چاپ

راه ترقی- وجود مقداری چربی در کبد طبیعی است. اما اگر میزان چربی در کبد به بیش از 5 تا 10 درصد از وزن کبد برسد، ممکن است شما به بیماری کبد چرب الکلی و یا غیر الکلی دچار شده باشید. در برخی موارد این بیماری می تواند منجر به عوارض بسیار جدی تری شود.
یک عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه کبد چرب شایع‌ترین علت بیماری مزمن کبدی است، اظهار داشت:به طور کلی میزان شیوع کبدچرب در دنیا حدود 25 درصد و در کشور ما نیز حدود 20 تا 30 درصد است.
دکتر بهزاد حاتمی با بیان اینکه مطالعات کوهورت کبد در دانشگاه در حال اجراست، اظهار کرد:این برنامه تحت عنوان طرح "کبد سالم" در استان تهران اجرا می‌شود و جمعیتی حدود 5 هزار نفر را مورد غربالگری و ارزیابی قرار می‌دهد.
وی با بیان اینکه اولین گام مطالعات "طرح کبد سالم" از شهر بومهن شروع شده، خاطرنشان کرد:در این طرح پرسش‌نامه‌هایی با سرفصل‌های عوامل خطر و شیوه زندگی، در اختیار افراد قرار می‌گیرد.همچنین سونوگرافی کبد و خونگیری از بیماران برای آزمایش‌های شمارش خون، کبد، کلیه، قند خون ناشتا، چربی و هپاتیت B و C به صورت کاملا رایگان برای داوطلبان این طرح انجام می‌شود.
این فوق تخصص بیماری‌های کبد و گوارش بالغین ادامه داد: در گام بعدی تمامی آزمایشات بررسی و در صورت وجود مشکل و یا مورد مشکوکی افراد به مراکز سطح بالاتر تخصصی و فوق تخصصی کبد و گوارش دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ارجاع داده می‌شوند.
وی با تاکید بر این که "طرح کبد سالم" طرحی اپیدمیولوژیک است، از بازه زمانی یکساله اجرای این مطالعات به صورت پایلوت خبر داد و گفت: این ارزیابی ممکن است تا بازه زمانی دو تا سه ساله به طول انجامد.

کبد چرب چیست؟
وجود مقداری چربی در کبد طبیعی است. اما اگر میزان چربی در کبد به بیش از 5 تا 10 درصد از وزن کبد برسد، ممکن است شما به بیماری کبد چرب الکلی و یا غیر الکلی دچار شده باشید. در برخی موارد این بیماری می تواند منجر به عوارض بسیار جدی تری شود.

علائم بیماری کبد چرب
بیماری کبد چرب اغلب ساکت و آرام است و هیچ نشانه ای را از خود بروز نمی کند (به ویژه در مراحل ابتدایی بیماری). اگر بیماری پیشرفت کند (که معمولا سال ها و یا حتی دهه ها طول می کشد) مشکلات مبهمی از جمله موارد زیر بروز می کنند:
    خستگی
    از دست دادن وزن و یا اشتها
    ضعف
    تهوع
    سردرگمی، اختلال در قضاوت، و یا مشکلات در تمرکز
همچنین ممکن است مشکلات زیر نیز بروز کند:
    درد در مرکز و یا قسمت بالایی سمت راست شکم
    بزرگ شدن کبد
    تغییر رنگ و تیره شدن یک تکه از پوست که معمولا در گردن و یا در زیر بغل بروز می کند.
ممکن است این بیماری در بیماران مبتلا به کبد چرب الکلی، بعد از مصرف الکل بدتر شود. در افراد مبتلا به NAFLD روند بیماری ممکن است بدتر شود و یا در بعضی مواقع کند شود و یا حتی متوقف شود. اگر سیروز توسعه یافته باشد، کبد توانایی های خود را از دست می دهد. این حالت ممکن است منجر به بروز علائم زیر شود:
    تجمع مایع (Fluid retention)
    تحلیل عضلانی
    خونریزی داخلی
    یرقان (زردی پوست و چشم ها)
    نارسایی کبد

بیماری کبد چرب الکلی (ALD) چیست؟
بیش از 15 میلیون نفر در آمریکا به سوء مصرف و یا مصرف بیش از حد الکل دچار هستند که بیش از 90 در صد آن ها به کبد چرب دچار می شوند.
کبد چرب ممکن است بعد از نوشیدن مقداری متوسط و یا زیاد از حدِ الکل بروز کند. حتی ممکن است در یک دوره ی بسیار کوتاه پس از مصرف الکل بیش از حد نیز بیماری کبد چرب (بیماری کبد چرب حاد) رخ بدهد.
ژنتیک و وراثت نیز نقش مهمی در کبد چرب دارند و این نقش را به دو روش بازی می کنند:
    ژنتیک و وراثت می تواند در میزان تمایل شما به مصرف الکل و الکلیسم نقش داشته باشد.
    ژنتیک و وراثت می تواند در سطوح آنزیم های کبدی و میزان تجزیه الکل نقش داشه باشد.
سایر عواملی که می توانند شما را در معرض ابتلا به بیماری کبد چرب الکلی قرار دهد عبارتند از:
    هپاتیت C (که می تواند به التهاب کبد منجر شود.)
    آهن اضافه در بدن
    چاقی
    رژیم غذایی

بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)
در حال حاضر بیماری کبد چرب غیر الکلی شایعترین علت بیماری های مزمن کبدی در ایالات متحده به حساب می آید. برخی از مردم با مقدار اضافی چربی در کبد به بیماری کبد چرب مبتلا می شوند. اگر چه این حالت طبیعی نیست اما اگر به آسیب و التهاب منجر نشود، بیماری خطرناکی محسوب نمی شود.
سایر مبتلایان به بیماری ای با نام NASH مبتلا می شوند که اگر چه بسیار شبیه بیماری کبد چرب الکلیست اما این افراد الکل کمی مصرف می کنند و یا اصلا الکل مصرف نمی کنند. NASH می تواند به تخریب دائمی کبد منجر شود. ممکن است کبد بزرگ شده و در طول زمان، ممکن است سلول های کبدی با بافت های اسکار جایگزین شوند. به این حالت سیروز (cirrhosis) گفته می شود. کبد نمی تواند درست کار کند و ممکن است شما با نارسایی کبدی، سرطان کبد و یا حتی مرگ ناشی از اختلال کبد مواجه شوید. NASH یکی از عواملی است که می تواند منجر به سیروز شود.
هر دو نوع NAFLD در حال شیوعِ بیشتر هستند. ممکن است بیش از 20 در صد از بزرگسالان به بیماری کبد چرب و یا NAFLD مبتلا شوند. بیش از 6 میلیون کودک نیز که بیشتر آسیایی و اسپانیایی هستند به این بیماری مبتلا هستند. شواهد اخیر نشان داده است که NAFLD در کودکانی که اضافه وزن دارند و یا چاق هستند می تواند باعث بروز بیماری های قلبی نیز شود.

علل بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)
علت بیماری کبد چرب غیر الکلی مشخص نیست. عوامل خاصی می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد اما در برخی موارد هیچ کدام از این موارد قابل مشاهده نیست. با این حال NAFLD تمایل دارد به صورت ارثی در خانواده ها بروز کند. همچنین مشاهده شده است که این بیماری در افراد میان سال و یا افراد چاق و یا افرادی که اضافه وزن دارند شایعتر است. این افراد دارای کلسترول بالا و یا تریگلیسرید و یا دیابت و یا مرحله پیش از دیابت (مقاومت به انسولین) هستند.

Hígado graso. Exceso de toxinas en tu cuerpo y engorde repentino

سایر علل بالقوه بیماری کبد چرب عبارتند از:
    دارو ها
    هپاتیت ویروسی
    بیماری های خود ایمنی و یا ارثی کبدی
    کاهش وزن سریع
    سوء تغذیه
مطالعات اخیر نشان داده است که رشد بیش از حد باکتری در روده کوچک و سایر تغییرات در روده ممکن است با بیماری کبد چرب غیر الکلی همراه شود. برخی از محققان حدس می زنند که ممکن است این قضیه در پیشرفت NAFLD به NASH نقش داشته باشد.

کبد چرب حاد بارداری چیست؟
این نوع از کبد چرب بسیار نادر است. چربی می تواند در دوران بارداری در کبد مادر تولید شود و مادر و جنین را در معرض خطری جدی قرار دهد. ممکن است در هر دو منجر به نارسایی کبد، نارسایی کلیه، عفونت شدید و یا خونریزی شود. هیچ کس به درستی علت این امر را نمی داند اما ممکن است هورمون ها در این قضیه نقش داشته باشند.
بعد از تایید بیماری، کودک در سریعترین زمان ممکن باید به دنیا آورده شود. در این حالت مادر ممکن است برای چند روز به مراقبت های ویژه نیاز داشته باشد. اغلب عملکرد کبد در عرض چند هفته به حالت عادی خود باز می گردد.

کبد چرب شایع‌ترین علت بیماری مزمن کبدی
اما حاتمی ، عضو هیئت علمی دانشگاه با تاکید بر این که برای ارائه آمار دقیق‌تر از ویژگی‌های کبد چرب باید مشخصات اپیدمیولوژی کبد چرب و سبک زندگی مردم در سطوح مختلف ارزیابی شود، خاطرنشان می کند که در این طرح قسمت‌های حاشیه نشین، مرکز و شمال شهر تهران با هدف ارزیابی افراد با سطح درآمد و دانش تغذیه‌ای مختلف مورد بررسی تقریبی از نظر شیوع کبد چرب قرار خواهند گرفت.
وی با بیان این که کبد چرب شایع‌ترین علت بیماری مزمن کبدی است، خاطرنشان کرد:به طور کلی میزان شیوع کبدچرب در دنیا حدود 25 درصد و در کشور ما نیز حدود 20 تا 30 درصد است.
این فوق تخصص بیماری‌های کبد و گوارش بالغین گفت:در کنار تمرکز ما بر شناسایی و درمان بیماری کبد چرب، دو بیماری دیگر شامل هپاتیت B و C نیز مورد آزمایش و بررسی قرار خواهد گرفت و چنانچه جواب این آزمایشات مثبت باشد و فردی به این بیماری‌ها مبتلا باشد، درمان‌های لازم نیز انجام خواهد شد.
وی افزود:در این مطالعه اگر افراد شرکت کننده دچار افزایش آنزیم‌های کبدی باشند، به مراکز تخصصی سطح بالاتر ارجاع داده می‌شوند.
این فوق تخصص بیماری‌های کبد و گوارش بالغین شایع‌ترین عامل خطر ابتلا به بیماری کبد چرب را پیروی از سبک زندگی نادرست در مردم دانست و گفت: زندگی ماشینی و کم تحرکی زمینه‌های ابتلا به بیماری کبد چرب را فراهم می‌کنند و ارتقای بهداشت عمومی یکی از مهم‌ترین عواملی است که از ابتلا به بیماری کبد چرب پیشگیری می‌کند.
حاتمی در خاتمه با اشاره به این که مطالعه "طرح کبد سالم" با این عنوان و حجم برای اولین بار در دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و سطح کشور انجام شده، توصیه می کند: اصلاح سبک و شیوه زندگی، ورزش منظم و رعایت رژیم غذایی از مهم‌ترین عوامل موثر در پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب هستند.