چاپ

راه ترقی - مجله ایلیاد /اگرچه افسانه‌ها نمی‌توانند کاملاً صحیح باشند و مویی که به سپیدی گراییده خالی از فولیکول شده و دیگر تغییر رنگ را تجربه نمی‌کند، ولی مطالعه‌ی جدیدی که در دانشگاه کلمبیا انجام شده شواهدی را به دست داده است که نشان می‌دهد استرس‌های روانی می‌توانند باعث سپیدی برگشت‌پذیر مو شوند.
هر چند اینکه استرس باعث سپیدی مو شود را نمی‌توان آنچنان غیرمنتظره دانست، ولی اینکه این نوع سپید شدن برگشت‌پذیر باشد چیزی است که در مطالعات گذشته برعکس آن ثابت شده بود. نتایج این مطالعه‌ی جدید در مجله‌ی eLife منتشر شده است.
به گفته‌ی دانشمندان، درک مکانیسم برگشتن رنگ مو از سپید به موی رنگی نشانه‌ی جدیدی است که می‌تواند تلاش‌ها برای معکوس کردن روند پیری را تهییج کند. داده‌های متعدد نشان داده‌اند که روند پیری انسان به صورت خطی نیست و فرآیند زیستی آن ثابت نیست، ولی اکنون با این کشف جدید می‌توان گفت که شاید جلوگیری از پیر شدن ممکن‌تر از چیزی است که تا کنون تصور می‌شد.
همانطور که تعداد حلقه‌های موجود در تنه‌ی درخت نشان‌دهنده‌ی گذشته‌ی درخت است، موهای انسان نیز اطلاعاتی در مورد تاریخچه‌ی زیستی انسان را در خود دارند. زمانی که مو به شکل فولیکول هنوز زیر پوست قرار دارد تحت تاثیر هورمون‌های استرس و دیگر مسائلی قرار می‌گیرد که در بدن در جریان هستند.
هر چند اکثر محققین در گذشته متفق‌القول بودند که استرس روند سپید شدن مو را تسریع می‌کند، ولی به علت نبود روش‌های حساس برای بررسی این موضوع، هنوز هم در مورد درستی آن شک و تردید وجود داشت.
اکنون محققین آزمایشگاه پیکارد روش جدیدی برای تصویربرداری دقیق از سطح مقطع مو پیدا کرده‌اند که به کمک آن می‌توان میزان رنگدانه را در موی انسان تعیین کرد. هر کدام از سطح مقطع‌هایی که این محققین به مطالعه‌ی آن‌ها پرداخته‌اند، یک بیستم قطر مو عرض دارند.
محققین در این مطالعه موهای 14 داوطلب را برررسی کردند و وضعیت آن‌ها را به نسبت استرس‌های روزانه‌ی افراد مورد آنالیز قرار دادند. بررسی‌های اولیه نشان داد که در برخی افراد، برخی از موهای سپید شده مجدداً رنگی شده‌اند. در بین داوطلبان این مطالعه، یک نفر به مسافرت تفریحی رفته بود و در طول مدت مسافرت 5 تار موی وی مجدداً رنگی شده بود.
محققین برای اینکه دلیل تاثیر استرس بر رنگ مو را کشف کنند، هزاران پروتئین موجود در مو و سطح این پروتئین‌ها را مورد آنالیز قرار دادند و دریافتند زمانی که تغییر رنگ مو رخ داده است، 300 مورد از پروتئین‌های موجود در آن تغییر کرده‌اند. آن‌ها بر همین اساس مدل ریاضیاتی توسعه دادند و دریافتند که تغییرات در میتوکندری به واسطه‌ی استرس می‌تواند دلیل سپید شدن مو در اثر استرس باشد.
معمولاً این تصور وجود دارد که میتوکندری موتورخانه‌ی سلول است، ولی این موضوع تنها نقش میتوکندری در سلول نیست. میتوکندری در حقیقت مانند آنتنی کوچک درون سلول عمل می‌کند که به سیگنال‌های مختلفی مانند استرس پاسخ می دهد.
محققین می‌گویند که نتایج به‌دست آمده در مطالعه‌ی قبلی که نشان می‌داد سپید شدن مو برگشت‌ناپذیر است با مدل موش آزمایشگاهی انجام شده بود، در صورتی که فولیکول موی موش با موی انسان کاملاً متفاوت است و بنابراین سپید شدن مو در انسان می‌تواند برگشت‌پذیر باشد. البته دانشمندان در عین حال اذعان دارند که ممکن است در برخی انسان‌ها سپید شدن مو برگشت‌ناپذیر باشد و این موضوع بستگی به عوامل متعددی در بدن انسان دارد.