چاپ

راه ترقی - همشهری /متن پیش رو در همشهری منتشر شده و انتشار آن به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
دیروز آخرین دور از مناظرات کاندیداهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شد. مناظره‌ای که همچون 2دور قبلی‌اش که 18 و 15خرداد‌ماه برگزار شد برنده‌ای نداشت؛ اگرچه که براساس نتایج نظرسنجی‌ها با رأی 3برابری ابراهیم رئیسی در قبال 6کاندیدای دیگر و عدم‌ریزش آرایش تا‌کنون او برنده از پیش عیان این عرصه است اما این مناظرات نه‌تنها تغییر محسوسی در آرای او به‌عنوان مدعی اول این رقابت‌ها ایجاد نکرده است بلکه سبب اقبال ویژه مردم نسبت به کاندیدای دومی هم نشده است.
همسان و هم‌تراز بودن 7کاندیدای انتخابات پیش‌رو عاملی است که سبب شده این رقابت‌ها با دیگر ادوار گذشته متفاوت باشد. سعید جلیلی، محسن رضایی، ابراهیم رئیسی، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، محسن مهرعلیزاده و عبدالناصر همتی 7کاندیدای انتخابات پیش‌روی ریاست‌جمهور هستند، که در مناظراتی بدون شور و شوق ویژه فصل انتخابات ریاست‌جمهوری در جزایری دور و نزدیک به هم هر کدام از انگیزه ورودشان به این عرصه گفته‌اند و می‌گویند. این در حالی است که ادوار گذشته مناظرات کاندیداهای ریاست‌جمهوری به‌ویژه در دور آخر، موج انتخاباتی ایجاد می‌کرد و برنده آن شانس پیروزی در انتخابات را به نام خود می‌زد. به هر روی کاندیداها که در مناظره اول بر سر برنامه اقتصادی و در مناظره دوم بر سر مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به گفت‌و‌گو نشسته بودند، دیروز در سومین دور مناظرات بر سر دغدغه‌های مردم روبه‌روی هم قرار گرفتند.
اگرچه صداوسیما به درخواست کاندیداها در مناظره دوم فرمت مناظره را از حالت پاسخگویی به سؤالات متفاوت به بحث بر سر یک سؤال مشخص و ارائه فرصت به نامزدها برای طرح برنامه‌هایشان تغییر داده بود و همین روند سبب شکل‌گیری دیالوگ‌های چندطرفه بین کاندیداها شد اما برقراری دیالوگ میان آنها نیز منجر به داغ شدن فضای رقابتی نشد چراکه بیش از آنکه دیالوگ‌ها مستند و بر اساس ارائه راهکار برای حل دغدغه‌ها باشد به جدل‌های کلامی و حاشیه سیاسی تقلیل یافت. جدل‌های کلامی و بی‌تأثیر و بی‌نتیجه‌ای که بیشتر از آنکه پاسخگوی سؤالاتی چون «چرا آمده‌ام ؟»، «چه می‌خواهم بکنم ؟» یا «چرا مردم باید پای صندوق‌های رأی بیایند؟» و «برنامه‌ام چیست؟»، بیشتر به حمله و ضد‌حملاتی می‌مانست که کاندیداها برای تضعیف وجهه یکدیگر به زبان می‌آوردند و طعنه و کنایه راهی میدان حریف می‌کردند. روندی که هم سطح بحث را تقلیل داد و هم رودررویی‌های سیاسی را بیش از پیش عیان کرد.
کنایه‌هایی چون «سیدمحرومان می‌خواهد سیدمرحومان شود»، «روز رای‌گیری بزنید زیر میز، نگذارید 28خرداد بشود 28مرداد»، «کشور را نمی‌شود مثل زندان اداره کرد» یا «جرات ندارید با مردم حرف بزنید» و... موضوعاتی بودند که به ظاهر مناظرات را میان کاندیداها داغ کردند اما بعید به‌نظر می‌رسد بر جو مشارکت سیاسی مردم در انتخابات پیش‌رو اثر‌گذار باشند چراکه بر اساس نظرسنجی ایسپا «تحقق عدالت»، «بهبود روابط با کشورهای خارجی» و «حل مشکلات اقتصادی و چاره‌اندیشی برای گرانی‌ها و تورم» اولویت‌های اساسی مردمی است که مشتاق شرکت در انتخابات پیش‌رو هستند و ناگفته پیداست که این موضوعات ترغیب‌کننده مردم به حضور بیشتر پای صندوق‌های رأی خواهد شد نه جدل‌های کلامی که چندصباحی است مردم نسبت به آن بی‌اعتنا شده‌اند. هم‌راستا با نگاه مردم به مسائل مهم کشور، گرانی‌ها و نرخ بالای تورم، عدالت، رکود، شفافیت و مقابله با فساد، ساماندهی یارانه‌های پیدا و پنهان، بیکاری و اشتغال‌زایی و تامین مسکن به‌ عنوان بخشی از دغدغه‌های مردم از سوی طراحان برنامه مناظره روی میز کاندیداها گذاشته شده بود که باید بر سر آن راهکار و برنامه ارائه و اساسا تأکید می‌کردند.
اگرچه شاید بهتر بود صداوسیما این فرصت را به کاندیداها ارائه می‌کرد که خود سراغ دغدغه مردم بروند و موضوعات را از نگاه کارشناسانه و اولویت‌های جامعه برای مردم تشریح کنند اما در همین بحث محدود و مشخص هم آنچه گفته نشد این بود که به ‌عنوان مدعی کرسی هشتمین رئیس‌جمهور برای رفع دغدغه‌های مردم چه راه و نقشه‌ای دارند؟ به نظر می‌رسد محصول سکوت 7کاندیدا در این حوزه، استمرار بلاتکلیفی آرای سرگردان باشد؛ آرای قریب به 16درصدی که هنوز 5روز مانده به انتخابات نمی‌دانند باید به چه‌ کسی رأی دهند.
انتخابات سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری 28خردادماه برگزار می‌شود و تبلیغات ریاست‌جمهوری از 7صبح روز پنجشنبه ممنوع خواهد شد؛ حال باید منتظر ماند و دید در این فرصت 5روزه چه تغییری در فضای انتخابات ایجاد می‌شود و نظرسنجی‌ها میزان مشارکت و نگاه مردم به این ماراتن سیاسی را چگونه ارزیابی خواهند کرد؟