بزرگنمايي:

راه ترقی- دکتر تهمینه کیانی، عضو هیات‌علمی گروه بیوتکنولوژی صنعتی پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی جهاد دانشگاهی در رابطه با تدوین دانش فنی «تولید نشاسته حفاری به روش حلالی» که با تلاش محققان این پژوهشکده با ثبت اختراعی با عنوان «فرآیند جایگزین مکمل برای تولید نشاسته حفاری LV مطابق استاندارد API" به پایان رسید، گفت: نشاسته حفاری یکی از انواع نشاسته اصلاح شده است که با انجام پاره‌ای از فرایندهای فیزیکی و شیمیایی بر نشاسته خام به‌دست می‌آید. انجام تغییرات و اصلاحات مذکور موجب تغییر ساختار مولکولی نشاسته خام شده، به‌طوری که محصول نهایی قابلیت استفاده در فرمولاسیون گل حفاری را به‌دست می‌آورد.

وی با متذکر شدن این‌که مجموعه تغییرات و اصلاحات مورد نظر، طی روندی با عنوان روش حلالی مورد پیاده‌سازی قرار گرفته است، افزود: روش به‌کاررفته در این اختراع که منجر به تولید نشاسته حفاری شده است، بر مبنای انجام اصلاحات و تغییرات ساختاری ماده اولیه در مجاورت حلال شکل گرفته که ضمن دارا بودن مزایای متعدد، قابلیت لازم برای تولید انواع نشاسته‌های اصلاح شده با خواص مختلف را داراست.

عضو هیات‌علمی گروه بیوتکنولوژی صنعتی پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی جهاددانشگاهی در مورد کاربرد این محصول برای صنایع نفت و گاز، اظهار کرد: یکی از ترکیبات کلیدی مورد نیاز در عملیات حفاری، گل حفاری است. گل حفاری از اجزای مختلفی تشکیل شده است که نشاسته حفاری یکی از مهم‌ترین آن‌هاست که پس از اختلاط با سایر اجزاء، برای شرایط مختلف حفاری مورداستفاده قرار می‌گیرد.

دکتر کیانی با بیان این‌که نشاسته حفاری به دلیل قابلیت جذب و حفظ آب، موجب کاهش افت صافاب در سیال حفاری می‌شود، ادامه داد: با توجه به استقرار چاه‌های نفت و گاز در مناطق مختلف که از نظر زمین‌شناسی دارای ویژگی‌های متفاوتی هستند، لازم است که گل حفاری و نشاسته مورد استفاده طوری ساخته شود که پاسخگوی نیاز عملیات حفاری در متطقه مورد نظر باشد؛ بنابراین نشاسته حفاری برای استفاده در مناطق عملیاتی مختلف با خواص و استانداردهای متفاوتی تهیه می‌شود.

عضو هیات‌علمی گروه بیوتکنولوژی صنعتی پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی جهاددانشگاهی تصریح کرد: این طرح پژوهشی با همکاری عباس جعفری جید (عضو هیات‌علمی و مدیر گروه پژوهشی بیوتکنولوژی صنعتی) و عباس علی نژاد انجام گرفته است. برای انجام این طرح پژوهشی تا دستیابی به دانش فنی و ثبت اختراع از تحقیقات اولیه و کتابخانه‌ای تا مرحله عملیاتی که خود شامل مقیاس آزمایشگاهی و پایلوت بوده است، مدت زمان 20 ماه صرف شده است.

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی، دکتر کیانی تأکید کرد: تجاری‌سازی این پروژه از ابتدا و موازی با انجام پروژه، با شناخت مشتری و منظور کردن استانداردها و معیارهای موجود جهت ارزیابی محصول مورد توجه قرارگرفته است. پس از تولید نمونه در مقیاس آزمایشگاهی و آنالیز آن توسط آزمایشگاه مرجع (آزمایشگاه مهندسی نفت پژوهشگاه صنعت نفت)، افزایش مقیاس برای نمونه انجام شد. این ارزیابی بر اساس استانداردهای مورد استفاده در بازار صورت گرفته است. در گام بعد، پس از اعلام نیاز از طرف مشتری، تولید در مقیاس نیمه صنعتی انجام می‌شود.