راه ترقی- شوربختانه ،تحریم‌های ظالمانه از یک سو و شیوع کووید19 از سوی دیگر سبب
شده که فعالان گردشگری در این یکی دو ساله با مشکلات بسیار زیادی روبرو
شوند، مشکلاتی که همچنان گریبان این صنعت پردرآمد و فعالان آن را رها نکرده
و روز به روز، پیکره نحیف این صنعت را در استان سمنان رنجورتر می‌کند.
فعالان گردشگری در کشور و استان در چنین شرایطی، انتظار حمایت‌های جدی‌تری
از مسوولان داشته و دارند؛ انتظاراتی که به دلایل مختلف در دوران پاندومی
کرونا برآورده نشده و همین‌ها چشم‌انداز پیش روی این صنعت را در استان ،
تیره تر و در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.
برخی از فعالان گردشگری در استان معتقدند که شیوع کرونا علی‌رغم همه مصائبش ، می‌توانست به فرصتی برای کمک به این صنعت تبدیل شود.
کارناوال سلامت نمودی از تبدیل تهدید به فرصت در همجواری ما!
حسین مرادی از فعالین حوزه گردشگری استان سمنان با
اشاره به لزوم بهره گیری از فرصت‌های مختلف برای رونق صنعت پردرآمد
گردشگری، گفت: کشورهایی همچون ترکیه و ارمنستان و...که در حوزه گردشگری
پیشرو هستند در ایام کرونا ، کارناوالی را راه‌اندازی کرده‌اند تحت عنوان
کارناوال سلامت که برای جذب بیش تر گردشگرها به آنها واکسن می‌زنند.
وی افزود: ما نیز برای موفقیت بیشتر در زمینه گردشگری باید بستر را برای
بخش خصوصی آماده کنیم و واکسیناسیون رو از انحصار دربیاوریم تا فرایند
واکسینه کردن راحت‌تر و با سرعت بیشتری انجام شود و این احساس عدم امنیت
خاطر برای مردم دنیا نسبت به وضعیت سلامت در کشور ما برطرف شود.
این فعال گردشگری ادامه داد: بهترین کاری که در شرایط و بازه بحرانی
فعلی برای فعالان حوزه گردشگری می‌شود انجام داد تخصیص تسهیلات خوب برای
این افراد است تا در این شرایط بتوانند سرپا بمانند و زمین نخورند.
مرادی گفت: این تسهیلات باید از نوعی باشد که حداقل یک سال برای فرد
متقاضی امکان تنفس ایجاد کنند تا بتوانند نیروهای خود را تأمین کنند و گردش
حسابی برای آنها بوجود بیاید تا پس از عبور از این بحران بتوانند دوباره
سرپا شوند و مجددا کار خود را از سر بگیرند.
این فعال گردشگری اضافه کرد: یکی از مشکلات فعالان این حوزه در استان که
می‌تواند نقش مهمی در رشد فعالیت‌ها نیز داشته باشد، نبود یک ساز و کار
تشویقی برای فعالان این بخش است.
مرادی گفت: مسئله مهم دیگر که در این حوزه وجود دارد عدم شناخت مردم
بومی از مناطق گردشگری است. در قدم اول این مشکل باید برطرف شود و شهروندان
با اماکن گردگشری خود آشنایی لازم را پیدا کنند .ضمن اینکه باید دید کلی
نسبت به این صنعت تغییر بکند.
وی تصریح کرد: متأسفانه دیدی که در جامعه ما نسبت به این صنعت وجود دارد
نگرشی حرفه‌ای نیست به همین علت ، کمتر کسی روی این یخش مهم صنعتی،
سرمایه‌گذاری لازم را انجام می‌دهد. گذشته از این متاسفانه شناخت مردم نسبت
به آثار تاریخی و فرهنگی شناخت کمی است و لذا باید دیدشان نسبت به صنعت
گردشگری تغییر بکند. اکثرا به این دلیل این صنعت راه نیفتاده چرا که رویکرد
سوددهی به این صنعت ندارند به همین علت سرمایه گذاری‌ها در این بخش خیلی
سخت انجام می‌شود.
این فعال گردشگری به اهمیت فرهنگ‌سازی در این بخش پرداخت و ادامه داد:
ایجاد شناخت کافی و دید مناسب برای مردم باید از سنین کودکی و از مدارس
شروع شود.
او با بیان اینکه نسل قدیم با توجه به کهولت سن باید از طریق تبلیغات
میدانی به این حوزه تشویق شوند، تأکید کرد: در حوزه‌های دانشگاهی ما
امکانات زیادی نهفته است که از این امکان باید به بهترین نحو استفاده کشود.
لزوم بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانشگاهی در حوزه رونق صنعتی گردشگری استان
وی از سمنان به عنوان استانی دانشگاهی نام برد و اظهار کرد: دانشجویانی
که از نقاط مختلف کشور به استان سمنان می‌ایند هنگامی که فارغ التحصیل
میشوند و به شهر خودشان برمی‌گردند آنقدر باید روی این افراد کار شده باشد و
اماکن گردشکری سمنان را شناخته باشند که نمایندگان ما در شهر دیگر باشند و
تبلیغ گردشگری سمنان را بکنند.
مرادی افزود: از جمله اقدامات مثبتی که در این حوزه انجام شده، شروع به
کار رشته ارشد گردشگری در دانشگاه سمنان بود که در حوزه خودش امری مثبت و
مهمی بود.
او در ادامه گفت: ظرفیت‌های سمنان در حوزه گردشگری ظرفیت‌های عظیمی است
مانند کویر سمنان که یک کویر بکر و دست نخورده است , مسجد تاریخ خانه
دامغان برند کشور ماست اینها همگی پتانسیل این را دارند که ثبت جهانی
بشوند. برای مثال شاهرود و دامغان ظرفیت‌های عظیمی در این حوزه دارند از
جمله این اماکن تپه حصار و چشمه علی در دامغان است.
وی با بیان اینکه شاهرود به تنهایی دارای منابع طبیعی بکر گردشگری مثل
جنگل ابر است افزود: باید پتانسیل‌های شهرستان‌های مختلف استان به صورت
جداگانه معرفی و تبلیغ شوند.
این فعال حوزه گردشگری تأکید کرد: طرز برخورد با گردشگر باید اصلاح
بشود. باید رفتار ما با گردشگر به نحوی باشد که وقتی به اینجا می‌اید
اشتیاق دوباره سفر کردن به اینجا را داشته باشند.
ظرفیتی پنهان در جزیره لهجه‌ها
مرادی گفت: میراث فرهنگی باید بیاد در دانشگاه کمپ بزند و آنجا به شکل
ویژه کار بکند. برای دانشجوهای جدیدالورود تورهای گردشگری گذاشته شود.
وی با اشاره به تنوع بالای لهجه‌ها و گویش‌ها در استان کویری
سمنان،ادامه داد: ما در سمنان پدیده شگفت انگیزی به اسم جزیره لهجه‌ها را
داریم. سنت سمنان از قدیم الایام این بوده که هر قسمت با زبان و گویش خاص
خودش صحبت کند.
مرادی گفت: از صنایع دستی و سوغات و صنایع غذایی برای تبلیغ میتوانیم
استفاده بکنیم و تمامی این موارد باید از ابتدا برای مردم فرهنگ سازی شده و
نسل جدید به صورت ریشه‌ای با ساز و کارها و فرهنگ گردشگری آشنا شوند.
وی با اشاره به اهمیت سازمان های مردم‌نهاد خاطرنشان کرد: متاسفانه ما
در سطح استان نهاد مردم‌نهاد و ngo قوی کمتر داریم و لذا باید برای
شکل‌گیری نهادهای مردم‌نهاد موثر برنامه‌ریزی و ارتباط آنها را با میراث
فرهنگی برقرار بکنیم.
کارشناسان حوزه گردشگری معتقدند که این صنعت در استان سمنان نیازمند
حمایت جدی است و اگر در این شرایط حمایت بیشتری از واحدهای فعال در این بخش
صورت نگیرد، چه بسا صنعت گردشگری در استان در سال‌های
آتی با مشکلات بیشتری نیز روبرو شود.
صنعت گردشگری در آستانه یک بحران جدی!
همچنین معاون پیشین میراث فرهنگی استان سمنان معتقد است که اگر در این
شرایط از فعالان گردشگری و واحدهای آسیب‌دیده این بخش حمایت جدی صورت
نگیرد، صنعت گردشگری در ایران و استان سمنان به زودی با یک بحران جدی روبرو
خواهد شد.
رحمان فرمانی معاون پیشین گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان
در گفت‌وگو با ایسنا گفت: متاسفانه صنعت گردشگری در کشور محدودیت‌های خاص
خودش را دارد. اگرچه طبیعتا هر کشوری با توجه به ارزش‌هایی که بر آن حاکم
است قوانین و قواعدی دارد اما برای رونق گردشگری باید به همه حوزه ها توجه
شود.
وی ادامه داد: این مسئله حتی در برخی کشورهایی که ما گمان می‌کنیم دچار
این مشکلات نیستند، وجود دارد. حال ممکن است این قوانین از نوع گمرکی باشد
یا از نوع مالی و یا مالیاتی که سرمایه گذاری را دچار اشکال می‌کند.
جذابیت شنزارها و کویرهای سمنان برای گردشگران اروپایی
این کارشناس صنعت گردشگری با اشاره به ظرفیت‌های گردشگری استان سمنان
گفت: حال ایران با وجود همه ظرفیت‌هایی که دارد و یا استان سمنان به طور
خاص شنزارها و کویرهایی که دارد برای مخاطبان اروپایی بسیار جذاب است زیرا
که آنها با توجه به محدودیت آفتابی که دارند از این جاذبه‌های در محل
زندگی خود محرومند.
فرمانی عنوان کرد: متاسفانه وجود برخی محدودیت‌ها ،اجازه نمی‌دهد که حداکثر بهره را از این ظرفیت‌ها و جاذبه‌های خدادادی ببریم.
گردشگری، بیماری که در حال جراحی‌ست!
وی اضافه کرد: صنعت گردشگری کشور حتی اگر درگیر کرونا هم نمی‌شد باز هم
ما در پذیرش گردشگران و امکانات و خدمات دچار یکسری محدودیت‌ها است که این
محدودیت‌ها شاید در برخی از کشورهای دیگر نبوده و یا کمتر است.
فرمانی با بیان اینکه فعالان گردشگری چه در سطح کشور و چه در سطح استان
سمنان اساسا قبل از کرونا با محدودیت‌ها و مشکلاتی در بحث درآمد زایی و
پذیرش گردشگران روبرو بود افزود: پس از شیوع کرونا طبیعتا صنعت گردشگری چه
در بعد ملی و چه استانی هم‌مانند دیگر نقاط دنیا آسیب‌هایی دیده که تا
حدودی با توجه به درآمد و هزینه‌های موجود این امر را دچار مشکل کرده است.
معاون پیشین میراث فرهنگی استان سمنان توضیح داد: اگر بخواهم مقیاس
بگیرم گردشگری همچون بیماری‌ست است که دارد جراحی می‌شود. شما در قدم اول
باید علائم حیاتی بیمار را نگه دارید در غیر این صورت دچار آسیب می‌شود.
این کارشناس صنعت گردشگری به برخی مشکلات مبتلابه واحدهای فعال در حوزه
گردشگری پرداخت و گفت: در حال حاضر از آنجا که بخش مهم منابع درآمدی
واحدهای از بین رفته، با مشکلات عدیده‌ای روبرو هستند.این در حالی است که
این واحدها در این شرایط کرونایی هم باید حقوق و مزایای نیروهایش را بدهد
هم هزینه حامل‌های انرژی و...را پرداخت کند لذا بدیهی‌ست که اگر دست این
واحد را نگیریم از بین می‌روند.
یک پیشنهاد برای نجات واحدهای گردشگری
وی با بیان اینکه با تعطیلی هر واحد گردشگری یک عده‌ای بیکار و یا یک یا
چند شغل از دست می‌رود افزود: با تداوم تعطیلی‌ها، عملا یک واحد از مدار
فعالیت گردشگری خارج می‌شود. شاید درمان فوری و اضطراری این باشد که به این
فعالین آسیب دیده در بحث پرداخت هزینه حامل‌های انرژی و بحث حقوق نیروی
انسانی و دیگر هزینه‌ها کمک کننند و آنها به مدت دوسال به دولت بدهکار شوند
و بعد از ثابت شدن وضعیت و راه افتادن مجدد گردشگری در طی چند سال این
بدهی‌ها را عودت دهند.
فرمانی اضافه کرد: با این همه مشکلات، ما باید دست آن دسته از فعالان
گردشگری را ببوسیم که نیرویش را در این وضعیت اخراج نمی‌کند چون اگر نیروی
انسانی‌اش را اخراج کند دولت باید بیمه بیکاری آنها را بدهد و معضل اشتغال
بیشتر از قبل شده و تبعات اجتماعی فرهنگی فراوانی دارد.
وی گفت: خیلی از کشورها به فعالین این حوزه کمک بلاعوض می‌کنند . به طور
مثال به واحد مشکل‌دار می‌گوید در این شرایط، این 100 یا چندصد میلیون را
بگیر و هزینه کن، نمی‌خواهد فعلا به دولت پس بدهی همین که اشتغال را حفظ و
چراغ واحدت را روشن نگه داشتی خیلی خوب است و با این مبلغ حقوق و مزایای
نیروهایت را بده.
معاون پیشین میراث فرهنگی استان سمنان با بیان اینکه در کشور ما این کار
در دوران کرونا انجام نشده افزود: حال که کمک بلاعوض چندانی نشده ، باید
این کمک‌ها لااقل به شکل تسهیلات ارزان‌قیمت صورت گیرد. اگرچه وقتی به یک
فرد وام می‌دهیم و بعد از آن چند برابر آن را می‌گیریم دیگر کمک چندانی
نکرده‌ایم .
او ادامه داد: برخی واحدهای گردشگری به این علت که دچار آسیب جدی شدند
ناچار به دریافت این تسهیلات با سود بالا هستند و همین در آینده مشکلاتی
برای آنها ایجاد می‌کند. آنها زمان سررسید تسهیلات،و مادامی که هنوز درآمد
لازم را کسب نکرده‌اند چه کار باید بکنند؟
بی‌تردید سفر و گردشگری به‌مثابه یکی از بزرگ‌ترین بخش‌های اقتصادی،
می‌تواند نقش مهمی در رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال در استان پهناور سمنان
داشته باشد.
به هر روی، جدای از تنوع اقلیمی و تعدد جاذبه‌های طبیعی و تاریخی،
موقعیت سوق‌الجیشی استان سمنان و قرار گرفتن آن بر سر شریان‌های پرتردد
مشهد، شمال و تهران، بستر بسیار مناسبی برای رشد و رونق صنعت گردشگری در
این استان فراهم کرده است.
متاسفانه استان سمنان با وجود بهره‌مندی از
این استعدادها و ظرفیت‌ها، آنگونه که باید نتوانسته به سهم خود از صنعت
پردرآمد گردشگری برسد. جدای از مشکلات جدی فعالان این صنعت در دوران کرونا،
با توجه به سرکار آمدن دولت تازه‌نفس سیزدهم، می‌طلبد که مسوولان کشور و
استان در حوزه‌های مختلف اقتصادی و خصوصا اقتصاد گردشگری توجه ویژه‌تری به
این استان چهار فصل داشته باشند.