بزرگنمايي:

راه ترقی- نهالی که حدود سه دهه پیش در زمین فرهنگی این مرز و بوم کاشته شد، اینک به درختی تنومند با شاخ و برگ های حیات بخش و سرزنده تبدیل شده که 26 هزار کانون و بیش از دو میلیون عضو دارد. یادگیری تعالیم دینی و قرآنی تا آموزش زبان های خارجی و برنامه های تفریحی، ورزشی، علمی، سرگرمی، هنری، مهارتی، خلاقیت و نوآوری جزء خدمات فرهنگی این مجموعه محسوب می شوند. 

این جملات بخشی از کلام آخر کتاب تجربه نگاری فهماست که در ادامه آن با اشاره به شیوع ویروس کرونا از اواخر سال 98 سخنی از سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را به میان کشیده که «در دوران کرونا بسیاری از مجموعه ها به جای توسعه کار به دنبال حیات خود بودند ولی کانون های فرهنگی هنری مساجد با آینده نگری توانستند با یک شبکه سازی و ساختارسازی درست نه تنها حیات خود در دوران کرونا را تضمین کنند، بلکه به توسعه برخی از بخشی نیز بپردازند.»

در این کتاب تاریخچه ای از شکل گیری ستاد کانون های فرهنگی هنری مساجد و توجه ویژه به موضوعاتی همچون خانواده محوری، مسجدپایه ای و توجه به بانوان مطرح شده و در ادامه می خوانیم: ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور برای توسعه بیشتر فعالیت کانون ها اولین مرحله رویداد پایتخت فهما را در سال 98 دنبال کرد. فهما قصد دارد با معرفی فعالیت های کانون های مساجد ظرفیت شبکه عظیم مساجد را ارتقاء دهد. در واقع این طرح پله ای برای ارتقا و فرصتی ارزشمند برای استفاده از ایده هاست که به ایجاد شبکه ملی و افزایش رقابت سالم بین کانون ها کمک قابل توجهی می کند.

فلسفه وجودی کانون ها ناظر به نشر معارف، قرآن و عترت است. همان طور که جوانان و نوجوانان مهارت های قابل توجهی در حوزه های رایانه، نقاشی، تئاتر و سرود دارند، باید با کتاب آسمانی و زندگی و آموزه های پیامبر اکرم(ص) و ائمه (ع) نیز آشنایی داشته باشند. به همین منظور یکی از برنامه های مهمی که در طرح ملی فهما گنجانده شده، توسعه فعالیت های قرآنی است. از دیگر فعالیت های فهما توجه به مناسبت های خاص مذهبی و انقلابی است که از آن ها با عنوان یوم الله یاد می شود.

توجه به فضای مجازی و رسانه، تاکید بر خلاقیت و نوآوری، توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی و توجه به ادب و هنر از موضوعات مهمی است که در طرح فهما پیش بینی و کانون های مساجد به عنوان نقاط قوت فهما معرفی شده است. چون مردمی بودن، فراگیری در کشور و توجه به بعد دینی از مهمترین ویژگی های کانون های مساجد است و طرح فهما را می توان زمین بازی جدید در عرصه فرهنگی دانست به گونه ای که سه شنبه های تکریم، طرح ملی تابستانه فهما و زبانکده مساجد از جمله برنامه های جدید ستاد هماهنگی کانون هاست.

در فصل پنجم این کتاب پیشی گرفتن روستاها در طرح فهما مطرح شده و این که چگونه از 26 هزار کانون، 13 هزار و 258 کانون در  روستاها، 12 هزار و 345 کانون در شهرها و 166 کانون در عشایر مستقر هستند. از این تعداد 23 هزار و 574 کانون متعلق به مساجد شیعیان و یک هزار و 978 کانون متعلق به اهل تسنن است. 

در فصل ششم فلسفه شکل گیری شبکه رابطان فهما اینگونه بیان شده است: برای این که کانون های فرهنگی هنری مساجد از وضعیت هم مطلع باشند و بتوانند فعالیت هایشان را رصد کنند، شبکه ای با عنوان رابطان فهما شکل گرفته است. در چنین بستری می توان هم کانون های غیرفعال را ارتقاء داد و هم آموزش های لازم را به آن ها ارائه کرد. 

سامانه زیست بوم مجازی بچه های مسجد اقدام دیگر ستاد هماهنگی کانون هاست که با هدف کشف، پرورش و به کارگیری خلاقیت های فرهنگی هنری بچه های مسجد با امکان رصد، پایش و ارزیابی اطلاعات راه اندازی شده است. اشتراک گذاری تجارب فعالان مساجد، ایجاد منبعی عظیم برای تولید دانش های بومی، ارتقای توان شناسایی نیازها و حل مسائل و مشکلات فرهنگی اجتماعی، کمک به سیاست گذاران و مدیران فرهنگی کشور برای تصمیم گیری صحیح و دقیق از دیگر اهداف این زیست بوم است.