چاپ

راه ترقی - شرق / متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
وضعیت اصلاح‌طلبان و اصولگرایان اگر در بهره‌مندی از تأیید صلاحیت‌ها یکسان نباشد اما در مناقشه بر فهرست‌های انتخاباتی وضعیتی مشابه دارند؛ به‌نحوی که با نگاه به عرصه انتخاباتی این‌روزهای کشور هنوز فهرستی بی‌حرف و حدیث بیرون نیامده است.
چند روز پیش محمدرضا راه‌چمنی، دبیر کل حزب وحدت و همکاری ملی، اعلام کرد احزاب اصلاح‌طلب یک فهرست ائتلافی برای تهران ارائه می‌کنند که این سخن با واکنش‌هایی متفاوت همراه شد؛ برخی مانند نیروهای حزب اعتماد ملی یا مجید انصاری آن را تکذیب و برخی هم از این ائتلاف استقبال کردند بعد از این برخی نیروهای شورای سیاست‌گذاری گفتند ارائه فهرست حزبی گرچه با مصوبه اخیر این شورا تعارض ندارد و بلکه مورد تأکید شوراست که احزاب به صورت مستقل می‌توانند فهرست دهند اما ارائه فهرست حزبی باید به صفت حزبی و نه نام اصلاح‌طلبان باشد تا این شائبه را ایجاد نکند که شورای سیاست‌گذاری فهرست داده است.
محمدرضا عارف روز گذشته درباره رد صلاحیت‌ها و نداشتن امکان ارائه فهرست از سوی اصلاح‌طلبان با بیان اینکه «درباره برخی رد صلاحیت‌ها که در انتخابات مجلس به‌خصوص در میان نامزدهای اصلاح‌طلبان دلخوری‌های به وجود آورده است، گفت «رد صلاحیت‌ها دیگر از ناراحتی گذشته ‌است. ما انتظار داشتیم به مر قانون عمل شود اما احساس می‌شود در برخی موارد سلیقه‌ای عمل شده و سلیقه‌مان شده است. متأسفانه جریان اصلی اصلاحات در بسیاری از حوزه‌ها عملا نمی‌تواند فهرست کیفی خودش را ارائه کند ولی در عین حال، سیاست کلی ما مشارکت و حضوری جدی پای صندوق‌های رأی است». رئیس شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان ادامه داد: «در استان‌ها تلاش داریم فهرست ارائه کنیم اما در تهران چون ما مشکل جدی در معرفی افراد و فهرست واحد داشتیم، شورای عالی اصلاح‌طلبان اختیار را به احزاب داد».
آذر منصوری، عضو شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان، هم درباره ارائه‌ندادن فهرست انتخاباتی از سوی شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان اظهار کرد: «معیار شاخص‌بودن در شورای عالی سیاست‌گذاری جبهه اصلاح‌طلبان مشخص است و به قول آقای بادامچیان، می‌توان 130 نفر را هم فهرست کرد، هرچند قطعا ما با چنین عددی مواجه نیستیم. به همین سبب، با توجه به راهبردی که پیش گرفتیم، عملا امکان ارائه فهرست از ما گرفته شد. بنابراین تنها راهبردی که می‌توانیم پیش بگیریم، این بود که یا با کاندیداهای شاخص‌مان در انتخابات حاضر شویم -که برای حاکمیت هزینه‌ای نداشت- یا اصلا فهرستی ارائه نکنیم... تکرار تجربه راهبرد انتخابات 94 به دلیل مخالفت سایر احزاب اصلاح‌طلب از دستور خارج شد؛ چراکه فقط یک‌چیز می‌تواند سرمایه اجتماعی این جریان را بازگرداند، آن‌هم اتکا به نامزدهای صد درصد اصلاح‌طلب است. ضمن اینکه معتقدیم این آخرین انتخاباتی نیست که در آن شرکت می‌کنیم، بنابراین اصلاح‌طلبان برای سیاست‌ورزی مؤثرتر در پساانتخابات باید به دنبال بازسازی سرمایه اجتماعی خود و اثرگذاری باشند. ازاین‌رو، تکرار راهبرد سال 94 به معنای به‌محاق‌رفتن گفتمان اصلاح‌طلبی است. این راهبرد به معنای تلاش اصلاح‌طلبان برای حفظ مشروعیت نظام با توجه به تهدیدهای خارجی و داخلی -مخصوصا بی‌اعتمادی- است. به هر ترتیب، ما ممکن‌ترین راهبرد اصلاح‌طلبانه در قبال انتخابات پیش‌ِرو را پیش گرفتیم؛ گزارش خودمان را به مردم ارائه کردیم و حتی بعد از ارائه اولین نتایج تأیید صلاحیت‌ها، تلاش‌هایی برای تغییر رویکرد نهادهای نظارتی و برگزاری انتخابات آزادتر را در دستور کار قرار دادند. به همین دلیل، مسئولیت آنچه در مجلس آینده رخ خواهد داد، متوجه اصلاح‌طلبان نیست».
این سخنان در حالی است که شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان به ریاست مصطفی کواکبیان به نظر می‌رسد که مخالف راهبرد شورای عالی سیاست‌گذاری باشد و گویا مسیری موازی را در پیش گرفته است؛ چنانچه کواکبیان به «فارس» گفت: «در حال رایزنی برای بستن فهرست انتخاباتی هستیم و در فهرست ما نمایندگان فعلی مجلس و دبیران کل احزاب، شخصیت‌های اجرائی اصلاح‌طلب، زنان، جوانان و شخصیت‌های تشکیلاتی مطرح اصلاح‌طلب حضور دارند». او ضمن تأیید ائتلاف احزاب اصلاح‌طلب با حضور 12 حزب سیاسی این جریان اظهار کرد: «البته حزب کارگزاران گفته که می‌خواهد فهرست مستقل دهد و ما بنا داریم با این حزب وارد مذاکره و گفت‌وگو شویم». کواکبیان درباره موضع حزب کارگزاران درست می‌گوید چنانچه حسین مرعشی خبر از فهرست مستقل انتخاباتی کارگزاران داد و گفت: «در تهران قرار شد بدون ائتلاف با هیچ حزب دیگری یک فهرست 20نفره را ارائه دهیم... حزب کارگزاران صرفا کسانی را معرفی خواهد کرد که بتواند صلاحیت اخلاقی، مالی و سیاسی آنها را صد درصد تأیید کند». این سخن در حالی است که چند روز پیش و بعد از سخنان راه‌چمنی غلامحسین کرباسچی احتمال ائتلاف با دیگر احزاب را رد نکرده و گفته بود: «هنوز اطلاعی دقیقی از جزئیات این طرح نداریم، جزئیات این طرح را در جلسات حزب بررسی می‌کنیم و اگر طرح قابل قبولی باشد، در آن شرکت خواهیم کرد».
اسماعیل گرامی‎مقدم، سخنگوی حزب اعتماد ملی، هم در واکنش به اظهارات کواکبیان مبنی بر ارائه فهرست انتخاباتی با هماهنگی احزاب اصلاح‌طلب، گفت: «آقای کواکبیان حق دارند نظر شخصی خود را بیان کنند، هرچند حزب متبوع وی (حزب مردم‌سالاری) از همان ابتدا هم عضو شورای‌عالی سیاست‌گذاری جبهه اصلاح‌طلبان نبود... در راهبرد و تصمیم شورای‌عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان آمده است که احزاب عضو می‌توانند تنها با نام، عنوان و برند خود اقدام به تبلیغات و تهیه لیست کنند نه اینکه از عنوان و برچسب اصلاح‌طلبان استفاده کنند. مثلا حزب مردم‌سالاری، اعتماد ملی و دیگر احزاب می‌توانند با هویت مستقل حزبی خود در انتخابات ورود کنند».
با این وضعیت، به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان در ارائه فهرست انتخاباتی دچار چندگانگی هستند و هنوز که چند روزی به انتخابات باقی نمانده است، نتوانسته‌اند به یک اجماع نه بر سر فهرست نهایی که بر سر سیاست‌ فهرست‌گرایی در این دوره انتخابات برسند.
وضعیت در جبهه اصولگرایی هم بهتر از اصلاح‌طلبان نیست. فهرست اصولگرایان تهران با حذف جبهه پایداری و نواصولگرایان قالیبافی منتشر شد. بعد از بگومگوی رسانه‌ای جبهه پایداری و شورای ائتلاف اصولگرایان تهران بر سر پیداکردن مقصر شکست ائتلاف، بالاخره شورای ائتلاف لیست 30 نفره تهران را با حذف سهمیه عمده جبهه پایداری و حتی نواصولگرایان قالیبافی منتشر کرد تا جایی که به‌جز خود قالیباف فقط یکی از نزدیکانش در فهرست دیده می‌شود. محمدباقر قالیباف در توییتی نوشت: «من به شما وعده داده بودم که دغدغه مجلس آینده همان دغدغه مردم یعنی اقتصاد است. لیستی که به نام بنده اعلام شده است مورد تایید نیست». قالیباف گفته بود که 90 نواصولگرا را در سراسر کشور شناسایی و به شورای ائتلاف معرفی کرده است، اما به نظر می‌رسد شورا وقعی به نواصولگرایان قالیبافی ننهاده است. ریاست شورای ائتلاف اصولگرایان تهران همانند چهار سال پیش با حدادعادل است و خروجی فهرست هم حاکی از این است که چهره‌های نزدیک به حدادعادل و جریان‌های همسو با او دست بالا را در فهرست دارند. فهرست چهار سال پیش هم به پای حدادعادل نوشته شد. حدود 30 درصد از فهرست 30 نفره چهره‌های شناخته‌شده‌اند و عمده باقی‌مانده چهره‌های کمتر شناخته‌شده یا ناشناخته‌اند تا جایی که حتی اطلاعات خاصی درباره برخی از آنها در فضای مجازی وجود ندارد.
محمدباقر قالیباف شهردار سابق، عبدالحسین روح‌الامینی‌نجف‌آبادی پدر محسن روح‌الامینی از جان‌باختگان کهریزک، از چهره‌های نزدیک به دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و سهمیه محسن رضایی در لیست، الیاس نادران نماینده دوره هفتم، هشتم و نهم مجلس، مصطفی میرسلیم، عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه؛ نامزد ریاست‌جمهوری سال 59، رقیب بنی‌صدر و نامزد ریاست‌جمهوری سال 96 و رقیب روحانی، رئیسی و قالیباف، سیدرضا تقوی، عضو جامعه روحانیت مبارز و رئیس سابق شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه، سیدمحمود نبویان، از شاگردان مصباح‌یزدی و مدرس مؤسسه امام خمینی و همچنین نماینده دوره نهم مجلس همچنین از مخالفان مذاکرت هسته‌ای در دولت روحانی و مروجان و طرفداران علوم انسانی اسلامی در دانشگاه‌هاست. فاطمه رهبر و زهره الهیان هم دیگر اعضای فهرست و از نمایندگان زن اصولگرای سابق مجلس‌اند. الهیان برخلاف قانون، تبلیغات زودهنگام انتخاباتی خود را شروع کرده و در گفت‌وگو با رسانه‌ها از وعده‌های انتخاباتی خود در مجلس رونمایی کرده بود. او گفته بود که شعار جمعیت کمتر برای جهان‌سومی‌هاست و نمودار رشد جمعیت ایران اشکم را درآورده است! فاطمه رهبر هم نماینده دوره هفتم، هشتم و نهم مجلس و عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه است. او از حامیان محمود احمدی‌نژاد بود که سال 88 و سه روز پیش از انتخابات 22 خرداد 88 پیش‌بینی کرده بود: «منتظر رأی 24 میلیونی احمدی‌نژاد باشید. توجه به شور و هیجایی که در شهرهای مختلف درخصوص انتخابات ایجاد شده بیش از 35 میلیون نفر از مردم در انتخابات شرکت خواهند کرد که حدود 70 درصد آرا متعلق به آقای احمدی‌نژاد خواهد بود».
از دیگر چهره‌های کمتر شناخته‌شده لیست می‌توان به کیومرث هاشمی، معاون سابق سازمان تربیت‌بدنی، قائم‌مقام سابق وزیر آموزش‌وپرورش در دولت دهم و رئیس سابق کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد که در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری 96 در ستاد آقای رئیسی فعالیت زیادی داشت و بعد از خروجش از دولت، شایعه رفتنش به آستان قدس زیاد شنیده می‌شد. چهره دیگر، عزت‌الله اکبری هم نماینده مجلس پنجم و هشتم است که بعد از تأیید صلاحیت گفته بود مایل است در لیست اصولگرایان قرار گیرد. جلیل بشارتی، مسئول مرکز توسعه روستایی و مناطق محروم از دولت هاشمی تا احمدی‌نژاد که مشاور رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در مجلس نهم بود. همچنین سیدمحمد آقامیری، یکی از مشاوران سایت خبری، تحلیلی بولتن‌نیوز، رئیس ستاد انتخاباتی سعید جلیلی و رئیس سابق سازمان نظام دامپزشکی هم یکی دیگر از اعضای فهرست است. سوده نجفی، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه کرمانشاه و سمنان و نامزد انتخابات شورای شهر پنجم، عاطفه خادمی، فاطمه قاسم‌پور و سمیه رفیعی هم از دیگر چهره‌های تازه‌وارد اصولگرا به فهرست تهران‌اند. مجتبی ثابتی با سابقه مسئولیت سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه‌های تهران، سیدنظام‌الدین موسوی، مدیرعامل سابق خبرگزاری فارس که به آستان قدس رفت و مسئول بخش روابط‌عمومی و امور بین‌الملل استان قدس شد. سیدمحسن دهنوی، دانشجوی پزشکی دیپورت‌شده از آمریکا و عضو سابق ستاد سعید جلیلی، جواد نیکی‌ملکی که از او به‌عنوان تحلیلگر مسائل سیاسی و منطقه‌ای یاد می‌شود. احمد نادری، استاد دانشگاه تهران و نویسنده کتاب گفتمان شیعی عراق، علی جعفری، مالک شریعتی، سخنگوی سابق جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی از احزاب اصولگرا، امیرابراهیم رسولی، فعال توییتری و مجری شبکه 3 همچنین مسئول دفتر حدادعادل، مجتبی ابراهیمی با سابقه دبیرکلی اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان سراسر کشور و مدیرکل نخبگان سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها. مجتبی رضاخواه، محسن پیرهادی، سخنگوی شورای ائتلاف اصولگرایان، عضو سابق شورای شهر، دبیرکل حزب جمعیت پیشرفت و عدالت، معروف به حزب قالیباف و علی شمسی‌پور، عضو شورای مرکزی جمعیت رهپویان انقلاب، یکی از احزاب اصولگرا، از دیگر چهره‌های فهرست تهران‌اند. کاندیدای اختصاصی شهرستان اسلامشهر ائتلاف اصولگرایان تهران، سعید کرمی و کاندیدای اختصاصی شهرستان ری هم سیدعلی یزدی‌خواه است.