چاپ

راه ترقی- روز جمعه روند تمام بورس‌های جهان نزولی شد. روز شنبه با آغاز به کار بازار ایران، شاخص بورس ریزش جدی داشت، قیمت تمام ارزها، طلا و سکه نیز افزایش یافت. امروز(سه‌شنبه) در بازار تهران هر دلار 13500 تومان است و سکه تمام بهار طرح قدیم نیز 5 میلیون و 50 هزار تومان است. هر گرم طلای 18 عیار نیز با قیمتی حدود 505 هزار تومان به فروش می‌رسد که متاثر از بازار طلای جهان است.

اما چرا قیمت طلا تا این حد افزایش یافت؟ بر اساس گزارش نشریه «اکونومیست» قیمت طلا به بالاترین سطح در 7 سال اخیر رسیده است. اکونومیست در گزارشی که متن کامل آن در ادامه می‌آید، عوامل اصلی تغییر قیمت طلا را بررسی کرده و نشان داده است که حوادث سیاسی، چطور این بازار را متاثر می‌کند.

نمودار زیر از پایگاه اینترنتی همین نشریه به فارسی برگردانده شده که نشان می‌دهد از سال 1970 تا کنون با هر حادثه سیاسی، قیمت طلا تا چه حد افزایش یافته است:

روایت اکونومیست از عوامل افزایش قیمت طلا

«هیچ‌کس واقعیت قیمت‌ طلا را درک نمی‌کند و من هم نمی‌خواهم تظاهر به درک آن کنم.» «بن برنانک»، رئیس وقت فدرال رزرو در سال 2013 بعد از چند ماه آشفته در بازار، این جمله را به کمیته بانکی سنای آمریکا گفت.

در آن زمان قیمت این فلز به اوج خود از سال 2011 بعد از بحران منطقه یورو و پایین آمدن رتبه اعتباری آمریکا رسیده بود.

با این حال هنوز هم درک اینکه چرا قیمت طلا در روز دوشنبه، 6 ژانویه با 1588 دلار در هر اونس به بالاترین سطح یک سال اخیر رسید، سخت نیست.

در روز 3 ژانویه موشک‌های آمریکا سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران را ترور کردد. سرمایه‌گذاران به طور ذاتی در شرایطی که تنش‌های ژئوپلتیکی اوج می‌گیرد، به دنبال پناهگاه امن در بازار طلا می‌گیرند. صعود 2.85 درصدی قیمت طلا تنها در دو روز نیز نشان از برافروختن خاورمیانه دارد. ترور سردار قاسم سلیمانی همچنین قیمت‌های نفت را هم افزایش داد تا جایی که در روز وشنبه، قیمت هر بشکه نفت خام برنت 5 درصد رشد کرد و به 70 دلار در هر بشکه برای اولین بار از ماه می رساند.

در واقع، قیمت طل از نوامبر 2018 تا کنون بیش از 25 درصد افزایش یافته است. ترور سردار سلیمانی، حداقل تا کنون یک عامل فزاینده بوده است. به نظر می‌رسد که عوامل ریشه‌ای روند صعودی بازار طلا در نرخ‌های بهره نهفته باشد. رایج‌ترین مقیاس در این مورد، مربوط به بازده اوراق قرضه 10 ساله خزانه‌داری آمریکاست. نرخ بهره این اوراق از 1.1 درصد در نوامبر سال 2018، بعد از کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، به حدود صفر در ماه آگوست رسید. این پایین‌ترین نرخ از سال 2013 بود؛ یعنی آخرین باری که طلا بسیار عزیز شده بود.

تحلیل‌گران در PIMCO، یک شرکت بزرگ مدیریت دارایی، طلا را به مثابه یک دارایی بدون دردسر یا ریسک تورمی می‌پندارند(در شرایط تورمی، سرمایه‌گذاران از طلا به عنوان حصاری در مقابل افزایش قیمت استفاده می‌کنند). همین نگرش، باعث می‌شود که طلا شبیه به سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه باشد، با این تفاوت که هیچ نرخ بهره‌ای ندارد. اگر نرخ واقعی این اوراق افزایش یابد، جذابیت نسبی طلا کاهش می‌یابد. اگر آن‌ها سقوط کنند، طلا جذاب‌تر می‌شود. بنابراین افت کامل یک درصد نرخ هره در سال‌های گذشته، باعث بالا رفتن قیمت طلا شده است.

طلا برای هیچ‌کسی نیست. «وارن بافت»، مشهورترین سرمایه‌گذار آمریکا یک بار گفت: «طلا از آفریقا یا جایی دیگر از زمین حفر می‌شود. سپس ما آن را ذوب می‌کنیم، سوراخ دیگری در آن حفر می‌کنیم، دوباره آن را دفن می‌کنیم و به مردم برای حفاظت از آن پول می‌دهیم. این هیچ کاربردی ندارد.»

«جان پیرپونت مورگان»، بنیان‌گذار مشهورترین بانک سرمایه‌گذاری در آمریکا اما نظر دیگری دارد. او می‌گوید: «طلا، پول است. هرچیز دیگری اعتبار است.» و هنگامی که بازپرداخت برای تامین اعتبار صفر باشد، جای تعجبی ندارد که سرمایه‌گذاران بخواهند پول‌هایشان را به طلا تبدیل کنند.