چاپ

راه ترقی - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به بازار غیررسمی خرید و فروش رمزارز در داخل کشور و با تشریح مزیت‌ها و خطر‌های مبادلات رمزارز گفت: در داخل کشور روزانه 700 بیت‌کوین به صورت غیررسمی خرید و فروش می‌شود. غلامرضا مرحبا، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس ضمن قرائت گزارش این کمیسیون درخصوص بررسی وضعیت صنعت استخراج رمزارز‌های جهان‌روا و مبادلات آن در داخل در جلسه دیروز مجلس گفت: باید بررسی شود که سناریوی طرح موضوع رمزارز در پشت پرده چیست. عدم احراز هویت مبادله‌کنندگان این بازار خود یک چالش برای کشور‌ها است. استفاده رمزارز‌ها به عنوان پول البته محل تامل کارشناسان هم هست برخی این پدیده را شبیه‌سازی فلزات گرانبها می‌دانند که عدم محدودیت جغرافیایی آن باعث شکل‌گیری یک اقتصاد فرامرزی شده که در ایران نیز استخراج و مبادلات آن متقاضیانی دارد که به صورت غیررسمی فعالیت می‌کنند. او افزود: میزان استخراج سالانه رمزارز 15 میلیارد دلار و در ایران 1،1 میلیارد دلار برآورد می‌شود. در داخل کشور روزانه 700 بیت‌کوین به صورت غیررسمی خرید و فروش می‌شود مردم توسط بستر‌هایی این فعالیت را انجام می‌دهند که هیچ‌کدام دارای مجوز نیست. در بخشی از این طرح عنوان شده که «ماهیت نامتمرکز بودن رمزارز‌ها و تاکید فعلی بر ناشناس بودن دارندگان و مبادله‌کنندگان و عدم احراز هویت آنان، بزرگ‌ترین چالش فراروی کشور‌ها برای تصمیم‌گیری در این حوزه است.
قاعدتا بانک‌های مرکزی کشور‌ها چندان موافقتی با وجود چنین پدیده‌ای که می‌تواند بستر انواع اقدامات مخرب در اقتصاد زیرزمینی و کاهش قدرت بانک مرکزی در اعمال سیاست‌های اقتصادی خود باشد، ندارند. احتساب رمزارز به عنوان پول یا ارز، محل تامل کارشناسان اقتصادی است؛ چراکه ارزش و قدرت خرید آن تقریبا به صورت لحظه‌ای تغییر می‌کند، هرچند این پدیده به عنوان وسیله مبادله در ابتدا تعریف شده و شکل گرفته است و نمی‌توان از این جنبه آن غفلت کرد و کاملا آن را نفی کرد. ضمنا این پدیده قابلیت تعریف به صورت دارایی نامشهود و در یک نگاه، به عنوان دارایی مالی را دارد. در هرکدام از این نگاه‌ها، آثار اقتصاد کلان این پدیده به صورت متفاوتی قابل تبیین است. برخی نیز این پدیده را نوعی شبیه‌سازی از فلزات گرانبها می‌دانند که اکثرا به واسطه محدودیت در تعداد قابل ایجاد، توانسته‌اند در عمر حدود 10 ساله خود، طرفداران زیادی جمع نمایند. عدم محدودیت جغرافیایی این پدیده، باعث شکل‌گیری اقتصاد و صنعتی فرامرزی شده که در دنیا و از جمله در کشور ایران، هم در بعد ایجاد (استخراج) و هم در بعد مبادلات، متقاضیان زیادی دارد.» در این گزارش عنوان شده همان‌‌قدرکه مدیریت صحیح آن می‌تواند موجب ایجاد فرصت‌هایی برای اقتصاد شود، عدم توجه به آن می‌تواند آسیب‌زا باشد. نتایج بررسی مجلس نشان می‌دهد که «ارزش کل بازار رمزارز دنیا 350 میلیارد و 1،5 تریلیون دلار با گردش روزانه 53150 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود که بیت‌کوین به تنهایی 57درصد این بازار را به خود اختصاص داده است. میزان استخراج سالانه رمزارز‌ها در دنیا 15میلیون میلیارد دلار و در ایران 1،1میلیون میلیارد دلار (در شرایط غیررسمی فعلی) برآورد می‌شود. لازم به ذکر است در حال حاضر از 324 هزار بیت‌کوین استخراجی سالانه دنیا 19500 بیت‌کوین به صورت غیررسمی در ایران استخراج می‌شود.» مجلس نحوه مواجهه با پدیده رمزارز را در حوزه‌های زیر دسته‌بندی کرده که به شرح زیر است:
1- در حوزه استفاده از رمزارز‌ها برای تبادلات خارجی، به نظر می‌رسد به واسطه امکانی که رمزارز‌ها در کاهش اثر تحریم‌ها -‌به واسطه دشوارتر بودن رصد مبادلات آنها- ایجاد می‌کند، نمی‌توان نسبت به استفاده از این ظرفیت بی‌تفاوت و بی‌برنامه بود.
2- در حوزه استخراج و تولید (ماینینگ) رمزارز‌های موجود (و از جمله بیت‌کوین)، مزیت مذکور می‌تواند به صورت تبدیل منابع انرژی فسیلی کشور یا سایر منابع طبیعی همچون جریان آب و باد و انرژی هسته‌ای به برق و سپس استخراج رمزارز با استفاده از برق تولیدی، تعریف شود. به واقع در صورت محدود شدن صادرات انرژی فسیلی و برق کشور، مسیری برای تبدیل آن به رمزارز و استفاده از آن برای واردات ضروری در کشور تعریف می‌شود. البته باید خروج ارز برای خرید دستگاه‌ها و تجهیزات ماینینگ را نیز مدنظر قرار داد. همچنین وجود بازار پررونق جهانی رمزارز و قابلیت تبدیل آن به ارز‌های واقعی می‌تواند ظرفیت بالقوه‌ای برای دسترسی به منابع ارزی باشد.
3- در حوزه طراحی رمزارز‌های ملی یا چندجانبه، شاید یکی از مهم‌ترین و مغفول‌ترین بخش‌ها بحث رمزارز‌ها باشد که هرچند تلاش‌هایی برای آن انجام شده است اما ظاهرا بازخورد‌های منفی زیادی مبنی بر اثربخش نبودن این اقدام وجود دارد.
4- حوزه تبادل رمزارز و به ویژه ایجاد بستر‌های تبادل رمزارز در داخل کشور، مهم‌ترین و پرچالش‌ترین حوزه بحث در زمینه رمزارز‌ها است که نیازمند بررسی دقیق و آینده‌نگری عمیق است. اتفاقا ریسک بزرگی که متوجه اقتصاد کشور است نیز در همین بخش است که البته برخورد صرفا سلبی و منفعل موجود با این حوزه هرگز نمی‌تواند راه‌حل مناسبی برای مواجهه با این ریسک باشد.