بزرگنمايي:

راه ترقی- آسیب‌های اجتماعی مجموعه‌ای از معضلات و مشکلات است که درمان یکی از آنها وابسته به درمان زیرمجموعه‌های بروز آن معضل است برای مثال فقر و بیکاری آسیب‌های اجتماعی بی شماری را مانند طلاق، مشکلات معیشتی و از همه مهم‌تر حاشیه نشینی را در بر دارد بنابراین آسیب‌های اجتماعی به شکل زنجیروار به یکدیگر متصل هستند.

حل معضلات و مشکلات آسیب‌های اجتماعی در این سال‌ها مغفول مانده و تقریباً در دولت یازدهم و دوازدهم به اوج بروز خود رسیدند و با بالاترین و بیشترین آمار در جامعه خودنمایی کردند در گزارش «وعده هایی که رنگ تحقق به خود نگرفتند / حل معضل حاشیه نشینی وابسته به علل بروز آن است» از وعده‌های دولت تدبیر و امید برای رفع مشکلات اقتصادی، اشتغال و معضل حاشیه نشینی گفتیم؛ مشکلاتی که نه تنها کلیدی برای بازگشایی و حل شأن کارساز نشد بلکه قفلی بزرگ‌تر به آنها زده شد.

دولت سیزدهم در حالی سکان اداره کشور را برعهده گرفته است که در هریک از حوزه‌های آسیب‌های اجتماعی با افزایش آمار روبه رو هستیم برای مثال آمار طلاق‌های ثبت شده در سال گذشته با رشد 35 تا 37 درصدی همراه بوده است همچنین گره معضل اعتیاد هم نه تنها باز نشده بلکه کور تر شده است. این در حالی است که در بحث مهم حاشیه نشینی در تابستان 97 حدود 19 میلیون حاشیه نشین وجود داشته است و 1100 شهر و 60 هزار روستا در وضعیت نابسامانی اقتصادی قرار دارند که خود دلیل موجهی برای مهاجرت به شهرهای بزرگ‌تر و پس از آن حاشیه نشینی است.

افزایش آسیب‌های اجتماعی در دولت تدبیر و امید
محمدرضا محبوب فر، جامعه شناس و پژوهشگر آسیب‌های اجتماعی در خصوص عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم در جهت حل معضلات و مشکلات ناشی از آسیب‌های اجتماعی در گفت و گویی گفت: «متاسفانه در خصوص حل معضلات آسیب‌های اجتماعی باید گفت دولت تدبیر و امید نه تنها آسیب‌های اجتماعی بلکه مسائل اجتماعی را رها کردند و در حال حاضر این معضلات اجتماعی در کشور بدون متولی رها شده‌اند.»

این جامعه شناس افزود: «متاسفانه دولت یازدهم و دوازدهم نشان داد به جای اینکه به وظایف خودش در حوزه آسیب‌های اجتماعی عمل کند بار اصلی دست و پنجه نرم کردن با این معضلات را بر روی دوش انجمن‌های مردم نهاد گذاشت.»

فقر، محرومیت، گرانی و غیره در این هشت سال افزایش یافته است برای مثال در حال حاضرما شاهد افزایش سرقت‌های خرد در جامعه هستیم و اگر وضعیت به همین شکل ادامه یابد در هفته‌ها و ماه‌های آینده افزایش 30 درصدی را در این حوزه خواهیم داشت

وی با اشاره به اینکه 27 درصد از مردم ایران روستانشین هستند بیان کرد: «در حال حاضر 27 درصد از مردم ایران روستانشین هستند این عدد به معنی گسترش معضلات اجتماعی از قبیل شهر نشینی و پس از آن حاشیه نشینی اجباری است و رئیس جمهور و دولت محترم به جای فراهم کردن امکانات، عدالت اجتماعی و تشویق مردم برای ماندن در روستاها عمل کند هیچ اقدام مثبتی انجام نداده و ما شاهد گسترش مهاجرت‌ها در این هشت سال بوده‌ایم.»

محبوب فر با اشاره به اینکه فقر، محرومیت، گرانی، تورم و بیکاری در این هشت سال افزایش یافته است عنوان کرد: تمام مؤلفه‌های یاد شده در این هشت سال افزایش یافته است برای مثال در حال حاضر ما شاهد افزایش سرقت‌های خرد در جامعه هستیم و اگر وضعیت به همین شکل ادامه یابد در هفته‌ها و ماه‌های آینده افزایش 30 درصدی را در این حوزه خواهیم داشت.
وی تصریح کرد: متأسفانه این روزها خشونت به عنوان یکی از بزرگترین آسیب‌های اجتماعی کشور در حال بروز است و ما شاهد بروز خشونت‌های خانوادگی و بعضاً خودکشی و قتل یکی از اعضای خانواده هستیم همچنین کارتن خوابی و فحشاء نیز به نقطه اوج خود رسیده‌اند که همگی نشان دهنده افزایش شاخص فلاکت اجتماعی و اقتصادی که دستاورد دولت تدبیر و امید است.

روند رو به رشد شاخص فلاکت اقتصادی؛ ایران در رتبه هشتم قرار دارد

این پژوهشگر حوزه آسیب‌های اجتماعی با اشاره به اینکه ایران در جدول شاخص‌های فلاکت اقتصادی رتبه هشتم را دارد اظهار کرد: متأسفانه ایران در جدول شاخص‌های فلاکت اقتصادی در بحث تورم و بیکاری در رتبه هشتم و در کنار کشورهایی مانند سومالی، کامبوج و یا مالی قرار دارد.

اما در خصوص عملکرد دولت تدبیر و امید در حوزه حاشیه نشینی محبوب فر چنین گفت: در حوزه حاشیه نشینی عملکرد دولت در این هشت سال خیلی ضعیف بوده است به طوری که در حال حاضر به عنوان مثال در تهران و یا بسیاری از کلان شهرها هر فرد و خانواده‌ای که قادر به تأمین نیازهای اولیه و اساسی خودش نباشد تن به حاشیه نشینی می‌دهد.

در حوزه حاشیه نشینی عملکرد دولت در این هشت سال خیلی ضعیف بوده است به طوری که در حال حاضر به عنوان مثال در تهران و یا بسیاری از کلان شهرها هر فرد و خانواده‌ای که قادر به تأمین نیازهای اولیه و اساسی خودش نباشد تن به حاشیه نشینی می‌دهد
وی ادامه داد: دغدغه مسکن، معیشت و اشتغال از جمله مسائل مهمی ایست که یک حاشینه نشینی اجباری را به وجود می‌آورد و در این دولت به جای حل این مسائل و دغدغه‌ها ما شاهد افزایش هر روزه این معضلات در میان آحاد مردم بودیم.

این جامعه شناس و پژوهشگر آسیب‌های اجتماعی ابراز داشت: در حال حاضر از ابتدای سال جدید تا امروز بسیاری از کالاها، مواد غذایی والزامات اولیه اساسی زندگی برای مردم تا پنج برابر افزایش پیدا کرده است و دغدغه گرانی، تورم و مسکن افراد را مجبور به حاشیه نشینی کرده است و دولت تدبیر وامید روز به روز به جای افزایش امید ناامیدی را در جامعه افزایش داده است.

وی عنوان کرد: در خصوص همین مسئله کرونا هم بیشتر قربانیان از مناطق کم برخوردار به سبب فقر فرهنگی و اقتصادی بوده است همچنین فقر و تأمین معاش در مناطق حاشیه نشین منجر به افزایش کودکان کار شده است.

دولت سیزدهم حل معضلات اجتماعی را در اولویت قرار دهد
این جامعه شناس و پژوهشگر حوزه آسیب‌های اجتماعی در خصوص عملکرد سکان دار دولت سیزدهم و نحوه عملکرد دولت سیزدهم در حل معضلات آسیب‌های اجتماعی چنین بیان کرد: «متاسفانه در زمان مناظرات ما شاهد این بودیم که هیچیک از کاندیداها برنامه خود را در خصوص حل معضل آسیب‌های اجتماعی و به خصوص معضل حاشیه نشینی بیان نکردند اما به هر حال منتخب مردم با رأی بسیار بالایی انتخاب شده است و باید در صدد آن باشد که دولتی کارآمد را در آینده داشته باشیم تا به جای پاک کردن صورت مسئله به حل این معضلات بپردازند.»

رئیس جمهور منتخب باید به عنوان اولویت کار خود به حل مسائل اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی بپردازد و این امر میسر نمی‌شود مگر اینکه معضلات اقتصادی، دغدغه مسکن، اشتغال و معاش خانواده‌ها حل شود

وی اظهار کرد: آنچه که بسیار حائز اهمیت است این است که سکان دار دولت سیزدهم که امروز معضلات اقتصادی و اجتماعی از معضلات بزرگ کشور هستند و معاش مردم می‌تواند آسیب‌های اجتماعی را در کشور به دنبال داشته باشد.

محبوب فر تاکید کرد: من به عنوان جامعه شناس و پژوهشگر حوزه آسیب‌های اجتماعی معقتدم رئیس جمهور منتخب باید به عنوان اولویت کار خود به حل مسائل اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی بپردازد و این امر میسر نمی‌شود مگر اینکه معضلات اقتصادی، دغدغه مسکن، اشتغال و معاش خانواده‌ها حل شود بنابراین اگر دولت جدید بتواند در جهت رفع این دغدغه‌ها با ایجاد اشتغال، رفع محرومیت و ساخت و ساز مسکن اصولی و ارزان قیمت می‌تواند در جهت کاهش تورم و حل آسیب‌های اجتماعی گام بردارد.

برای مثال رئیس جمهور دولت سیزدهم باید روند باز ساخت روستاها، توسعه روستایی، و رفع محرومیت حرکت کند چراکه توزیع عادلانه امکانات قطعاً می‌تواند منجر به مهاجرت معکوس و حتی توسعه گردشگری روستای، کشاورزی، صنایع دستی و مسائلی از این قبیل باشد و اگر مشکل روستاها حل شود مشکل حاشیه نشینی هم تا حدود 70 درصد رفع خواهد شد.