آموزان و دانشجویان می شود.
وی با بیان این که نظام تعلیم و تربیت باید به بهبود ارتباط میان آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها بیشتر بیاندیشد، افزود: از ابتدای حیات بشر انسان ها در هیچ زمانی از یادیگری مهارت‌ها بی نیاز نبوده‌اند، حتی در ساده‌ترین شکل زندگی و مراحل تکوینی انسان‌ها متناسب با شرایط و نیازهای خود، توانایی‌هایی را بدست آورند و در وجود فرزندان خود نیز این توانایی‌ها را نهفته‌اند.

دستیار رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با یادآوری اینکه انسان‌ها در زندگی خود باید توانایی مواجهه با مسائل مختلف را داشته باشند، یادآور شد: بشر با مهارت ها زنده است، راحتی و آسایش انسان رابطه مستقیم با مهارت‌های وی دارد، مهارت آموزی قاعده زندگی است که از ابتدای زندگی بشر همواره وجود داشته است.

ملکی تصریح کرد که مهارت‌آموزی از زمان‌های بسیار پیشتر از قرن بیست و یکم آغاز شده است، اما با توجه به افزایش کمی و کیفی مسائل نیاز به مهارت‌آموزی بسیار بیشتر از پیش شده است.

وی با بیان این که این قرن، قرن مسئله هاست، خاطرنشان کرد: انسان ها گروه‌ها و جوامع بشری با مسائل و معضلات گوناگون دست و پنجه نرم می‌کنند؛ بخشی از این مشکلات طبیعی و برخی دیگر دست ساخته بشر هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: انسان برای مواجه با مسائل و مشکلات طبیعی و دست ساخته بشر راهی جز مهارت آموزی ندارد. از این رو نظام آموزشی در این خصوص باید طراحی آموزشی مناسبی را برای کودکان و نوجوانان ایجاد کنند.

ملکی افزود: مهارت آموزی، دانش آموختن و تقویت نگرش و ارزش‌ها باید از دوره کودکی آغاز و از سنین ابتدایی دانش آموزان و دانشجویان پیگیری شود.

وی با بیان اینکه مهارت‌ آموزی باید از خردسالی در افراد نهادینه شود، تاکید کرد: اگر غفلتی در مسئله مهارت‌آموزی ایجاد شود، یعنی در آموزش و پرورش مسئله تقویت مهارت‌ها مورد توجه نباشد، خروجی آموزش و پرورش که ورودی دانشگاه ها محسوب می شوند نیز با ضعف وارد محیط مراکز آموزش‌عالی می‌شوند.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: بی شک افراد درصورت غفلت از مهارت‌ها در مدرسه، در دانشگاه‌ها هم با مشکل کلی آموزش و بی‌رغبتی به آموزش و بی‌انگیزه بودن رو به رو می شوند.

ملکی با یادآوری اینکه رشد انسان سیر تکوینی دارد، توضیح داد: مهارت‌ها در افراد باید از خردسالی آموخته شوند، آموختن مهارت‌ها یک بحث ریشه و اساسی است که باید مورد توجه نظام تعلیم و تربیت قرار گیرد.

وی عنوان کرد: مهارت‌آموزی اساس و کلید زندگی و بحثی آموختنی است، از این رو باید نظام تعلیم و تربیت و خانواده‌ها فرزندان خود را مهارت آموز تربیت کنند و آنها را برای یادگیری مهارت‌ها آماده کنند، نظام های تعلیم و تربیت رسمی نقش موثری در این موضوع دارند.

ُُبُعد بومی مهارت باید مورد توجه باشد

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه درباره بومی کردن مهارت‌ها اظهارداشت: جوامع بشری ضمن این که یک سری مسائل عام و مشترک دارند، یک ضرورت و نیازهای محلی نیز دارند.

ملکی ادامه داد: یک فرد و بوم خاص نیازهایی براساس مبانی فرهنگی و اجتماعی خود دارد که هرکدام از آنها ضرورت‌ها مهارت‌های خاصی را می طلبد که آن نیاز و ضرورت در سایر بوم ها مورد توجه نیست.

وی افزود: براساس این واقعیت نیازمند دو سطح بومی در مهارت‌آموزی هستیم، یک سطح عام و مشترک که مربوط به مهارت‌های عمومی و مشترک مانند مهارت اندیشیدن که هر انسانی به آن نیاز دارد و دیگری سطح بومی و منطقه‌ای.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: نیابد تصور شود که اندیشه ورزی به طور طبیعی در وجود انسان شکل می گیرد، قوه اندیشیدن در انسان وجود دارد اما مهارت اندیشیدن نیازمند آموزش است.

ملکی با بیان اینکه انسان‌ها نیازمند نظام تربیتی موثر هستند، یادآورشد: انسان متفکر به گونه ای تربیت شده که توانایی فکر کردن در وی نهادینه می شود، در واقع اندیشه ورزی یک مهارت ذهنی است که به بوم های مختلف مربوط نمی‌شود اما برخی دیگر زمینه‌های مربوط به مشاغل هستند که در واقع انعکاسی از نیازهای بومی را با خود دارند.

وی خاطرنشان کرد: در برنامه ریزی بومی باید تحلیل‌های درستی از نیازهای حرفه ای و شغلی و بانک اطلاعاتی پویا وجود داشته باشد تا بتوانند برنامه ریزی مربوط به مهارت آموزی را مبتنی کنند بر تحلیل‌هایی که از مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی منطقه خود وجود دارد.

این استاد دانشگاه افزود: مهارت آموزی به عنوان ضرورت یک بُعد ملی و مشترک و از سوی دیگر یک سطح منطقه‌ای دارد که در واقع انعکاسی از واقعیت‌های مناطق مختلف کشور است و در هر دو بُعد باید مورد توجه قرار گیرد.