بزرگنمايي:

راه ترقی- در ادامه یادداشت 23 خرداد 1400روزنامه ایران به قلم محمد نصر اصفهانی استاد دانشگاه می خوانیم: در این روزها که اقتصاد و معیشت مردم دچار چالش‌های متعدد شده است یک سؤال اساسی و مهم وجود دارد و آن اینکه بحران اقتصادی ایران چگونه قابل حل است؟ با توجه به شرایط کشور و انتخابات پیش رو سه راهکار توصیه می‌شود که اولین آن تقویت پول ملی، دومین آن تعیین تکلیف کسری بودجه دولت و در نهایت سومین راه که می‌تواند بحران اقتصادی ایران را حل کند افزایش تولید و به تبع آن افزایش نرخ اشتغال است. هر دولتی که سرکار می‌آید باید سه موضوع یاد شده را مد نظر قرار دهد تا بتوان کشور را از چالش‌های اقتصادی که گرفتارش شده خارج کرد. لذا ضرورت دارد تمام کاندیداهای ریاست جمهوری برای موضوعات عنوان شده برنامه دقیق و اجرایی داشته باشند ،در غیراین صورت نمی‌توان به امید آینده بهتر و کم ریسک‌تر دل بست.

حال این سؤال پیش می‌آید که پول ملی با چه فرایند و راهکاری تقویت می‌شود؟ یکی از راه‌ها این است که در ابتدا برای حل کسری بودجه تدبیری اتخاذ شود و سپس برای تأمین منابع کسری بودجه به‌دنبال راهکار باشیم، به گونه‌ای که ضمن کم کردن میزان کسری بودجه، منابع لازم برای رفع کسری بودجه اختصاص پیدا کند.

در موضوع کسری بودجه عوامل درونی و برونی اثرگذار است، لذا برای آنکه بتوان کسری بودجه کشور را جبران کرد می‌توان به سمت حل عوامل برون زا که بر اقتصاد کشور تأثیر می‌گذارد، حرکت کرد. بدین جهت باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که امکان تحرک بیشتر در مبادلات با سایر کشورها فراهم شود؛ با احیای روابط امکان صادرات و واردات راحت‌تر ایجاد خواهد شد و این امر باعث می‌شود حجم تجارت ایران افزایش پیدا کند؛ با رشد تجارت خارجی و توجه مضاعف بر صادرات، می‌توان تراز تجاری را مثبت نگه داشت. اگر بتوان تراز تجاری مثبت را حفظ کرد در کوتاه مدت درآمد ارزی کشور افزایش پیدا خواهد کرد و می‌توان ضمن تأمین کسری بودجه، ارزش پول ملی را تقویت کرد.

در حوزه تولید موضوعات مختلفی وجود دارد که توجه به آن می‌تواند بسرعت بخش قابل توجهی از بحران‌های اقتصادی کشور را حل کند. در بخش تولید ظرفیت‌های معطل مانده خیلی زیاد است. عوامل متعددی هم سبب شده که ظرفیت‌های موجود بالفعل نشوند که از جمله آن تحریم و شیوع ویروس کرونا است، اگر در مدت خیلی کوتاه نسبت به واکسینه کردن نیروی کار فعال در بخش تولید اقدام شود، چرخ صنعت و خدمات خواهد چرخید و تولید با قوت بیشتری حرکت خواهد کرد.برای آنکه  بتوان از چالش‌های اقتصادی عبور کرد توصیه می‌کنم که دولت سیزدهم به سمت تکمیل واحدهای صنعتی ناقص برود؛ واحدهای صنعتی که اگر فعال شوند می‌توانند نیروی کار جذب کنند. تنها راه برای ایجاد اشتغال و فاصله گرفتن از نرخ بالای بیکاری توجه به تولید و فعال‌سازی کارخانه‌های غیرفعال است.

برای آنکه واحدهای صنعتی به سمت پویایی بروند و انگیزه برای تولید چند برابر شود بهتر است که دولت آینده در کنار حل مشکلات صنعتگران به‌دنبال گشایش اقتصادی هم باشد تا مبادلات تجاری و صنعتی در فضای مناسب و کم ریسکی صورت گیرد. اگر تولید پایدار شکل بگیرد خیلی از مشکلات حل خواهد شد و این امر هم به‌صورت مستقیم بر تقویت ارزش پول ملی که دغدغه اصلی اقتصاددانان است، اثرگذار می‌شود. تمام اعضای دولت باید بر این امر یقین داشته باشند که توجه به تولید و حل چالش‌های این حوزه اثرهای مطلوبی بر اقتصاد دارد. در نتیجه‌گیری باید عنوان کرد که اگر مباحث و اولویت‌های مطرح شده مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد در مدت یک سال می‌توان تأثیر مثبت تصمیم گیری‌ها را در فضای عمومی اقتصاد دید.