چاپ

راه ترقی - آرمان ملی / متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
زهره آقایانی | همانطور که از قبل هم انتظار می‌رفت سهمیه‌بندی بنزین با تبعات و واکنش‌های زیادی روبه‌رو شده است. عده‌ای که در قوانین مربوطه دولت را مکلف به حذف یارانه سوخت کرده‌اند اکنون علم مخالفت به‌دست گرفته‌اند و عده دیگری که در هرشرایطی سودای موج سواری دارند وخود مسبب بسیاری از مشکلات موجود هستند در حمله به دولت سر از پا نمی‌شناسند، به هر حال سران سه قوه بالاخره تصمیم گرفتند بنزین را سهمیه‌بندی کنند و اکنون جامعه ایران در التهاب این موضوع بسر می‌برد، حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی با «آرمان ملی در گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید.
شما در باره تصمیم اخیر مبنی بر افزایش قیمت بنزین چیست؟
در ایران تقریبا یک اجماع کارشناسی وجود دارد که قیمت سوخت باید افزایش یابد. منتها در خصوص روش‌های برخورد با موضوع چند نکته وجود دارد که ممکن است نظرهای متفاوتی در باره آن وجود داشته باشد. یک نظر چنین است که تعدیل تدریجی یا افزایش تدریجی نرخ بنزین آثار اقتصادی و اجتماعی مناسب‌تری را دربر دارد تا توقف کردن بر روی یک نرخ و در یک زمان. اما چون در یک دوره طولانی این نرخ تغییر نکرده و در حال حاضر فشرده شده، اکنون که افزایش نرخ صورت گرفته، با اینکه افزایش قیمت اجتناب ناپذیر بوده اما تا حدود زیادی مردم را نگران کرده است. برای نگرانی مردم درخصوص اصل گرانی بنزین یک بحث است اما تبعات آن برای مردم قابل توجه است و به آن اشاره می‌کنند. یعنی ممکن است این افزایش قیمت سوخت یک موج جدیدی از گرانی‌ها را ایجاد کند.
به نظر شما آیا دولت از طرح افزایش قیمت بنزین سود می‌برد؟
دولت اعلام می‌کند که صددرصد این پول را به خانوارها باز خواهد گرداند. شاید سوال شود اگر واقعا قرار است که این طرح درآمد را افزایش داده و درآمد حاصله مجددا به خانوارها بازگردد پس چه ضرورتی داشت؟ درست است که با اجرای این طرح پر مصرف‌ها حالا مجبورند هزینه بیشتری را بپردازند و کم‌مصرف‌ها نیز ممکن است از این طرح منفعت بیشتری کسب کنند، اما آیا واقعا ارزش داشت که در شرایطی که قرار گفته بودیم، شرایطی که مردم یک شوک سنگین اقتصادی که در سال گذشته بعد از اعمال تحریم‌ها و در اثر افزایش نرخ ارز را پشت سر گذاشتند را دوباره با یک شوک مواجه کنیم؟ جامعه آرام‌آرام با شوک قبلی داشت کنار می‌آمد و تا حدودی از آثار مخرب جهش قیمت نفت فاصله می‌گرفت. حالا اگر قرار است همه درامد حاصله از این طرح مجددا به خانوارها بازگردد تا چه اندازه اجرای این تصمیم در این مقطع ضرورت داشت؟ این را دولت و همه قوای سه‌گانه که در این تصمیم نقش داشته‌اند بیشتر باید توضیح دهند. من به‌عنوان یک کارشناس ساده اقتصادی و از روی تجربه می‌توانم بگویم به هیچ وجه موافق این نیستم که منابع اصلاح قیمت‌ها را دوباره به مصرف کنندگان باز گردانیم. حالا از یکی بیشتر گرفته و به دیگری بیشتر بدهیم. این‌ها راه حل مشکلات اقتصادی ایران نیست. راه حل اقتصادی ایران اگر الان در یک شرایط رونق می‌بود حتا این افزایش قیمت‌ها در این سطح هم می‌توانست برای مردم قابل تحمل‌تر باشد. اقتصاد ایران از رکود تورمی رنج می‌برد و این نحوه مصرف منابع حاصل از افزایش سوخت هیچ کمکی به خروج کشور از رکود اقتصادی نمی‌کند. من جای دولت بودم اولا نرخ را تدریجی بالا می‌بردم و بعد تمام منافع حاصله از افزایش تدریجی را برای توسعه زیر ساخت‌ها در ایران مثل حمل و نقل عمومی، مترو و راه آهن، جاده‌ها صرف می‌کردم. یعنی پول حاصله از این طرح را در عمران کشور برای ایجاد شغل برای مردم به‌کار می‌بردم. این تصمیم که البته در هماهنگی با مقامات سطح بالای مملکت بوده است، آثار اقتصادی برای شکست رکود و خروج ایران از رکود اقتصادی نخواهد داشت.
دادن یارانه به 18 میلیون خانوار ایرانی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
موضوع یارانه 18 میلیون خانوار در واقع طرحی است که به لحاظ اجتماعی ممکن است که اگر دولت سریع آن را پرداخت کند می‌تواند تا حدودی از نگرانی‌های مردم را کم کند. نگرانی‌هایی که در حال حاضر در جامعه است و ممکن است حتا مردم عصبانی هم باشند این طرح می‌تواند از آن بکاهد. اما واقعا راه کار درستی برای هدایت اقتصادی ایران نیست. مگر قبلا که تجربه یارانه‌ها را داشته‌ایم کدام مسله اقتصادی ایران را حل کرد. یارانه‌های نقدی منجر به کدام رونق اقتصادی شد. موجب کدام فرصت اقتصادی جدید شد. کدام مشکل زیر ساختی کشور را حل کرد منجر به کدام سرمایه‌گذاری شد؟ منجر به کدام ایجاد فرصت شغلی شد؟ هیچ کدام! فقط تغییر در یک الگوی مصرف بود. یعنی آن زمان یک عده دیگر مصرف می‌کردند اکنون جمع دیگر! واقعا نمی‌دانم در حال حاضر در کشور و نظام چرا تصمیم‌گیری معیوب است؟
نوع برخورد سیاسیون و برخی از نمایندگان مجلس با این موضوع را چگونه می‌بینید؟
وقتی کار سخت می‌شود همه پشت هم را خالی می‌کنند و چیز جدید نیست! حالت فرصت طلبی در ایران وجود داشته است. الان کمتر شخصیتی را پیدا می‌کنید که ملی فکر کند و ملی حرف بزند. به محض اینکه کار سخت می‌شود شانه از زیر مسولیت خالی می‌کنند. این موضوع جدیدی نیست.
به نظر شما آیا ممکن است دولت از تصمیم خود عقب نشینی کند؟
من بعید می‌دانم که دولت به سمت عقب نشینی از این طرح حرکت کند. من چینن فضایی را احساس نمی‌کنم. اگر چنین شود هم هزینه آن را داده‌ایم هم چوب آن را می‌خوریم.