چاپ

راه ترقی - دیپلماسی ایرانی / متن پیش رو در دیپلماسی ایرانی منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
بن رودز (Ben Rhodes)، مشاور اسبق امنیت ملی باراک اوباما-آتلانتیک/ توافق هسته ای یا برجام، ایران را به تخریب هسته رآکتور برای ساخت پلوتونیوم و جمع آوری دو سوم از سانتریفیوژهایش مجبور کرد. ایران همچنین 98 درصد از ذخیره اورانیوم غنی شده اش (که برای ساخت 10 بمب کافی بود) را به خارج از کشور منتقل کرد و به جامع ترین رژیم بازرسی های بین المللی تن داد. بازبینی این دستاوردها حائز اهمیت است، چرا که گوشزد می کند که با ترور ژنرال قاسم سلیمانی همه آنها از بین رفتند.
برجام درست کار می کرد. حتی نهادهای اطلاعاتی دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری کنونی ایالات متحده امریکا هم معترف این موضوع بودند. با این حال ترامپ فقط می خواست آنچه را که اوباما درست کرده بود، نابود کند. او حتی از جزئیات برجام هم خبر نداشت.
ترامپ مدعی بود که با خروج از برجام می تواند در موقعیت قوی تری نسبت به ایران برای متوقف کردن تحرکاتش در خاورمیانه قرار بگیرد. اما بیایید تحرکات ایرانی ها را در چند ماه اخیر مرور کنیم. ترور ژنرال قاسم سلیمانی مرگ برجام بود و حالا فرقی بین تندورها و میانه روهای ایرانی وجود ندارد و همه، خروج ایالات متحده از منطقه را فریاد می زنند.
برای ماه ها و سال های آینده باید منتظر حملات جدیدی علیه منافع ایالات متحده و آمریکایی ها از طرف ایران و نزدیکانش باشیم. برخلاف وحدت بین المللی که با رسیدن به توافق برجام حاصل شده بود، خروج ترامپ نزدیک ترین متحدان ما را بیگانه کرد. حتی دیگر مذاکرات مثل مذاکره با کره شمالی نیز در سایه حس بدبینی و عدم اعتماد به ایالات متحده قرار دارد.
با برجام می توانسیتیم برنامه هسته ای ایران را حداقل ده تا پانزده سال عقب بیندازیم، ولی حالا تا ده پانزده سال آینده نمی توان انتظار شکل گیری توافق جدیدی را داشته باشیم. برجام برنامه موشک های بالستیک ایران یا حمایتش از تروریسم را متوقف نمی کرد، اما می توانست این تضمین را ایجاد کند که حکومت ایران که دارای موشک های بالستیک پیشرفته است و از گروه هایی حمایت می کند که باب میل غرب نیستند و منافع آن را تامین نمی کنند، از دستیابی به سلاح هسته ای منع شده است.
با اعمال تحریم ها مردم واقعی در دنیای واقعی به شکل وحشتناکی آسیب می بینند، اما میراث برجام این بود که مطلوبیت رویکردهای متفاوت را در نظر داشت.
دست آخر اینکه بحران فعلی را تصور کنید اگر ایران سلاح هسته ای می داشت. ترامپ باید از اوباما متشکر باشد چرا که برنامه هسته ای ایران از سال 2015 به بعد متوقف شده بود و نظام بازرسی ها به شکل موثری اجرا می شد. در مقابل، با سیاست های ترامپ باید منتظر برنامه های هسته ای نامحدود جدید ایران باشیم.
باراک اوباما به توافقی رسید که جانشینانش را از جنگ با ایران خلاص می کرد. اما حالا به رغم همه آن تلاش ها، یک موقعیت جنگی بین ایران و ایالات متحده حاکم است. ترامپ برای اینکه به قول نابودی دستاورد اوباما جامعه عمل بپوشاند، مایل است زیر قول دیگرش بزند که می گفت آمریکا را از جنگ های خاورمیانه بیرون می کشد. بنابراین او به طرز غم انگیزی ثابت کرد که اوباما درست می گفت: شما باید بین توافق با ایران یا یک برنامه هسته ای نامحدود ایرانی و شکلی از جنگ، یکی را انتخاب کنید.