چاپ

راه ترقی - اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
کاخ سفید جلوی تصویب قطعنامه پیشنهادی فلسطین در شورای امنیت سازمان ملل را گرفته و تهدید کرده است که در صورت تلاش بر محکوم کردن طرح صلح ترامپ، کمک به فلسطینی‌ها را قطع می‌کند.
وبسایت خبری تحلیلی «فارن پالیسی» نوشت: واشنگتن با تلاش فلسطینیان برای صدور یک قطعنامه از سوی شورای امنیت سازمان ملل در مقابله با طرح صلح ترامپ مخالفت کرده و معامله قرن را که دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا ارایه داده است قانونی اعلام کرده است، هر چند که این طرح مورد انتقادات بی‌شماری قرار گرفته است. به نظر می‌رسد تهدید‌های او برای قطع کمک به فلسطینیان بخشی از کارزار فشار دیپلماتیک او بوده است.
شکست طرح پیشنهادی فلسطین در سازمان ملل اندکی پیش از آن اتفاق افتاد که محمود عباس، رییس‌جمهور فلسطین روز سه‌شنبه در شورای امنیت حاضر شد تا طرح ترامپ را محکوم کند. او هشدار داد که طرح معامله قرن ترامپ صلح در منطقه را تضعیف می‌کند و کشور فلسطین آینده را به مجموعه‌ای از بخش‌های تحت محاصره تبدیل می‌کند که بیش از آنکه مکانی قابل زندگی باشد شبیه به یک قالب پنیر حفره‌دار است. این اظهارات درگیری‌های پشت صحنه در سازمان ملل و واشنگتن را برملا کرده و باعث شد که ده‌ها دیپلمات و سایر مقاماتی که با این موضوع آشنایی دارند با رسانه‌ها مصاحبه کنند.
درگیری‌های کلامی در سازمان ملل یک روز بعد از آن اتفاق افتاد که دولت ترامپ از طرح پیشنهادی بودجه سالانه خود رونمایی کرد. در این طرح کمک‌های امریکا به کرانه باختری و غزه صفر در نظر گرفته شده و جلوی کمک‌های امنیتی به فلسطین گرفته شده است. امریکا در برنامه صلح خاورمیانه از این روش به عنوان اهرمی برای جلب حمایت فلسطینیان و مخالفان معامله قرن در کنگره استفاده کرده است. این بودجه شامل 200 میلیون دلار کمک به «صندوق پیشرفت دیپلماتیک» است که می‌تواند در خصوص کمک‌های امنیتی فلسطین - که گروهی از قانونگذاران هر دو حزب و همچنین اسراییل چندین دهه از آن حمایت کرده‌اند - استفاده شود. اما احتمالا فلسطینیان در مرحله اول باید طرح صلح را بپذیرند. کاخ سفید بالاخره از طرح صلح خود پرده برداشت، طرحی که با تاخیر زیادی عرضه شد و تدوین آن تقریبا سه سال به طول انجامید و در شرایط بسیار خطرناک سیاسی برای ترامپ، رهبران اسراییل و فلسطین مطرح شد. این اتفاق پنج هفته پیش از انتخابات سراسری اسراییل رخ داد و دقیقا در همان روزی اعلام شد که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل رسما به اتهام کلاهبرداری، رشوه‌خواری و خیانت در امانت متهم شد. ترامپ که درگیر چالش انتخاباتی‌اش است به نحوی خود را از باتلاق استیضاح بیرون کشید، اما او نیز در کنار نتانیاهو که این طرح را تصویب کرده است، از لحاظ سیاسی آسیب دید. محمود عباس برای محکوم کردن این طرح خواستار حمایت کشورهای عربی شد، اما محبوبیت این رهبر پا به سن گذاشته چه در داخل و چه در خارج از کشور رو به کاهش است و سوالات بی‌پاسخ زیادی در این خصوص به وجود آمده که کدام یک از رهبران سیاسی، البته اگر کسی باشد، می‌تواند روند صلح در خاورمیانه را تقویت یا تضعیف کند. محمود عباس گفت برنامه ترامپ باعث می‌شود ما «هیچ کنترل زمینی، هوایی و دریایی در فلسطین آینده نداشته باشیم. این طرح باعث ایجاد صلح یا ثبات در منطقه نخواهد شد، بنابراین ما چنین طرحی را نخواهیم پذیرفت.»
محمود عباس هشدار داد که طرح ترامپ جرقه خشونت در منطقه است و افزود: « هر لحظه ممکن است شرایط کنونی دچار انفجار شود.» اگرچه او اصرار داشت که مردم فلسطین به خشونت یا تروریسم متوسل نمی‌شوند.
رییس‌جمهور فلسطین با بیان اینکه امریکا «نمی‌تواند تنها واسطه‌گر باشد» خواستار برگزاری یک کنفرانس صلح بین‌المللی شد تا جایگزینی برای این کشور انتخاب شود. امریکا اکنون ضمانت‌کننده اصلی مذاکرات صلح میان فلسطین و اسراییل است. فرانسه - که پیشنهاد برگزاری چنین کنفرانسی را سال گذشته داده بود- برای آغاز گفت‌وگو‌ها درباره این نشست، ابراز تمایل کرده است. عباس همچنین اظهار کرد که این طرح ترامپ نشان‌دهنده عدم وفای او به تعهداتی است که در سال 2017 به او (محمود عباس) داده بود؛ زمانی که او تمایلات فلسطین را مستقیما با ترامپ در میان گذاشت. او افزود که این مذاکرات پس از بسته شدن دفتر سازمان آزادیبخش فلسطین در واشنگتن، اعلام بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسراییل و قطع صدها میلیون دلار کمک به فلسطینی‌ها، انجام شد.
عباس اظهار داشت: «نمی‌دانم چه کسی این توصیه غیرقابل قبول را به او داده است. می‌دانم که ترامپ این‌طوری نیست. ترامپی که من با او ملاقات داشتم این شکلی نیست و این برای ما بسیار تعجب‌‌آور بوده است.»
دنی دانون، سفیر اسراییل در سازمان ملل، با اصرار بر اینکه تنها مسیر صلح از طریق مذاکرات مستقیم بین فلسطینیان و اسراییلی‌ها بوده است، نیاز به برگزاری یک کنفرانس بین المللی را رد کرد. او تاکید کرد که پیشنهاد امریکا نقطه آغاز منطقی و مناسبی برای این گفت‌وگوهاست. دانون، محمود عباس را به استفاده از سکوی شورای امنیت سازمان ملل به منظور عدم شرکت در مذاکرات مستقیم با اسراییل متهم کرد.
او گفت: « آقای عباس در خصوص مذاکرات جدی نیست. او کاری را انجام داد که همیشه انجام می‌دهد. او به اینجا آمد که حواس ما را پرت کند تا متوجه عدم تمایلش به مذاکرات نشویم.»
نخست‌وزیر سابق رژیم صهیونیستی ایهود اولمرت در یک کنفرانس خبری مشترک با عباس در مقر سازمان ملل در اظهاراتی تعجب‌برانگیز ابومازن را تحسین کرد و با اشاره به مذاکرات سال 2008 خود با عباس، او را مردی صلح طلب خواند که با تروریسم مخالف است و تنها کسی است که تل‌آویو می‌تواند با او کنار بیاید.
اما حضور اولمرت در کنار عباس باعث خشم مقامات اسراییلی شده است. دانون در بیانیه‌ای که پس از کنفرانس خبری این دو منتشر شد، گفت: درست در روزی که ابومازن (عباس) نتوانست در شورای امنیت سازمان ملل امریکا و اسراییل را محکوم کند، آقای اولمرت از او تعریف و تمجید می‌کند! این شرم‌آور است.
تصمیم فلسطین مبنی بر پس گرفتن قطعنامه پس از یک هفته تلاش‌های دیپلماتیک سفرای فلسطین، تونس و اندونزی اتخاذ شد. دیپلمات‌های این سه کشور پیش از آمدن محمود عباس، تلاش‌های بسیاری را برای جلب حمایت سایر اعضای شورای امنیت به منظور تصویب قطعنامه‌ای در محکومیت طرح ترامپ برای خاورمیانه و غیرقانونی اعلام کردن آن انجام داده بودند.
تنها عضو عرب شورای امنیت، یعنی تونس، به همراه اندونزی مذاکرات مربوط به پیش‌نویس قطعنامه در تاریخ 4 فوریه را هدایت کرد و طرح ترامپ را سندی خواند که قوانین بین‌الملل را نقض کرده و جلوی دستیابی به یک راه عادلانه، جامع و پایدار برای حل مناقشه اسراییل و فلسطین را می‌گیرد.
اما پیش از آنکه پیش‌نویس قطعنامه بتواند در دستور کار قرار گیرد، رییس‌جمهور جدید تونس قیس سعید ناگهان سفیر خود را فراخواند و او را اخراج کرد. عزل سفیر تونس پس از آن صورت گرفت که جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد دونالد ترامپ در تماسی تلفنی با دولت تونس شدیدا به نقش این کشور در مذاکرات اعتراض کرد و هشدار داد این اقدام تونس می‌تواند بر روابط این کشور با امریکا تاثیر منفی بگذارد.
مقامات امریکا در عین حال تلاش‌های دیپلماتیک گسترده‌ای را نیز برای منصرف کردن سایر اعضای شورای امنیت از رای دادن به قطعنامه فلسطین ترتیب دادند. بیشترین فشارها بر کشورهای کوچکی چون استونی وارد شد. امریکا از استونی خواست راه خود را از سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا - یعنی بلژیک، فرانسه و آلمان - جدا کند، چرا که انتظار می‌رفت این سه کشور به قطعنامه رای مثبت بدهند.فلسطینی‌ها در نهایت تصمیم گرفتند قطعنامه خود را موقتا پس بگیرند. دیپلمات‌های شورای امنیت می‌گویند تصمیم فلسطین نشان می‌دهد در روزهای شنبه و یکشنبه میزان حمایت از طرح آنها کاهش یافته و این خطر وجود داشته که حامیان این طرح مورد غضب و تلافی امریکا قرار گیرند.
با این حال مشخص نیست آیا فلسطینی‌ها مجددا تلاش خود را برای به تصویب رساندن قطعنامه‌ای در محکومیت طرح کاخ سفید آغاز می‌کنند، آن را به مجمع عمومی سازمان ملل می‌برند یا کلا از طرح آن انصراف می‌دهند.
ترجمه هدیه عابدی